Invasión musulmá da Península Ibérica: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Lameiro (conversa | contribucións)
corrixo
Elisardojm (conversa | contribucións)
*abandoada>abandonada e outros
Liña 3:
Coñecese como '''etapa musulmá da península ibérica'''<ref>{{Cita|Cando para referirse a un accidente xeográfico emprégase o substantivo xenérico seguido dun adxectivo derivado do topónimo ao que dito accidente corresponde — trátese do topónimo actual ou dunha variante xa en desuso—, tanto o substantivo xenérico como o adxectivo escríbense con minúscula: cordilleira andina (o adxectivo andino deriva do topónimo Andes), meseta castelá (o adxectivo castelán deriva do topónimo Castela), illas británicas (o adxectivo británico deriva do topónimo histórico Bretaña), península ibérica (o adxectivo ibérico deriva do topónimo histórico Iberia) ou península itálica (o adxectivo itálico deriva do topónimo Italia). Tratase, nestes casos, de expresións soamente apelativas ou comúns, ainda que que designen un referente único. [...]|Real Academia Española e Asociación de Academias da Lingua Española, ''Ortografía da lengua española'', Madrid, Espasa, 2010, páx. 477. ISBN 978-84-670-3426-4}}</ref><ref>Castro, A. (1965). ''A realidade histórica de España''. México, Porrúa, p. 175.</ref><ref>«[http://www.hottopos.com/notand1/entrev_marias.htm Perspectivas da filosofía, hoxe]». Entrevista a Julián Marías. Lauand, J., en ''Notandum'', Revista Semestral Internacional de Estudios Académicos, Año I N. 1 xaneiro–xuño 1998.</ref> ou '''conquista árabe/musulmá de Hispania'''<ref>Roger Collins, ''A conquista árabe. 710–794'', en ''Historia de España''. Ed. Crítica.</ref> ao complexo proceso político e militar que ao longo do [[século VIII]] explica a formación e consolidación de [[al-Ándalus]] musulmá, así como a xénesis dos principais reinos cristiáns medievais [[Península ibérica|peninsulares]].<ref>Pérez, J. (2001). «Dos tempos prehistóricos á invasión musulmá», en ''Historia de España'', Crítica, ISBN 84-8432-091-X.</ref>
 
A conquista do [[reino visigodo]] por dirixentes [[árabes]] da [[Dinastía Omeia]] foi un proceso que durou quince anos, do [[711]] ao [[726]], no que chegousese chegou a tomar todo o actual territorio de [[España]] e [[Portugal]] e parte do sur de Francia, se ben o que era o territorio [[Península ibérica|peninsular]] do reino estaba completamente conquistado no [[720]], tras dez anos do inicio da conquista.
 
Aínda que o proceso en total ocupou todo ese tempo, a [[cronoloxía]] non é exacta en canto aos anos e as datas, se non só aproximada, pois as fontes difiren entre si.<ref>Neste artigo optouse por unha adaptación que sempre pode atrasarse nun ano segundo que historiador tomemos.</ref> Ademais destes anos de conquista, hai que sumar os anos anteriores que os árabes e bereberes musulmáns levaban deseñándoa, recoñecendo o terreo e preparando, ao parecer, futuras alianzas. Debe sinalarse que unha boa parte do groso de musulmáns chegados á península non eran etnicamente árabes, se non [[bereber]]es.
Liña 9:
== Fontes ==
 
Os textos árabes son máis ben tardíos. As fontes máis antigas datadas con certeza e que falan da conquista da Península enno seu conxunto son o Ta´rij (Historia) do andalusí [[Ibn Habib]] (morto cara o ano 853) e o Futuh Misr (Conquista de Exipto) do exipcio [[Ibn Abd al-Hakam]] (morto en 871). TrataseTrátase, por tanto, de obras redactadas un século e medio despois da conquista. EnNo seu conxunto, os textos latinos son moito máis escasos, pero máis próximos aos acontecementos. O máis importante e coñecido é a [[Crónica mozárabe]] de 754; escrita por un cristián que vivía baixo a dominación dos gobernadores musulmáns de Córdoba<ref>http://www.regmurcia.com/servlet/s.Sl?sit=c,373,m,2803&r=ReP-21564-DETALLE_REPORTAJES</ref>
 
