Tartessos: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Sernostri (conversa | contribucións)
Desfíxose a edición 3281717 de 83.41.59.228 (conversa) gran parte en castelán
Liña 1:
{{sen referencias}}{{wikificar}}
Tartessos ou Tartéside (, latín: Tartessus) foi o nome polo que os gregos coñecían á que creron primeira civilización de Occidente. Posible herdeira do Bronce final atlántico, desenvolveuse no triángulo formado polas actuais provincias de Huelva, Sevilla e Cádiz, na costa suroeste da península ibérica, durante o Bronce tardío e a primeira Idade do Hierro. Presúmese que tivo por eixo o río Tartessos, que puido ser o que os romanos chamaron logo Betis (antes Oleum flumen = río de aceite) e os árabes Guadalquivir (que significa río grande). Con todo, hai autores que a sitúan na confluencia das bocas do Odiel co Tinto (ría de Huelva), posto que baixo a propia cidade onubense é sabido que se achan sepultos importantes restos. Influíu sobre as terras do interior e o Algarve portugués. Non faltan propostas dunha posible localización nas bocas do Guadiana ou mesmo no Mar Menor, no Delta do Ebro ou no Tajo. Os tartesios desenvolveron presumiblemente unha lingua e escritura distinta á dos pobos veciños e, na súa fase final, tiveron influencias culturais de exipcios e fenicios.
 
Durante a primeira metade do primeiro milenio a.C. a [[Península Ibérica]] estivo colonizada por fenicios e gregos (especialmente no surleste da península) e grazas e eses contactos, dispomos das primeiras novas sobre a Península, centradas na existencia dun grande estado chamado '''Tartessos'''.
 
Ademais dos descubrimentos arqueolóxicos, temos fontes e máis escritos gregos que revelan que Tartessos foi un reino cuxa influencia extendíase dende [[Serra Morena]] ata [[Xibraltar]] e dende o Oceáno [[Atlántico]] ata [[Cartagena, España|Cartagena]]. A súa economía estaba baseada nunha agricultura e nunha economía moi avanzadas xa que explotaban os xacementos minerais da rexión (que ben podían ser de prata, ouro, chumbo e cobre) e a través de perigosas expedicións polo Atlántico obtiñan estaño das illas Casitérides ([[Illas Británicas]])
 
A primeira fonte histórica que alude a Tartessos é a Historia de Heródoto, do século V a. C., que fala do rei Argantonio (significa Home de prata e dise que gobernou cen anos) e a súa incontable riqueza, sabedoría e xenerosidade. Unha máis tardía data do século IV d. C., do escritor romano Rufo Festo Avieno, que escribiu unha obra titulada Ora maritima, poema no que se describen as costas mediterráneas. Segundo o poeta utilizou fontes antiquísimas de autor descoñecido, unha das cales estaría datada cara ao século IV a. C.. Dela Avieno dixo que era un "periplo", é dicir, unha viaxe de navegación costeira realizado por un mariño grego ou cartaginés, no que partindo das costas de Britannia ou de Cornualles (Inglaterra) chegou até Massalia (actual Marsella). Como resultado daquela viaxe nárranse os lugares visitados polo descoñecido mariño, que proporciona as noticias máis antigas sobre a península ibérica.
 
que explotan los yacimientos minerales de la región (bien podria considerada de plata, oro, plomo y cobre) y enviando Peligrosas a través de ella usted puede firmar obtenidos de yacimientos minerales de las Islas Atlánticas Casitérides (Islas Británicas) Taban ellos en la Región ( Bien podria ser de plata, oro, plomo y cobre) y por medio de expediciones peligrosas a través del Atlántico que puede Casitérides obtenidos Islas (Islas Británicas)
 
Taban los depósitos minerales en la región (que bien podría ser de plata, oro, plomo y cobre) ya través de las expediciones peligrosos a través de la lata del Atlántico Islas Casitérides obtenidos (Islas Británicasde TI pueden Casitérides obtenidos Islas (Islas Británicas)los depósitos minerales que explotar para la Región (podria bien realizada que ser de plata, oro, plomo y cobre) y por medio de expediciones peligrosas a través del Atlántico se puede obtenidos Islas Casitérides (Islas Británicas) Taban los depósitos minerales en la región (que bien podría ser de plata, oro, plomo y cobre) y por medio de expediciones peligrosos a través de la lata del Atlántico Islas Casitérides obtenidos ( Islas Británicas )
 
Pero máis adiante, o pobo dos Tartessos caeu baixo o dominio cartaxinés, un pouco antes do século III a.C.