Revisión como estaba o 30 de marzo de 2013 ás 14:58 editar Lameiro (conversa \| contribucións) 61.491 edicións remato; sen referencias ← Edición máis vella		Revisión como estaba o 30 de marzo de 2013 ás 15:01 editar desfacer Lameiro (conversa \| contribucións) 61.491 edicións corrixo Edición máis nova →
Liña 2: O '''vudú''' é unha [[relixión]] politeísta orixinaria do golfo de Benín (e que se estendeu ao [[Caribe (rexión)\|Caribe]] a través da trata de [[escravo]]s. ==Historia== Nado en Dahomey, saltou ao Caribe coa trata de escravos negros. Foi unha relición perseguida, polo se recubriu do culto [[catolicismo\|católico]] aos santos e así permanenceu durante séculos ao longo das diferentes etapas políticas de [[Haití]]. Non foi ata [[1986]] que foi legalizado pola Constitución<ref>"Vodoo and politics in ~~Haiti~~Haití" Laguerre M.S. MAcmillan Press,1989.</ref>. ==Crenzas== Existe unha deidade suprema xemelga<ref>"Le vaudou" Laënnec Hurbon, ed Gallimard 1994 ~~Paris~~París.</ref>, ''Wamu-Lisa'', pero non recibe culto. Quen o reciben son os ''lwa'' ou ''loa'', xenios sobrenaturais (Legba, Ogu, Barón samdi, Ezili freda, Primo azaka, Mamá Brigitte, etc.) que serven de intermediarios entre a parella suprema ''Wamu-lisa'' e a humanidad, tendo cada un deles unha "persoalidade" diferente e múltiples modos de ser alabados (por cancións, bailes, símbolos rituais, etc.). Non existe unha ~~estructura~~estrutura relixiosa homoxénea con dogmas, os sacerdotes vudú o("ougan", homes; ou ''mabo'', mulleres) teñen a función de porse en contacto cos ''loas''. Os ''lwa'' ou ''loa'' aparecen reagrupados en familias chamadas "nacións", divididas en diversos ritos; cada rito distínguese por un ceremonial particular con saúdos, oracións, aclamacións, bailes, instrumentos musicais e certos animais para o sacrificio: Rito Rada: ~~espíritus~~espíritos de Dahomey considerados como ''lwa'' bos ou ''loas'' de Guinea, constituíndo o rito principal do vudú polo que as cerimonias de iniciación fanse de acordo con el. Rito Petro: os ''loa'' deste rito proveñen da súa maioría dos escravos integrados en [[Santo Domingo]], son especialmente vengativos e usados en prácticas máxicas, chamados ''loa amargos''. A este rito que rixe o elemento do lume, pertencen ''Ogu Feray''; igualmente pertencen outros ''loa Rada'' e ''Kongo'' no seu aspecto violento. Rito Kongo: corresponde ós ''loa'' de orixe [[bantú]], menos populares que os Rada son reconocidos polo sacrificio canino e pola exuberancia dos sacrificios. Liña 17: ==Prácticas== Fanse reuniós nos templos onde se levan a cabo cerimonias de contactos cos ''loa'' para poder ser protexidos por eles. Ofrécense sacrificios cruentos e báilase ao ritmo dos tambores sagrados, neste bailes as persoas que entran en ~~trance~~transo dise que son "cabalgados" por un ''loa'' e isto é signo do éxito da cerimonia. Sen a protección dos ''loa'' o home atópase a mercede de varias forzas espirituais que lle poden facer dano. Liña 24: O vodú comezou a expresarse coa arte a través da danza, a literatura (mitoloxías) e a pintura haitiana. En [[1906]] Antoine Innocent úsao de modo positivo nunha novela (''Mimola''), nos anos 50 Jacques Stephen Alexis no seu libro ''Les arbres musicians'' evoca unha atmosfera de misterio, e en [[1988]] René Depestre obtivo o premio Renaudot con ''Hadriana de tous mes rêves''. Nas pinturas relixiosas vudú tiveron unha grande influencia as cromolitografías católicas na elección de cores, tonalidades e ~~armonía~~harmonía das cores, pero os ''vèvè'' (símbolos dos ''loa'' feitos con fariña ou zarra de café) son elementos básicos do vudú e parecen ter unha acción máis determinante na pintura haitiana. Na liturxia vudú cada cor representa a un ''loa'' (Legba o vermello, Zaka o azul, Barón Samedi o negro e o violeta, Dambala o branco, etc.) á parte de ter un significado propio e a pintura sOfre esa influencia. Por outra banda as liñas teñen un valor cósmico: a horizontal é a materia, a cruz o encontro do ~~espíritu~~espírito e a materia signo de Legba e xesús, a circunferencia símbolo de Dambala e do home que se convErte no centro de todo. Nas chamadas artes aplicadas, fanse figuras dos ''loa'' a partir de metais recortados con siluetas, así como a decoración dos templos (oufó) con pinturas de ''vèvè'' e de santos católicos(que en realidade son ''loas''), así como os motivos xeométricos que inzan toda a superficie dos ''poteau-mitan''. Liña 31: Bòkò: outro dos nomes dos sacerdotes vudú. Dessounen: ritos de desligamento do iniciado do seu ''loa'' protector unha vez morto o crente. Govi: cántaro que contén ~~espíritus~~espíritos. Gwo-bon anj: ou Gran anxo bo, unha das dúas "almas" dunha persoa. Lwa: ou Loa, ~~espíritu~~espírito do culto vudú. Loa rasin: ~~espíritu~~espírito familiar. Manjé-Iwa: cerimonia do vudú na que se fan ofrendas de comida e bebida ós ~~espíritus~~espíritos. *Oufò: templo vudú. == Referencias ==

Vodú: Diferenzas entre revisións