Historia da China: Diferenzas entre revisións

O rei dos Qin funda unha nova dinastía e toma para sísi o novo nome de 皇帝 (huángdì), de connotacións relixosasrelixiosas, que traducimos ao galego por "emperador". A partir deste momento histórico, todos os monarcas chinos posteriores utilizarán este título, abandonando a denominación de "reis" (王 wáng). O novo emperador fíxose chamar 始皇帝 Shǐ Huángdì ("primeiro emperador"), véndose a sísi mesmo como o primeiro do que esperaba fora unha longa dinastía de emperadores. Hoxe en día os chinos chámano máis frecuentemente Qin Shi Huang ("Primeiro Emperador Qin"). Con élel xurde, por primeira vez na historia, un estado chino forte, centralizado e unificado.

A Dinastía Qin é famosa por ter iniciado a [[Gran Muralla Chinesa]], que foi posteriormente ampliada e perfeicionadaperfeccionada durante a [[DinastiaDinastía Ming]]. Inclúense entre as demais contribuiciónscontribucións dos qin a unificación do [[dereito]], da [[caracteres chineses|linguaxe escrita]] e da [[moeda]] da China. Até mesmo algo tan prosaico comoacomo o cumprimento dos eixos das carrozas ten que ser uniformizado de modo que permita un sistema comercial viábel que abarcase todo o imperio.

A [[Dinastía Han]] emerxiuemerxeu en [[-202|202 a.C.]], como a primeira a adoptar a filosofiafilosofía do [[confucianismo]], que se tornou a base [[ideoloxía|ideolóxica]] de todos os réximes chineses até a fin da China Imperial. Durante esta fase dinástica, a China logrou grandes avances nas artes e nas ciencias. O [[Wudi|Emperador Wu]] consolidou e ampliou o imperio ao expulsar aos ''[[xiongnu]]s'' (que algúns identificamidentifican cos [[hunos]]) para as [[estepeestepa]]s do que é hoxe a [[Mongolia Interior]], tomándolles o territorio correspondente ás actuais provincias de [[Gansu]], [[Ningxia]] e [[Qinghai]]. Isto permitiu abrir as primeiras ligazóns comerciais entre a China e o [[Mundo occidental|Occidente]]: a [[Ruta da Seda]].

Entretanto, as aquisiciónsadquisicións de terras polas elites gradualmente causarían unha crise tributaria. En [[9]] d.C., o usurpador [[Wang Mang]] fundou a breve [[DinastiaDinastía Xin]] ("nova") e deu inicio a un amplo programa de [[reforma agraria|reformas agraria]] e económica. As familias proprietariaspropietarias de terras xamais apoiaron as reformas, que favorecían aos [[labrego]]s e a pequena nobreza, e a instabilidadeinestabilidade causada por súa oposisiónoposición levou ao caos e a rebelión.

O Emperador [[Guangwu]] reinstituiureinstituíu a DinastiaDinastía Han, situada agora en [[Luoyang]], próximo a [[Xian]], co apoio das familias proprietariaspropietarias e mercantismercantís. Algúns denominaron este período [[DinastiaDinastía Han Oriental]]. O poder dos hans declinou a aquisiciónadquisición de terras, invasión e rexertasliortas entre clans. A Rebelión do Turbante Amarelo, protagonizado polos labregos, estalou en [[184]] e resultou nunha era de xefes guerreiros. No caos causado, tres Estados buscaron a preeminencia durante o chamado Período dos [[Tres Reinos]].

No ano [[263]], as tropas de Wei conquistaban o estado de Shu, coo que os tres reinos convertíronseconvertéronse en dous. En [[265]], Sima Yan, da prestixiosa familia Sima, descendentes de Sima Qian, derrocou ao emperador Wei, acabando co poder da familia Cao, e instaurou a dinastía Jin. No ano 280, os Jin conquistaron o reino de Wu, co que conseguiron reunificar baixo a nova dinastía o antigo imperio Han.

Esta unificación non duraría moito tempo. A corte Jin en Luoyang víase ameazada polos pobos nómades do norte que formara varios estados e gozaban dunha longa tradicicióntradición militar. Estes estados do norte acabarían conquistando as capitais; Luoyang no amo [[311]], e Chang'an en [[316]]. Así, o estado Jin desapareceu do norte de China, que pasou a estar dividido en dieciséisdecaséis reinos. A conquista do norte por parte dos poblospobos nómades ou seminómades provocou un importante éxodo da poblaciónpoboación cara ó sur. A corte Jin reconstruíuse na cidade sureña de Jiankang, preto da actual Nanjing, dndeonde seguiría gobernando até o ano [[420]].

A DinastiaDinastía ''Sui'' logrou reunificar o país en [[581]], tras case que catro séculos de fragmentación política na cal o norte e o sur desenvolvéranse independentemente. Do mesmo modo que os soberanos [[DinastiaDinastía Chin|qin]] unificaron a China tras o [[Período dos Reinos Combatentes]], os ''suis'' uniron o país e crearon diversas instituiciónsinstitucións que terminarían por ser adoptadas polos seus sucesores, os ''[[DinastiaDinastía Tang|tangs]]''.

O [[18 de xuño]] de [[618]], [[Gaozu]] tomou o poder e estabeleceu a [[Dinastía Tang]]. Iniciouse entón unha era de prosperidade e innovacións nas artes e na tecnoloxía. O [[budismo]], que fora instalando gradualmente na China a partir do [[século I]], tornouse a [[relixónrelixión]] predominante e foi adoptada pola familia imperial e polo pobo.

''Véxase artigo principal: [[Período das Cinco DinastiasDinastías e dos Dez Reinos]]''

''Véxase artigo principal: [[DinastiaDinastía Ming]]''

[[Ficheiro:Ming foreign relations 1580.jpg|miniatura|A [[China]] da [[DinastiaDinastía Ming]] (ano 1580).]]