A '''xirola''' ouO '''deambulatorio''' é un espazo que rodea o [[altar]] maior dos [[templo]]s por onde poden transitar os fieis.
A xirola éÉ un elemento característico da [[arquitectura románica]] que logo se fixo extensivo á [[Arte gótica|gótica]]. A súa utilidade xurdiu coa peregrinación masiva aos lugares de devoción popular, cando unha multitude de fieis concorría nunha igrexa e se aprestaba a venerar as [[reliquia]]s que nela se atesouraban. Este corredor proporcionaba a necesaria fluidez de circulación para que todos alcanzasen a reverenciar as sacras reliquias e para non interromper a cerimonia relixiosa que se puidese estar oficiando na capela maior.
O normal é que na cabeceira da [[nave (arquitectura)|nave central]] se sitúe o [[presbiterio]] e a continuación a capela principal contendo o altar maior e formando unha [[ábsida]] de planta semicircular ou poligonal. En tal caso, ao xiroladeambulatorio adóitase formar pola prolongación das naves laterais que envolven a ábsida polo seu exterior. En ocasións, esta ábsida e a xiroladeambulatorio non están separados por un muro cego, senón por unha arquería que ofrece permeabilidade ao conxunto. É así mesmo habitual que ao redor da [[xirola]]del se dispoñan unha serie de [[absidiolo]]s radiais, cada un dos cales alberga unha pequena capela.
