Judo: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Elisardojm (conversa | contribucións)
Desfíxose a edición 3183342 de Judcosta (conversa) rv. edición que segue engadindo erros ortográficos
Sen resumo de edición
Liña 24:
== Historia ==
{{Ampliar}}
Na sociedade feudal de Xapón, a vida era dividida en clases (guerreiros, agricultores, comerciantes, etc.). Nese ambiente, a clase guerreira ocupabaseocupábase, entre outras tarefas, da seguridade interna e externa, polo que se detiña en estudas varias modalidades de combate, con e sen armas.Xurdiron entón diversas modalidades de loita, ''[[kenjutsu]]'', ''[[iaijutsu]]'', ''[[naginatajutsu]]'' e outras, e nese interin o ''jujutsu'', que durante a Historia do Xapón recibiu moitos e variados nomes, coma ''wajutsu'', ''kumiuchi'', ''yawara'', ''taijutsu'' etc. Todas estas diferentes denominacións referíanse á mesma cousa: a loita desarmada contra un ou máis opoñentes, portando armas ou non.<ref name="ref4">{{Cita libro|lingua=inglés|título=Kodokan Judo|nome=Jigoro|apelidos=Kano|páxina=15|localización=New York|editor=Kondansha|ano=1994}}</ref>
 
Como arte marcial ou deporte, a historia do judo vai intimamente relacionada á historia do seu fundador, Jigoro Kano. Ambos son froito da sociedade e do seu tempo, o auxe da Era Meixi. Cando Jigoro Kano ingresou na escola, o ambiente que atopou foi de rivalidade entre os alumnos, o que acabou motivando el a buscar unha forma de defensa. Ese ambiente hostil foi máis outra vez atopado cando el ingresou na universidade, pois, aínda en proceso de franca modernización, a mentalidade guerreira existía moi forte na sociedade xaponesa, pero moitos esqueceron os valores de honra e disciplina que limitaban a agresividade.<ref name="ref2">{{Cita libro|lingua=inglés|título=The Way of Judo: A Portrait of Jigoro Kano and His Students|nome=John|apelidos=Stevens|localización=Boston|editor=Shambhala|ano=2013}}</ref>
 
Resolto que iría buscar un instrutor de ''jujutsu'', Kano non obtivo éxito nas primeiras tentativas, porque coa caída do [[Shogunato Tokugawa]], durante a [[Restauración Meixi]] de [[1868]], o prestixio das artes marciais tiña diminuído nun país que viña valorando os costumes occidentais máis que os seus propios. Os vellos mestres, despois de perder a súa función de guerreiro, foron obrigados a deixar de ensinar e facer outras actividades para sobrevivir. Algúns simplemente desisten.
porque coa caída do [[Shogunato Tokugawa]], durante a [[Restauración Meixi]] de [[1868]], o prestixio das artes marciais tíña
diminuido nun país que viña valorando os costumes occidentais máis que os seus propios. Os vellos mestres, despois de perder a súa función de guerreiro, foron obrigados a deixar de ensinar e facer outras actividades para sobrevivir. Algúns simplemente desisten.
 
Nakai Umenari, un coñecido do pai de Kano e un soldado retirado, acordou amosarlle os ''kata'', pero non coa intención de ensinar. O conserxaría da casa de seu pai, Ryuji Katagiri, era tamén coñecedor de ''jujutsu''. Porén, el non estaba disposto a ensinar a arte marcial, se non fose para un uso coherente. Imai Genshiro, do estilo [[Kyūshin-ryū]] ({{lang|ja|扱心流}}), que frecuentaba a residencia da familia Kano, tamén rexeitou.<ref>{{Cita libro|lingua=inglés|título=The Judo Textbook in Practical Application|autor=Hayward Nishioka|coautor=James R. West|editor=Ohara|localización=Santa Clarita|páxina=176}}</ref>
 
{{Artes Marciais}}
Despois dalgúns anos de insistente busca, Jigoro Kano coñeceu Teinosuke Yagi, que fora profesor do estilo [[Tenjin Shinyō-ryū]] ({{lang|ja|天神真杨流}}), de jujutsu, pero xa non esinavaesinaa. Aínda así, en [[1877]] Yagi asentiu presentarlle o mestre Hachinosuke Fukuda, tamén do estilo ''Tenjin Shinyō-ryū'', que tiña un pequeno [[dojō]] onde ensinaba un clase de cinco alumnos.<ref>{{Cita libro|lingua=inglés|título=The Judo Handbook|nome=Roy|apelidos=Inman|editor=D&S|localización=New York|páxina=8|ano=2008}}</ref>
 
