Nivel medio do mar: Diferenzas entre revisións

'''Nivel medio do mar''' (por veces abreviado paracomo '''nivel do mar''') é a [[altitude]] media da superficie do [[mar]] medida en relación a unha superficie [[Terra|terrestre]] de referencia. O nivel medio do mar é á súa vez utilizado como punto de referencia a partir do cal se miden as [[altitude]]s dos accidentes [[topografía|topográficos]] e se marcan as [[curva de nivel|curvas de nivel]] e as altitudes nos mapas e cartas mariñas. Un concepto relacionado é o de [[cero hidrográfico]], en xeral utilizado en hidrografía costeira e na medición de profundidades de portos e barras. Na maior parte dos casos faise coincidir o cero hidrográfico co nivel medio do mar ou ten con el unha relación simple e constante.

Aínda que pareza unha cuestión de resolución simple, a determinación da superficie de referencia a partir da cal determinar o nivel medio do mar ofereceofrece grandeunha gran complexidade: por un lado o nivel do mar non é de todo constante, variando constantemente en función da [[ondulación]], das [[marea]]s, da [[presión atmosférica]], temperatura das augas do mar e de múltiplosmúltiples outros factores cíclicos que sobre el actuan con períodos que varianvarían deentre segundos ae varios anos.

Por outro lado, á complexidade imposta polas fluctuaciónsflutuacións do nivel do mar hai que xuntar as que resultan impostas pola necesidade de obter un referencial fixo en relación ao cal realizar as medicións. De facto, grandegran parte das costas e fondos dos mares están suxeitos a lentas subidas ou descidasdescensos impostasimpostos pola [[isostasia]] e polapolo deslocacióndesprazamento das [[placa tectónica|placas tectónicas]]. Logo, para alénAdemais da dificuldade de determinar o ''nivel'', haiqueda aindaaínda a necesidade de encontrar un pontopunto fixo de referencia adecuado (o ''datum'') a partir do cal efectuar as medicións e expresar os resultados.

A medición do nivel medio do mar foi tradicionalmente feita con base nas lecturas dos [[marégrafo]]s, instrumentos que permiten medir a variación do nivel das augas nun determinado locallugar. Eliminando dos datos recollidos as flutuacións devidasdebidas ás ondas, a factores meteorolóxicos e ás marésmareas e outros factores astronómicos, obtense unha lectura do nivel medio do mar durante determinado período porde referencia ao ''datum'' utilizado.

As medicións así obtidas incorporan os efectos [[eustático]]s e [[isostático]]s, sendo en xeral escollidos como referencia para o ''datum'' ambientes xeolósicos estábeis, isto é, onde as variacións isostáticas e outras que afecten a altitude do ponto de referencia sexan neglixíbeisnulos, isolandoillando así apenassó os efectos [[eustático]]s.

Esta dependencia en relación ao ''datum'' (referencial de altitude) e a necesidade de obter medicións sobre áreas extensas de océano onde non se dispón de referenciais adecuados, levou, por un lado, á utilización de medicións con base na reflexión de radiación electromagnética a partir de undun [[satélite]] ([[altimetría]] por satélite), e por outro, á utilización de sistemas de posicionamento global (como o [[GPS]]) na medición. Estas medicións, por non dependeren dos movementos relativos da [[codia terrestre]], polo menos directamente, e se poderen reportar a grandes áreas oceánicas, son máis seguras e permiten unha mellor avaliación do nivel medio do mar e da súa variación.

=== Extensión do concepto -: a utilización dos xeoides ===

Por maismáis coidadosa que sexa a medición do nivel do mar a nivel local, o resultado obtido depende sempre das condicións específicas que o rodean, dificilmentee non podendopode ser xeneralizado para toda unha rexión, e moito menos para todo un oceano. Por outro lado, a superficie do planeta non é absolutamente esférica, antes ben presenta, para alénademais do efecto do achatamento polar, múltiplasmúltiples irregularidades devidasdebidas á topografía. Mesmo a superficie dos oceanosocéanos non é regular (mesmo se eliminarmoseliminamos os efectos das ondas, da presión atmosférica e das marésmareas) xáxa que diferenzas no [[gravidade|campo gravitacional]] da [[Terra]], causadas pelapola presenza de montes submarinos, diferenzas na [[densidade]] dos materiais da codia e do [[manto terrestre]], a profundidade dos mares e a proximidade das costas, causan subidas e descidasdescensos (que poden ter amplitudes de algúns metros) na posición da [[superficie equipotencial]] do campo gravíticogravitacional terrestre correspondente ao nivel rexional do mar, que se traducen, en termos absolutos e cando se analizan en grandes escalas, en ''colinas'' e ''vales'' permanentes na superficie das augas.

Para facer face asuperar estas dificultades de xeneralización e crear unha superficie de referencia uniforme (un ''datum'' extensíbel a toda a [[Terra]]), creouse o concepto de [[xeoide]], unha superficie ideal que correspondería ao nivel medio do mar nun planeta ideal, con uncun campo gravíticogravitacional uniforme, onde o único desvío en relación á esfericidade perfecta fose o achatamento polar. NaEn ausencia de forzas externas, o nivel do mar coincidiría co xeoide, xa que en estado de repouso a superficie das augas seguiría en todos os puntos a mesma equipotencial do campo gravítico. A partir desta superficie imaxinaria pódense medir facilmente os desvíos para baixo e para cimaarriba da superficie real dos mares, permitindo a creación de cartas representando, á escala global, o nivel medio dos mares (ou o seu nivel en calquera momento e a respectiva variación relativa e absoluta).

Cando se expresa en relación ao xeoide, a posición da superficie do mar, ou sexa o seu nivel, presenta diferenzas constantes da orde dos ± 2 m, para alénademais daquelas que se deben a variacións estéricas, isto é, de volume, debidas á temperatura, e aos efectos das correntes. Os modernos mapas da superficie dos océanos, elaborados a partir de medicións altimétricas feitas por satélite, son en xeral feitos tendo como referencia un ''xeóidexeoide'', existindo diversos, calculados a partir de diferentes variábeis base.