Duns Scoto: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
KLBot2 (conversa | contribucións)
m Bot: Retiro 39 ligazóns interlingüísticas, proporcionadas agora polo Wikidata en d:Q190089
Xas (conversa | contribucións)
retiro en uso: Traballo escolar
Liña 1:
[[Ficheiro:John Duns Scotus.jpg|miniatura|250px|John Duns Scotus]]
{{Enuso}}
'''''John Duns Scoto''Scotus''', nado na aldea de [[Duns]] en [[1266]] e finado eno [[8 de novembro]] [[1308]], foi un teólogo escocés. Formouse e traballou en Oxford e París. Pola finura e a profundidade da súa doutrina, era chamado polos seus contemporáneos '''Doctor Subtilis'''.
 
==Traxectoria==
Foi alumno do colexio franciscano de [[Haddington]], e estudou [[teoloxía]] en [[Nothampton]], onde foi ordenado sacerdote en [[1291]]. Enviárono a [[París]] entre os anos 1291 e 1296, e despois volveu a Inglaterra, á universidade de [[Cambridge]]. De Cambridge pasou a [[Oxford]] (1300-1302) e de aquí a [[París]] (1302-1303). A causa das crecentes tensións entre o emperador e o papa, Scoto foi chamado ao estudo franciscano de [[Colonia - Köln|Colonia]]. Alí, despois dun ano de docencia, faleceu en 1308.
 
==Obras==
Para captar o diferente nivel teórico dos seus escritos, é preciso distinguir dous grupos: o primeiro, da súa época xuvenil, está constituído por ''Comentarios'' a obras de filósofos antigos, en particular de [[Aristóteles]] e de [[Porfirio]], e o segundo grupo, correspondente ao seu período de madurez, representado polos ''Comentarios a lasás Sentencias'' de [[Pedro Lombardo]]. A pesar da similitude de xénero literario -son sempre comentarios-, ea diferenza de contidos e de valor entre os dous grupos é notable, como suxiren incluso os títulos cos que foron designadas ditas obras: ''Reportata parisiensia'', ''Lecturae cantabrigenses'', ''Ordinatio''. ''Reportario'' indica un tipo de escrito redactado coa aprobación do mestre -neste caso, Scoto- polos seus propios discípulos, que deixaban constancia de todo o que o mestre lles ía ensinando. A ''Ordinato'', que antes recibía o nome de ''Opus Oxoniense'', foi ditada de forma persoal polo propio Scoto. Trátase da súa principal obra. Por último a ''Lectura'' consiste nos apuntes do mestre, redactados como esquema para a ensinanza cotiá. Xunto a estes escritos convén recordar un opúsculo denso e conciso, elo ''De Primo Principio'', que foi definido como "a máis grande das obras breves de Duns Scoto" (E. Roche).
 
==Pensamento==
== =Distinción entre filosofía e teoloxía ===
Para captar o diferente nivel teórico dos seus escritos, é preciso distinguir dous grupos: o primeiro, da súa época xuvenil, está constituído por ''Comentarios'' a obras de filósofos antigos, en particular de [[Aristóteles]] e de [[Porfirio]], e o segundo grupo, correspondente ao seu período de madurez, representado polos ''Comentarios a las Sentencias'' de [[Pedro Lombardo]]. A pesar da similitude de xénero literario -son sempre comentarios- e diferenza de contidos e de valor entre os dous grupos é notable, como suxiren incluso os títulos cos que foron designadas ditas obras: ''Reportata parisiensia'', ''Lecturae cantabrigenses'', ''Ordinatio''. ''Reportario'' indica un tipo de escrito redactado coa aprobación do mestre -neste caso, Scoto- polos seus propios discípulos, que deixaban constancia de todo o que o mestre lles ía ensinando. A ''Ordinato'', que antes recibía o nome de ''Opus Oxoniense'', foi ditada de forma persoal polo propio Scoto. Trátase da súa principal obra. Por último a ''Lectura'' consiste nos apuntes do mestre, redactados como esquema para a ensinanza cotiá. Xunto a estes escritos convén recordar un opúsculo denso e conciso, el ''De Primo Principio'', que foi definido como "a máis grande das obras breves de Duns Scoto" (E. Roche).
 
== Distinción entre filosofía e teoloxía ==
Scoto propón unha distinción nítida entre [[filosofía]] e teoloxía. A filosofía posúe unha metodoloxía que non é asimilable á metodoloxía da teoloxía. Para Scoto é de gran importancia precisar as esferas respectivas e os criterios específicos destes dous termos.
 