== Contexto xeneralxeral ==
 
Un repaso á historia das primeiras conquistas musulmáns, nos faifainos ver que só a conquista do actual [[Magreb]] foi máis custosa (trinta anos), pois en outrosnoutros puntos a acción dos conquistadores árabes foi máis rápida que na península: seis anos para dominar toda a [[Península de Arabia|península arábiga]] ([[628]] ao [[634]]); catro anos [[Siria]] ([[634]] ao [[638]]); cinco anos [[Exipto]] ([[638]] ao [[643]]); un ano [[Tripolitania]] e [[Cirenaica]], [[Libia]] ([[644]]); seis [[Mesopotamia]] ([[636]] a [[642]]) e oito anos [[Persia]] ([[642]] ao [[650]]).
 
O longo deste proceso de conquista do reino visigodo, que requiriu numerosas campañas, constantes reforzos militares e pactos con núcleos resistentes, debesedébese a varios motivos: o escaso das forzas musulmáns que os conquistaron, as constantes loitas e levantamentos dedos seus aliados entre os [[visigodos]], a orografía do territorio e a forte base de asentamento social do anterior reino visigodo.
 
Sen embargo, a gran centralización política do reino, a inseguridade causada por bandas de escravos fuxitivos, o empobrecemento da facenda real (especialmente durante o reinado de [[Witiza]]) e a perda de poder do rei fronte aos nobres, foron elementos que facilitaron a acción dos conquistadores.
 
Pero o factor quizais máis importante para a caída visigoda foi a grave crise demográfica do reino, que nos últimos vinte e cinco anos perdeu máis dun terzo de súa poboación. Isto foi debido ás epidemias de [[peste]] e osós anos de seca e fame de finais do [[século VII]], especialmente durante o reinado de [[Ervigio]]; e que repetíronsese repetiron tamén con gran dureza baixo o de Witiza, o antecesor de [[Rodrigo]].
 
Ademais, existía unha fractura política importante entre dous grandes clans político-familiares godos en súa loita por o trono, e que levaba varios decenios dividindo politicamente o reino e xerando constantes problemas. Dunha parte estaba o clan xentilicio de [[Wamba (rei)|Wamba]]-[[Égica]], ao que pertenceu ou ao que estaba vinculado Witiza, e de outra o clan de [[Chindasvinto]]-[[Recesvinto]], ao que pertencía Rodrigo. Esta situación dividiu ao estamento aristocrático-militar en dous faccións cada vez máis irreconciliables; ata o punto de considerar algunha historiografía aos witizanos como instigadores e incluso aliados, explícitos ou oportunistas, dos musulmáns.
Liña 99:
=== Conquista do centro peninsular ===
 
Toledo foi conquistada por Musa, case sen resistencia, antes de acabar o ano 711; facendo huir ao novo rei, Oppa, que quizáis morreu pronto ou que, a menos, xa non volveu a exercer como tal, e executando a cantos nobres había na cidade; aún que moitos deles, como o propio Arzobispo, fuxiron antes de que fora sitiada. AbandoadaAbandonada de antemán por quenes podían defendela, a tímida resistencia que puido opoñer a cidade foi rápidamente vencida.
 
A caída de Toledo buscaba un efecto psicolóxico, que sen duda tivo, e un efecto político, pois a gran centralización do reino visigodo impediu unha resposta coordinada fronte ás forzas musulmáns. Salvo o nordeste, baixo o control do rei visigodo Agila II, o resto das zonas só poideron opoñer unha resistencia illada, sen coordinación entre sí, dirixida pola aristocracia local de cada territorio. ademais, conseguir Toledo permitiu aos conquistadores facerse có groso do riquísimo Tesouro Real visigodo (froito, entre outros, do saqueo de Roma e da conquista do reino suevo), que era o máis importante dos tesouros reais do Occidente barbárico. Isto tiña á vez un efecto de restar poder económico á resistencia e de golpe psicolóxico á mesma, pois era a primeira vez que dito tesouro resultaba capturado.