Xalisco: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Sen resumo de edición
Liña 10:
| imaxe_mapa = Jalisco en México.svg
| lema= n/d
| himno = [[Himno de JaliscoXalisco]]
| bandeiraestado = [[Ficheiro:Flag of Mexico.svg|25px]]
| estado = México
Liña 44:
'''Xalisco'''<ref>Forma empregada na ''[[Enciclopedia Galega Universal]]''.</ref> ({{palabra estranxeira|lingua=es |palabra=Jalisco}}) é un dos 31 estados do [[México]]. Limita cos estados mexicanos de [[Nayarit]], [[Estado de Zacatecas|Zacatecas]], [[Estado de Aguascalientes|Aguascalientes]], [[Estado de Guanajuato|Guanajuato]], [[Estado de San Luis Potosí|San Luis Potosí]], [[Estado de Colima|Colima]] e [[Michoacán]]. A súa [[área]] é de 244,938 km², e a súa poboación é de 3.047.900 habitantes. A capital do estado é a cidade de [[Guadalaxara, México|Guadalaxara]], e a súa maior cidade é Guadalaxara, que ten 5 millóns de habitantes. En certas partes da capital o nivel de vida é comparábel ao de países como España e Italia, pero tamén ten desigualdades sociais e pobreza nos barrios periféricos. A súa zona metropolitana esta formada polos municipios de Zapopan, Juanacatlan, El Salto, Tlaquepaque, Tonalá, Tlajomulco de Zúñiga e Ixtlahuacán del Río.
 
JaliscoXalisco é a cartacuarta entidade federativa mais poboada de México, e o cuarto estado máis desenvolvido no país en canto a actividades económicas, industriais, comerciais e culturais por debaixo de México Distrito Federal, Novo León e Baixa California.
 
== Étimo ==
O [[topónimo]] JaliscoXalisco identifícase co nome [[náhuatl]] de '''Xālīxco''' (cfr. náhuatl actual '''Xāl'''li (area), '''īx'''tli (cara), e o sufixo de lugar -'''co'''). O seu actual nome provén do náhuatl que significa " lugar na cara da area".
 
== Historia ==
Os primeiros achados arqueolóxicos en JaliscoXalisco teñen unha datación de máis de 20.000 anos, eran pobos que se dedicaban á caza e a recolleita de plantas e froitas silvestres. Arredor do 5.000 a.C. comezan a cultivar as primeiras plantas silvestres.
 
Cando pobos do norte, seguramente por motivos climáticos, migraron ao centro de México, e deron lugar a sociedades militaristas, ao ter que dominar aos pobos asentados con anterioridade nos territorios nos que se estableceron.
Liña 56:
No occidente de México déronse tres vagas migratorias diferentes, a [[tolteca]] nos séculos X e XII, a [[chichimeca]], no XII e a [[Aztecas|mexica]] no XV. Os nómades nun proceso longo convertéronse en bandas seminómades e posteriormente en comunidades sedentarias como os caxcanes, tecos e tepehuanos (fillos dunha familia chamada uto-aztecana).
 
Durante a época colonial formou parte da rexón administrativa e política da [[Nova Galicia]]. Ao conquistar México a súa independencia deste reino cambiouse seu nome polo do Estado libre e soberano de JaliscoXalisco. En 1867 o Presidente [[Benito Juárez]] dividiu a separación do Territorio do Nayar, co base no que a insurrección do bandoleiro chamado Manuel Lozada poñía en perigo a existencia do estado e do país. Anos despois este territorio constituíuse como o estado de [[Nayarit]].
 
[[Ficheiro:Puerto Vallarta Bahia.JPG|miniatura|esquerda|250px|Imaxe de [[Porto Vallarta]], JaliscoXalisco.]]
 
== Demografía ==
A poboación no Estado de JaliscoXalisco é de 6.753.113 habitantes, no último censo realizado polo INEGI, en 2005. De os cales na zona Metropolitana de Guadalajara viven 4.000.000 segundo o INEGI de ano [[2000]].
 
A taxa de crecemento poboacional xeral para JaliscoXalisco foi de 1.8% no período 2000-2005, e estimouse que a poboación economicamente activa é de 1.756.501 persoas. <ref>Consejo Nacional de Población (CONAPO) 2002.</ref>
 
== Notas ==
Liña 75:
 
[[Categoría:Estados de México]]
[[Categoría:JaliscoXalisco]]