Menorquino: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Nova páxina: "Denomínase '''menorquín''' á fala tradicional de Menorca, unha das Illas Baleares. Ata o século XVII, o subdialecto '''menorquín''' foi unha variante moi uniforme do..."
(Sen diferenzas.)

Revisión como estaba o 23 de xaneiro de 2014 ás 22:51

Denomínase menorquín á fala tradicional de Menorca, unha das Illas Baleares.

Ata o século XVII, o subdialecto menorquín foi unha variante moi uniforme do catalán oriental (polo tanto, con poucos trazos diferenciadores baleares), e hoxe en día o é en certos aspectos, especialmente polo cerramiento do o átono en u, que é unha das principais diferenzas que a fonética de Menorca presenta en relación coa de Mallorca (exceptuando a de Sóller, que por outra parte ten algúns puntos de semellanza coa de Ciutadella).

Un punto, pero, en que Menorca mantívose á marxe do proceso evolutivo do catalán continental foi no uso do ə tónico, que era xeral en toda a illa. Esta uniformidade mantense ata o final do século XIX. A partir do século XX, a ə tónico pasou a e pechado en Maó, e o mesmo cambio fíxose en Alaior e en Mercadal. Non obstante, en Ferreries e Ciutadella mantívose o son neutro, en parte por motivo psicolóxico, segundo afirmou Francesc de Borja Moll: pola reacción dos ciutadellencs contra os maonesos, consecuencia de antipatias seculares. A pronunciamento de e pechado de Maó foi obxecto de burla por parte de ciutadellencs, e isto inhibiu a progresión do seu uso ao sector occidental da illa.

Outra diferenza notable entre Maó e Ciutadella é a entonación.

Non tan resistente mostrouse o sector occidental da illa coa influencia chegada dende Cataluña a Maó dos morfemas flexivos -és, -essis, -essin. Hai sesenta anos as primitivas formas -às, -assis, -assin foron substituídas en Ciutadella.

No tractamento do grupo átono ua, o menorquín segue o exemplo do mallorquín e elimina a última vogal, que tamén cambia por unha o pero que se neutraliza e se pronuncia u: aigu, llengu, Pascu.

O i débil entre vogais pérdese, aínda que no pretérito imperfecto aínda queda xente que dexa oír dito i, pronunciando deia, veia... Este enmudamento do ll tamén dáse: gúə (agulla), véə (vella), fúə (fulla), uréə (orella), páə (palla). Este mesmo fenomeno prodúcese en certas villas de Mallorca, especialmente en Sóller, Alcúdia e Capdepera.