O estilo ''Shinyō-ryū'' era coñecido pola súa eficacia e pola énfase na combinación de técnicas de zócolo e patadas con técincastécncas de inmobilización, e de medios de manexo óseo. Dicíase que o fundador do estilo mellorou oomellorou con loitas de rúa. A mediados de maio de [[1879]], mestre Fukuda faleceu, só catro días despois de unha demostración ao expresidente dos EEUU.<ref name="ref2"/>
 
SentindoseSentíndose carente de máis coñecemento, Kano continuou o seu adestramento en ''Tenjin Shinyō-ryū'' co mestre Masamoto Iso, fillo do fundador do estilo, mestre Mataemon Iso. En [[1881]], mestre Masamoto morreu, e Kano quedou unha vez máis sen un instrutor. Neste escenario, el foi practicar o estilo [[Kitō-ryū]] ({{lang|ja|起倒流}}), co mestre Tsunetoshi Iikubo, que diferente do pragmatismo do ''Shinyō-ryū'', era dunha escola máis filosófica e que daba máis importancia aos golpes de lanzamento. Outra característica do estilo era o emprego do ''[[ki]]'', unha enerxía (etérea) que existe en todo e que se se pode facer uso durante unha loita.<ref name="ref5">{{Cita libro|lingua=italiano|título=Il padre del judo. Una biografia di Jigoro Kano|nome=Brian|apelidos=N. Watson|editor=Mediteranee|ano=2004|localización=Roma}}</ref>
 
Kano comeza unha busca para elaborar un principio unificador das técnicas que aprendeu. Así, el formula o concepto da máxima eficiencia co menor gasto de enerxía, porque só aquelas técnicas que preservasen ao máximo o loitador é que realmente funcionan, e deberían ser parte do curriculocurrículo da súa futura escola, porque unha persoa non debería exgotarseegotarse para se librar dunha agresión, ao contrario, debería empregar a enerxía do opoñente contra el mesmo.<ref>{{Cita web|lingua=castelán|título=Judo. La fuerza humana con la máxima eficiencia disponible|editor=Conade|url=http://www.conade.gob.mx/Documentos/Publicaciones/Judo.pdf|dataacceso=23 xaneiro 2014}}</ref>
 
O ''dojō'' de Jigoro Kano foi aberto en [[1882]], que recibiría o nome de Kodokan, no Templo Eishoji.<ref>{{Cita web|url=http://www.judobrasil.net/historia2.htm|título=História do Judô|lingua=portugués|dataacceso=19 xaneiro 2014|editor=Judô Brasil}}</ref> Porén, Kano non cría que o seu estilo de jujutsu estivese completo e acabado.<ref>{{Cita web|url=http://www.kodokan.org/e_basic/history.html|título=History of Kodokan Judo|lingua=inglés|editor=Kodokan|dataacceso=21 xaneiro 2014}}</ref> A base ficaba asentada nos dous estilos que máis practicou, pero recibiría influencia doutros estilos e doutras formas de loita, como sumo, aikido e karate.
 
Tras a inauguración do instituto Kodokan, o mestre continuou a practicar judo cos seus mellores alumnos, coa intención de mellorar as súas propias habilidades e en consecuencia facer que a arte marcial medrassemedrase en calidade. Todaviaorén, mesmo con toda a dedicación coa que adestraba, Kano cría que a práctica dun deporte como o judo non debería ser a única actividade dunha persoa pero unha desas actividades, que conbribuiriam paraconbribuiríanpara a súa formación.
 
A resultado das súas investigacións nas artes marciais chamou de ''jūdō'', substituíndo a partícula "jutsu", que significa "arte" ou "profesión", pola partícula "do", que significa "camiño".<ref>{{Cita web|lingua=hebraico e inglés|url=http://www.kanjijapanese.com/he/%D7%9E%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%9F-%D7%99%D7%A4%D7%A0%D7%99%D7%AA-%D7%90%D7%A0%D7%92%D7%9C%D7%99%D7%AA/%E8%A1%93|título={{lang|he|יפנית-אנגלית תרגום:: 術 :: מילון}}|dataacceso=22 xaneiro 2014}}</ref><ref>{{Cita web|lingua=hebraico e inglés|url=http://www.kanjijapanese.com/he/%D7%9E%D7%99%D7%9C%D7%95%D7%9F-%D7%99%D7%A4%D7%A0%D7%99%D7%AA-%D7%90%D7%A0%D7%92%D7%9C%D7%99%D7%AA/%E9%81%93|título=יפנית-אנגלית תרגום:: 道 :: מילון|dataacceso=22 xaneiro 2014}}</ref> Antes, as martes marciais eran vistas só como instrumento de loita, de guerra, pero non era ese máis o obxectivo, porque as artes marciais deberían ser un modo de evolución persoal e físico.<ref>{{Cita libro|lingua=italiano|título=Close combat. Combattimento corpo a corpo|nome=Maurizio|apelidos=Maltese|editor=Mediterranee|localización=Roma|ano=2001}}</ref>
 