A filosofía ocúpase do ente en canto a ente e de todo o que poida reducirse a el ou deducirse del. A teoloxía, en cambio, trata dos obxectos de fe. A filosofía segue un procedemento demostrativo, mentres que a teoloxía adopta o procedemento persuasivo; a filosofía restrínxese á lóxica do natural, mentres que a teoloxía se move dentro da lóxica do sobrenatural. A filosofía ocúpase do xeral ou universal e a teoloxía afonda e sistematiza todo aquilo que Deus se dignou a revelarnos a cerca da súa natureza persoal e do noso destino. A filosofía é esencialmente especulativa, porque se propón coñecer por coñecer, mentres que a teoloxía é tendencialmente práctica, porque deixa de lado certas verdades, co obxectivo de inducirnos a actuar máis correctamente.
 
== =O principio de individuación ===
Scoto reafirma a primacía do individual, negando que exista en si mesma ou en Deus a natureza ou esencia da que os individuos serían participacións. IntrepretarInterpretar o singular como unha participación do universal é conncederconceder demasiado á concepción pagá que despreciadespreza a un e exalta ao outro, sen tomar seriamente en consideración o acto creador de Deus e a súa providencia. Deus, sinala Scoto, non nos propuxo un esquema ideal ao que facer referencia na existencia cotiá, a excepción de Cristo, xa que nos creou á súa imaxe e cuxa perfección nos empuxa a imitar. Deus coñece a todos e cada un, confiando a todos un lugaslugar específico na economía xeral da salvación persoal.
 
A teoría do principio de individuación oculta un claro resto de [[platonismo]], e non é máis que un seudo-problema. Trátase dun problema falso, que está presente tano en [[Aristóteles]] como en [[AvicenoAvicena]] e [[Averroes]], moi influídos polo platonismo, porque supón que a verdade máis profunda é a do universal e que a continuación hai que preguntarse cómocomo o universal se converticonverte en particular.
 
Se o problema é falso, as respostas tamén o son, con maior motivo. Para Scoto, nin a materia -esencialmente indeterminada- nin a forma -indiferente á individualidade e á universialidadeuniversalidade-, ao ser común por natureza a todos os entes da mesma especie -e, polo conseguinte, tampouco o composto de ambos, pode ser causa das características e das diferemzasdiferenzas individuais. A realidade última, segundo Scoto, explica a individualidade, é dicir, a súa perfección, grazas á cal unha realidade ''haec est'', é esta e non outra. DaquíDe aquí procede o término ''haecceitas'', que manifestan aquela formalidade ou perfección pola cal todo ente é aquelo que é e se distingue de todos os demáisdemais.
 
Neste contexto hai que situar a exaltación da persoa humana. En efecto, neste acto a individualización -defenidadefinida como rexeitamento da división- é personalizada ou subxectiva, en polémica co [[averroísmo]], cuxa teoría do intelecto único atacaba o seu trazo máis peculiar. CalificadaCualificada de maneira suxerente como ''ultima solitudo'', a persoa é ''ab alio'',, pode ser ''cum alio'', pero non ''in alio''. Pode comunicar, condicionar e ser condicionado, pero non perder o seu ser en si. O ente peroalpersoal é un universlauniversal concreto, porque na súa unicidade non forma parte dun todo, senón que é un todo no todo: ''imperium in imperio''. Particular e universal coinciden no concepto, determinado en grao sumo, de persoa. O home, cada home, non é unha determinación do universal na medida en que é unha realidade singular no tempo e irrepetible na historia, é de feito supremo e orixinario, porque está destinado, grazas á mediación de Cristo, ao diálogo co Deus da escritura.
 
==Véxase tamén==
{{Commons|John Duns Scotus}}
===Bibliografía===
*{{Cita libro |título= Historia del pensamiento filosófico e científico|nome= Giovanni|apelidos= Reale|ligazónautor= |coautores= Darío Antiseri|ano= 1995|editor= Herder|localización= Barcelona|isbn= |páxina= |páxinas= |dataacceso=21 de febreiro de 2013 |url=}}
* {{cita libro
| autor = Giovanni Reale e Darío Antiseri
| título = Historia del pensamiento filosófico e científico
| año = 1995
| editorial = [[Editorial Herder]]. Barcelona
| id =
}}
 
===Outros artigos===
*http://www.dunsscotus.nl/Spaans/DunsEscoto_Biografia.htm
 
===Ligazóns externas===
*[http://www.dunsscotus.nl/Spaans/DunsEscoto_Biografia.htm Biografía] {{es}}
*{{Link||2=http://www.editorialfranciscana.org/portal/index.php?id=5716&layout=detail |3=JOÃO DUNS ESCOTO: Introdução ao seu pensamento filosófico-teológico}}
 
[[Categoría:Personalidades da filosofía]]
[[Categoría:Nados en 1266]]
[[Categoría:Finados en 1308]]