Séneca: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Sen resumo de edición
Liña 1:
{{enuso}}
[[Ficheiro:Séneca-berlinantikensammlung-1Duble herma of Socrates and Seneca Antikensammlung Berlin 07.jpg|180px|miniatura|dereita|Busto de Séneca]]
'''Lucius Annaeus Seneca''', mellor coñecido como Séneca '''o Novo''', ou aínda, '''o [[filosofía|filósofo]]''' clasificado xeralmente como [[Estoicismo|estoico]], naceu ao redor do ano [[-4|4 a. C.]] en Corduba, a actual cidade de [[Córdoba, España|Córdoba]], na época do [[Imperio Romano]], e morreu no ano [[65|65 d. C.]] en [[Roma Antiga|Roma]].
 
Liña 6:
 
Séneca sempre tivo unha saúde enfermiza, especialmente debido á [[asma]] que padecía dende a súa infancia. Tanto é así que chegou a escribir que o único que lle impedía [[suicidio|suicidarse]] era a tristeza que sentiría o seu pai cando o perdera.
No ano 31, Séneca volveu a Roma, dondeonde foi nomeado [[Cuestor]], feito co que iniciou o seu [[cursus honorum]], no que pronto destacou polas suassúas grandes facultades de escritor e orador. No ano 37, cando o emperador [[Calígula]] sucedeu a [[Tiberio]], Séneca convertérase no principal orador do [[Senado]] e xa provocara a envidiaenvexa e os celos do novo e megalómano César, o cal ordenou a súa execución. Pénsase que foi unha muller próxima ao círculo máis íntimo de Calígula a que consiguiuconseguiu que ésteeste revocara a sentencia ao afirmar que Séneca padecía tuberculosistuberculose e pronto falecería por si mesmo. Como consecuencia disto, Séneca retirouse da vida pública.
 
NO ano 41, coa morte de Calígula e coa entronización de [[Claudio]], Séneca, que continuaba sendo unha persoa relevante dentro do estamento político romano, foi de novo condenado á morte. Esta vez a pena cambiouse por un desterro a [[Córcega]]. A sentencia oficial acusábao de adulterio con [[Xulia Livilla]], irmá de Calígula. É bastante improbable que isto fose certo pero descoñécense as causas reais. O máis probable é que fose condenado porque a esposa de Claudio, a célebre [[Valeria Mesalina]], considerabaoconsiderábao perigoso xa que a entronización de Claudio producírase contra a oposición do Senado e Séneca, que debido ao seu prestixio como orador, era un dos senadores máis influíntesinfluentes.
 
== Exilio en Córcega e retorno a Roma ==
O seu exilio en [[Córcega]] durou 8 anos. Durante ese tempo, a raíz da morte de se pai, escribiulle un ensaio de consolación á súa nai Helvia. Destaca por propugnar actitudes estoicas moi diferentes ás que, por ese mesmo periodoperíodo, se mostran na ''[[Consolación a Polibio]]'', escrito co cal trataba de conseguir o perdón imperial.
 
O desterro durou ata que a nova esposa de Claudio, [[Agripina]] a Menor, lle conseguiu o perdón imperial. Reclamárono en Roma e, por indicación de Agripina, nomeárono [[pretor]] na cidade. O favor imperial non rematou ahí, pois no ano 51, de novo grazas á mesma muller, nomeárono tutortitor do xovenmozo Lucio Domicio Ahenobarbo, futuro [[Nerón]], que era fillo dun matrimonio anterior desta. Isto debeuse a que Agripina, aparte de buscar un tutortitor ilustre para o seu fillo, cría que a fama de Séneca faría que a familia imperial ganara en popularidade, ademais de considerar que Séneca sería un importante aliado e un sabio conselleiro nos plans de acadar o poder que albergaba para Nerón.
 
No ano 54, o emperador Claudio faleceu (segúnsegundo a maioría das fontes históricas, envelenado pola súa esposa) e o seu fillastro Nerón subiu ao poder. Aínda que non hai evidencia algunha de que Séneca estivese involucrado no asasinato de Claudio, si que se mofou do vello emperador na súa obra [[sátira|satírica]] titulada ''[[Apocolocyntosis divi Claudii]]'' («Calabazificación do divino Claudio»), na que ésteeste, tras una serie de vicisitudes, acaba como un mero burócrata no Hades. Coa subida ao poder do xovenmozo [[Nerón]], que tiña uns 17 años, Séneca foi nomeado conselleiro político e ministro, xunto cun militar chamado [[Sexto Afranio Burro]].
 
== Goberno do Imperio Romano ==
Durante os oito anos seguientesseguintes, Séneca e Burro, a quenesquen todos os historiadores romanos consideraron as persoas de maior valía e ilustración no entorno de Nerón, gobernaron de facto o Imperio Romano. Dito período destacaría por ser un dos de mellor e máis xusto goberno de toda a época imperial. A súa política, basadabaseada no compromiso e na diplomacia máis que en innovacións e idealismo, foi modesta pero eficiente: tratouse en todo momento de refrear os excesos do xovenmozo Nerón, ao tempo que evitaban depositar gran poder real nas mans de Agripina. Así, mentres Nerón se dedicaba, siguiendoseguindo lasas instruccionesinstrucións de Séneca, a un ocio moralmente «aceptable», Séneca e Burro fixéronse co poder. Unha vez ahí promoveron unha serie de reformas legais e financierasfinanceiras, como a reducciónredución dos impostos indirectos, perseguiron a corrupción dos gobernadores provinciais, levaron a cabo una exitosa guerra en [[Armenia]], enviáronse expedicións para dar coas fontes do río [[Nilo]]... Durante este periodoperíodo nin Burro nin Séneca ocuparon cargo institucional algún máis alá do de senadores, polo que exerceron o poder dende atrás, como meros conselleiros do xovenmozo César.
 
Sen embargo, conforme [[Nerón]] foi medrando, comenzou a desprenderse da «benigna» influencia de Séneca, que co paso do tempo, ía perdendo influencia sobre o seu pupilo. Este, que demostrara unha naturalezanatureza cruel ao facer asasinar ao seu irmán, pronto comenzou a escoitar os consellos de membros da peor ralea da sociedade romana, meros arribistas que, como [[Publio Sulio Rufo]], viron unha gran oportunidade para desprazar a Séneca do poder. Foi Rufo o que, no ano 58, acusou a Séneca de manter relacións sexuais con Agripina, co que deu orixenorixe a unha campaña de desprestixio na que o filósofo foi acusado de extravagancia nos banquetes, hipocresíahipocrisía e adulación nos seus escritos e, sobre todo, excesiva riqueza. De feito, é probable que a inmensa riqueza de Séneca propiciara a súa caída frentefronte a Nerón, o cal non toleraría que un particular poidesepuidese facerlle sombra nese aspecto.
 
==Obras==
Liña 31:
* ''[[Da ira]]'' (41 d. C.)
* ''[[Da serenidade da alma]]'' (53 d. C.)
* ''[[Da brevedadebrevidade da vida]]'' (55 d. C.)
* ''[[Da firmeza do sabio]]'' (55 d. C.)
* ''[[Da clemencia]]'' (56 d. C.)
* ''Da vida bendecidabendicida'' ou ''[[Da felicidade]]'' (58 d. C.)
* ''[[Dos beneficios]]'' (59 d. C.)
* ''Da vida retirada'' ou ''[[Do ocio]]'' (62 d. C.)
Liña 54:
{{Commonscat}}
 
[[Categoría:Personalidades da filosofía|Seneca]]
[[Categoría:Escritores da literatura clásica]]
[[Categoría:Escritores en lingua latina]]