O repertorio de técnicas quedou asentado en tres grandes conxuntos: técnicas de proxección (''nage waza''), técnicas de chan (''katame waza'' e ''ne waza'') e técnicas de golpes (''atemi waza''). As técnicas de lanzamento viñeron do ''Kitō-ryū'', que tamén contribuíu coas nocións de tempo e uso de enerxía. Do estilo ''Shinyō-ryū'' viñeron as técnicas de control en chan e de socoszócolos e patadas, do cal veñen aínda a idea da práctica repetida dos kata e das loitas con seguridade (''randori'').<ref name="ref3">{{Cita web|url=http://judoinfo.com/jhist.htm|título=The History of Kodokan Judo|lingua=inglés|dataacceso=21 xaneiro 2014}}</ref>
 
Como o mestre era profesional da educación, el utilizou dese coñecemento para estruturar as clases e o proceso de aprendizaxe do judo, e tamén para transformar unha arte marcial, con foco só na guerra e na seguridade, nunha disciplina moral, un deporte e instrumento educativo. Foi tamén cambiada a ética combativa: pasou a ser vergoñenta a demostración pública das habilidades de loita, pois todo coñecemento só é útil se axudar a comunidade e axudar un compañeiro nos seus propios estudios, e xamais debería ser usado de forma egoísta ou por mera xactancia.<ref name="ref3"/><ref name="ref4"/><ref>{{Cita web|lingua=castelán|url=http://www.sinchijudokan.com/03historia/JUDO%20TRADICIONAL%20Y%20JUDO%20DEPORTIVO.pdf|nome=Nestor|apelidos=Figueroa|título=JUDO TRADICIONAL Y JUDO DEPORTIVO|dataacceso=22 xaneiro 2014}}</ref>
Liña 57 ⟶ 55:
En [[11 de xuño]] de [[1886]], a Academia Nacional de Policía, coa intención de resolver os debates sobre cal a escola de arte marcial que sería encargada do adestramento da forza policial, realizou un torneo de jujutsu no cal o Kodokan disputou coa tradicional escola Totsuka. De todas as loitas, os alumnos do Instituto Kodokan conseguiron vencer doce, perder dúas e empatar unha.<ref name="ref5"/>
 
En maio de [[1922]], foi realizada unha gran exposición de artes marciais. Neste evento, mestre Kano invitou o mestre de ''[[karate]]'', ''Gichin Funakoshi'', para que el fose ministrarimpartir algunhas clases no Kodokan.<ref>{{Cita libro|lingua=italiano|título=I maestri del budo. M. Ueshiba, G. Funakoshi, J. Kano|nome=John|apelidos=Stevens|localización=Roma|editor=Mediteranee|ano=1997}}</ref>
 
En [[1930]], mestre Kano viu o adestramento de aikido, do mestre Morihei Ueshiba, e quedou moi impresionado coa súa disciplina e a súa técnica. Entón, mestre Kano mandou dous alumnos seus, para adestraren e estudar Aikido no seu nome.<ref>{{Cita web|lingua=portugués|utl=http://www.lasites.net/goshinaikido/br/default.asp?menu=aikido&menu2=tomiki_judo|título=TOMIKI AIKIDO E O JUDO|dataacceso=23 xaneiro 2014}}</ref> Como resultado do intercambio entre as artes marciais, foi creado o kata ''[[Kodokan goshin-jutsu]]'', que éestá composto por técnicaspolastécnicas de autodefensa.<ref>{{Cita libro|lingua=italiano|título=Judo Tecnico: un percorso formativo dalla pratica all'insegnamento|nome=Donato|apelidos=Di Pierro|editor=Lulu|ano=2009|páxina=14|isbn=9781409272014}}</ref>
 
== Regras e penalidades ==