Síux: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
engado información da en.wiki |
engado máis da en.wiki |
||
Liña 12:
Ver [[Lakota]].
== Lingüística ==
{{AP|Lingua sioux|Lingua lakota|Lingua dakota}}
[[Ficheiro:Chief Bone Necklace-Oglala Lakota-1899 Heyn Photo.jpg|miniatura|Xefe Bone Necklace, un Oglala Lakota da [[Reserva india Pine Ridge]] (1899)]]
Os sioux comprenden tres grupos lingüísticos estreitamente relacionados:
# '''[[Lingua dakota|Dakota oriental]]''' (tamén coñecido como Santee-Sisseton ou Dakhóta)
#* Santee (Isáŋyáthi: Bdewákhathuŋwaŋ, Waȟpékhute)
#* Sisseton (Sisíthuŋwaŋ, Waȟpéthuŋwaŋ)
# '''[[Lingua dakota|Dakota occidental]]''' (tamén Yankton-Yanktonai ou Dakȟóta)
#* Yankton (Iháŋktȟuŋwaŋ)
#* Yanktonai (Iháŋktȟuŋwaŋna)
# '''[[Lingua lakota|Lakota]]''' (tamén Lakȟóta, Teton ou Teton Sioux)
As primeiras investigación identificaron a división lingüística en tres pólas dentro da lingua sioux (''Lakota'', ''Dakota'' e ''Nakota'') como dialectos dunha soa lingua, sendo tamén chamados Lakota = Teton, Dakota = Santee-Sisseton e Nakota = Yankton-Yanktonai. Porén, estudos recentes<ref name="PD">{{cita novas|last=Parks |first= D. R.|coauthors=DeMallie, R. J.|year=1992|título=Sioux, Assiniboine, and Stoney Dialects: a Classification |journal=Anthropological Linguistics |volume= 34|issue= 1–4 }}</ref> amosa que os Yankton-Yanktonai nunca empregaron o autónimo ''Nakhóta'', senón que pronuncian o seu nome do mesmo modo que os Santee (''Dakȟóta'').
Estes estudos identifican o assiniboine e Stoney como dúas linguas separadas, sendo o sioux a terceira lingua. O sioux ten tres dialectos semellantes: lakota, dakota occidental (Yankton-Yanktonai) e dakota oriental (Santee-Sisseton). Os falantes assiniboine e refírense a si mesmos como ''Nakhóta'' ou ''Nakhóda''.<ref name="NLD"/>
O termo ''Dakota'' ten sido polos [[antropoloxía|antropoloxistas]] e membros do goberno para referirse a tódolos grupos sioux, dando como resultado nomes como ''Teton Dakota'', ''Santee Dakota'', etc. Isto debeuse principalmente á tradución terxiversada da palabra Ottawa ''Sioux''.
== Activismo no século XX ==
| |||