Revisión como estaba o 27 de xuño de 2013 ás 14:40 (editar) Angeldomcer (conversa \| contribucións) m (→‎Características) ← Edición máis vella		Revisión como estaba o 10 de xullo de 2014 ás 13:48 (editar) (desfacer) HombreDHojalata (conversa \| contribucións) Sem resumo de edição Edición máis nova →
[[Ficheiro:Tuna Gills in Situ 01.jpg\|~~thumb\|250px~~miniatura\|Branquias dun [[atún]].]] As '''branquias''' ou '''galadas''' (termo popular) <ref>Outros nomes galegos populares das branquias son '''galas''', '''galaxas''' e '''guerlas'''.</ref> son os órganos respiratorios de numerosos [[animal\|animnis]] acuáticos, mediante os cales extraen o [[oxíxeno molecular\|oxíxeno]] (O<sub>2</sub>) disolvido na [[auga]] e transfiren a esta o [[dióxido de carbono]] (CO<sub>2</sub>). == Características == [[Ficheiro:Grey Nurse Shark at Fish Rock Cave, NSW.jpg\|~~thumb\|250px~~miniatura\|Nos [[tiburón]]s ~~aprecianse~~aprécianse facilmente as aberturas branquiais laterais.]] [[Ficheiro:Smooth Newt larva (aka).jpg\|~~dereita\|thumb\|250px~~miniatura\|Branquias externas da larva do anfibio ''[[Lissotriton vulgaris]].]] As branquias son xeralmente finas placas ou excrecencias de [[tecido (bioloxía)\|tecido]] mucoso altamente irrigadas por [[vaso sanguíneo\|vasos sanguíneos]], ou o seu equivalente para os animais sen este tipo de [[sistema circulatorio]], a través de cuxas paredes se realizan os intercambios gasosos. As galadas está sempre localizadas no corpo do animal de modo que teñan o máximo contacto coa auga e, ao mesmo tempo, quedar protexidas.<ref>[http://www.biotemas.ufsc.br/volumes/pdf/volume221/pdf87a92.pdf Lima, Fernanda Blauth de, Maria del Carmen Braccini, Alcira Ofélia Díaz, Clóvis Pinheiro Junior e Antônio Carlos Galarça Guimarães (2009): "Morfologia das brânquias de Steindachnerina brevipinna (Eigenmann & Eigenmann, 1889) (Characiformes, Curimatidae)" in ''Biotemas'', '''22''' (1): 87-92.] Consultada o 8/10/2012.</ref> Normalmente son órganos externos, a diferenza dos [[pulmón\|pulmóns]] ou as [[traquea]]s dos animais de vida aérea, porque os órganos en forma de cavidade complexa non son apropiados para o movemento intensivo dun líquido como a [[auga]], de [[densidade]] moito maior que a do [[aire]], e polo rozamento implicado. O intercambio eficaz de [[gas]]es exixe un contacto sen barreiras entre as [[célula]]s epidérmicas da branquia e a ~~augua~~auga circundante, o mesmo, por outra parte, que nos pulmóns, de forma que incluso en animais dotados de tegumentos reforzados, como a pel escamosa dos [[peixes]], as branquias están sempre polo menos cubertas de tecidos brandos e fráxiles. Anatomicamente as branquias preséntanse en dúas formas. A máis común é a de apéndices ramificados de gran superficie relativa. Así é como se presentan, por exemplo, en [[~~molusco~~moluscos]]s, [[anélido]]s e [[larva]]s acuáticas de [[salamandra]]s e [[tritón (anfibio)\|tritóns]], ou nas larvas acuáticas de [[insecto]]s. A outra forma é a que se observa no conxunto heteroxéneo de [[vertebrado]]s acuáticos que se denomina [[peixes]]. Nestes as branquias son estruturas especializadas organizadas entre as fendeduras farínxeas, ou [[arco branquial\|fendeduras branquiais]], orificios que comunican lateralmente o tubo dixestivo co exterior. A auga que entra pola boca sae polas fendeduras, oxixenando o sangue que circula por vasos que percorren os tabiques situados entre elas (que son as branquias). Nas dúas modalidades anatómicas as branquias poden quedar máis ou menos protexidas dentro dunha cavidade aberta pola que se fai circular a auga. É o caso, por exemplo, dos [[moluscos]] ([[cefalópodos]], [[gasterópodos]], [[bivalvos]], etc.) onde a [[cavidade paleal]] que contén as branquias intercambia ~~augua~~auga co ambiente só a través de condutos chamados sifóns. Tamén é o caso dos [[peixes óseos]], onde as branquias quedan protexidas externamente por unha extensión da parede corporal chamada [[Opérculo (peixes)\|opérculo]]. Nos [[elasmobranquios]] (raias e [[tiburón]]s), pola contra, as fendeduras branquiais son visíbeis externamente. == As branquias nos peixes == Nos [[vertebrado]]s e [[insecto]]s con fases xuvenís acuáticas, como os [[anfibio]]s e as [[efémera]]s, as [[larva]]s están equipadas con branquias, aínda que os adultos respiren por órganos aéreos. Os [[insectos]] acuáticos —normalmente as súas larvas— as ''[[traquea (artrópodos)\|traqueas branquiais]]'' son tubos por onde circula o aire e a través das súas paredes realízanse os intercambios gasosos. Por exemplo, na larva da ''libélula'' as paredes da extremidade do [[recto]] conteñen numerosas traqueas, que funcionan como ''branquia rectal'', onde a auga é bombeada para dentro e para fora do [[tubo dixestivo]], subministrando así oxixeno ao animal. Nas [[Estrela de mar\|estrelas]] e [[ourizo de mar\|ourizos de mar]] ([[equinodermo]]s), as branquias son finas protuberancias na superficie do corpo que conteñen divertículos do seu sistema circulatorio. Nos [[~~crustáceo~~crustáceos]]s, ~~[[molusco]]s~~moluscos e algúns insectos, as branquias están formadas por unha serie de placas ou de filamentos, dentro dos que circula a linfa. == Notas ==

Diferenzas entre revisións de «Branquia»

Branquia (editar)

Revisión como estaba o 10 de xullo de 2014 ás 13:48