Xene: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición |
m Bot: "de:Gen" é un artigo bo; cambios estética |
||
Liña 1:
{{Xenómica}}
Un '''xene''' é a unidade básica de herdanza dos seres vivos. Dende o punto de vista molecular, un xene é unha [[secuencia de nucleótidos|secuencia]] lineal de [[nucleótido]]s na molécula de [[ácido desoxirribonucleico|ADN]] (ou ARN no caso dalgúns virus), que contén a información necesaria para a síntese dunha macromolécula con función celular específica. Por exemplo: [[Proteína]]s, [[ARNm]], [[ARN ribosómico]], [[ARN transferente|ARN de transferencia]] e ARN pequenos. Esta función pode estar vinculada ó desenvolvemento ou funcionamento dunha función fisiolóxica normal. O xene é considerado como a unidade de almacenamento de información e unidade de [[herdanza xenética|herdanza]] ó transmitir esa información á [[descendencia]]. Os xenes dispóñense, pois, ao longo de cada un dos [[cromosoma]]s. Cada xene ocupa no cromosoma unha posición determinada chamada [[locus]].
Algunhas [[enfermidade]]s como a anemia drepanocítica (ou [[anemia falciforme]]) poden ser ocasionadas por un cambio nun só '''xene''' (un dos 30.000 'xenes'' que constitúen o plano para todo o corpo humano).
Liña 6:
Os organismos [[diploide]]s (entre eles, case todos os animais e plantas) dispón de dous xogos de [[cromosomas homólogos]], cada un deles proveniente dun dos pais. Cada par de cromosomas ten, pois, un par de copias de cada xene, unha procedente da nai e outra do pai.
Os xenes poden aparecer en versións diferentes, con variacións pequenas na súa secuencia, denominadas '''[[alelo]]s'''. Os alelos poden ser '''[[dominancia (xenética)|
== Tipos de xenes ==
Liña 12:
A maioría dos xenes codifican [[proteína]]s, responsables da maior parte das propiedades dun organismo. Para o mesmo, a [[transcrición (ARN)|transcrición]] xera unha molécula de ARN que posteriormente sufrirá [[tradución (proteínas)|tradución]] nos [[ribosoma]]s, proceso polo cal se xera unha proteína. Moitos xenes se atopan constituídos por rexións codificantes ([[exón]]s) interrompidas por rexións non codificantes ([[intrón]]s) que son eliminadas no procesamento do ARN. En células procariontes isto non ocurre. A [[secuencia de bases]] presente no ARN determina a secuencia de [[aminoácido]]s da proteína por medio do [[código xenético]].
Outros xenes non son traducidos a proteína, senón que cumpren a súa función en forma de ARN. Entre estes, atopamos xenes de ARN transferente, [[ARN ribosómico]], [[ribocima|
Algúns xenes sufriron procesos de [[mutación]] ou outros fenómenos de reorganización e deixaron de ser funcionais, pero persisten nos xenomas dos seres vivos. Ó deixar de ter función, denomínanse [[pseudoxene
== Historia ==
O concepto de xene foi variando ao longo do tempo, conforme avanzou a ciencia que o estuda, a [[xenética]]:
* [[Gregor Mendel]]
* A palabra xene foi acuñada en 1909 polo botánico danés Wilhelm Ludwig Johannsen a partir dunha palabra grega que significa "xerar", referíndose á unidade física e funcional da herdanza biolóxica.
* Cara a 1950 impúxose o concepto de xene como a cadea de ADN que dirixe a síntese dunha proteína. Este é un concepto que proporciona unha natureza molecular ou estrutural ó xene. O xene codifica proteínas e debe ter unha estrutura definida pola orde lineal dos seus [[codón|
* Máis tarde xorde o concepto de xene como
* Actualmente sábese que algúns xenes codifican máis dun [[polipéptido]] e que unha proteína pode ser codificada polo conxunto de diferentes xenes. A existencia de xenes solapantes e o procesamento alternativo rebaten a hipótese dun xene -> un polipéptido. Máis ben debe proporse a relación inversa, un polipéptido -> un xene. Ademais existen algúns xenes que non codifican proteínas senón ARN con función propia ([[ARN transferente]]s e [[ARN ribosómico]]s, por exemplo) e que non se traducen, polo que non é necesaria a tradución para que un xene teña unha función determinada. O xene é, pois, a unidade mínima de función xenética, que pode se herdar.
Liña 44:
| [[Mosca]]s || 12.000 || 1,6 × 10<sup>8</sup>
|-
| [[Fungo (bioloxía)|
|-
| [[Bacteria]]s || 500-6.000 || 5 × 10<sup>5</sup> - 10<sup>7</sup>
Liña 60:
|}
== Véxase tamén ==
=== Outros artigos ===
* [[Pseudoxene]]
{{Ligazón AB|de}}
[[Categoría:Xenética]]
{{
|