Sarandós, Abegondo: Diferenzas entre revisións

==Patrimonio==

[[Ficheiro:Sarandós.png|miniatura|375px|Mapa xeográfico de Sarandós.]]

 

O [[Castro de Xeixade]] é un posible casto da idade de ferro-romana e que está moi destruído, polo que non se pode asegurar a súa existencia. A súa posible forma sería ovalada e estaría no lugar da Agra dos Castros.<ref name="pxom">[http://www.abegondo.es/index.php?id=1441]Orde do 14 de setembro de 2012 de aprobación definitiva do Plan xeral de ordenación municipal do Concello de Abegondo (A Coruña)</ref><ref name="SanchezPardo">Territorio y poblamiento en Galicia entre la antigüedad y la plena Edad Media. Sánchez Pardo, José Carlos</ref>.

O [[Castro de Bordelle]] está moi derruído e non conservado. A súa morfoloxía é complexo reconstruíla. Sería un castro da idade de ferro-romana de 100 por 58 metros e ovalado, que aproveita a forte pendente, polo norte e oeste, como defensa natural. Polo sur e leste podería haber restos dun pequeno parapeto cortado pola pista da concentración<ref name="pxom"></ref><ref name="SanchezPardo"></ref>.

 

O Monte Lourido e as Covas de Mouros son un asentamento fortificado e de explotación mineira da idade ferro-romana na [[Aquelabanda, Sarandós, Abegondo|Aquelabanda]]. A extracción de grava destruíu o xacemento<ref name="pxom"></ref>.

 

{{Cita| Segundo a tradición popular no lugar da Fraga (en [[Montouto, Abegondo|Montouto]]) existen unhas covas que eran empregadas polos Mouros para levar os seus cabalos a beber ó rueiro de [[Bordel, Sarandós, Abegondo|Bordel (Sarandóns)]]. Por isto, narran que os Mouros gardaron nas xa ditas covas un pote de ferro cheo de moedas de ouro. Este pote aparecía ás veces nas leiras e montes do lugar. Unha vez un home que ía traballar ó monte viu o pote, entón foi ós catro pés a acarón das casas máis próximas para pedir axuda ós veciños. Catro homes acompañaron ó noso protagonista ó monte, mais cando chegaron o pote xa non estaba. Todo este ouro do que estivemos a falar -segundo a tradición popular- foi cara ó mar ó non ser atopado.|Esculca nº 5<ref name="eiravellac"></ref>}}

 

O Monte dos Matos, en [[Cruz de Beira, Sarandós, Abegondo|Cruz de Beira]], é un asentamento fortificado da idade media, dunha dimensión de 20 por 15 metros. Son un conxunto de estruturas concéntricas que defenden un pequeno recinto interior de forma rectangular e na que se observan dúas liñas de muralla separadas por un foxo. Suponse que na súa orixe este fora máis completo, cun segundo foxo, un parapeto e exteriores. A entrada a este asentamento estaría de cara ao norte, como agora está a actual estrada. Degradouse pola construción da estrada e consérvase en mal estado.<ref name="pxom"></ref>.

 

A Torre de Peito Bordel atópase no lugar de [[Bordel, Sarandós, Abegondo|Bordel]]. O edificio actual está habilitado como vivenda particular e parcialmente restaurado e data do século XVII. A construción máis antiga que o forma é unha torre arruinada do s. XII. O edificio é de dúas alturas cun corpo de tres alturas e cunha fachada revestida de enredaduras. O corpo máis alto do edificio dá á rúa e é unha planta en U con renxías de distintas dimensións. Os muros son de cantería e cachotaría de granito recebados e con vans encintados en cantería, que locen un escudo cadrado na fachada principal, en referencia a liñaxe dos Figueroa e Andrade <ref name="turgalicia">[http://www.turgalicia.es/ficha-recurso?langId=gl_ES&cod_rec=9301&ctre=36&volverFicha=true]Turgalicia</ref><ref name="eiravellac"></ref>·