Diocleciano: Diferenzas entre revisións

'''Caius Aurelius Diocles Diocletianus''', nado en ([[Dalmacia]] en [[245]]- e finado en [[313]]), foi un [[emperador romano]], un dos [[augusto]]s da [[Primeira Tetrarquía]]. Rematou coa [[Crise do Século III]] ([[235]]-[[284]]) establecendo un goberno autocrático que sentou os alicerces da segunda fase do [[Imperio Romano]], coñecida como [[Dominado]] (frentefronte ao [[Principado]] anterior). As reformas de Diocleciano contribuíron para garantir que o imperio perdurase durante varios séculos.

O poder autocrático era incompetente para gobernar e defender o inmenso imperio e varias provincias tentaban se liberar e vivir baixo o goberno de emperadores propios. Dada a complexidade dos problemas políticos e administrativos derivados da vastitudeextensión do Imperio Romano, ben como a necesidade dun sistema organizado para a sucesión dos emperadores, xulgou Diocleciano que a forma de resolver esas cuestións sería dividir de feito (xuridicamente continuaba sendo un) o Imperio Romano en ''pars Orientis'' e ''pars Occidentis''. O control da rexión occidental (''pars Occidentis'') foi transferido para Maximiliano, un xeneral da súa confianza. Reservando a rexión oriental (''pars Orientis'') para si, Diocleciano non dividiu propiamente o poder co seu compañeiro de armas Maximiliano, pois, na realidade, Diocleciano estaba colocado en posición superior á de Maximiliano. A partir de aí, o Imperio pasou a ter dos [[Augusto]]s (''augustus''), cada cal con exército, administración e capital propios, aínda que Diocleciano continuase a ser o xefe do Estado, representando a unidade do mundo romano. Ese sistema ficou coñecido como '''diarquía'''.

Ao aumentar a máquina administrativa e militar do Estado, que consumía recursos inmensos, aumentaba, consecuentemente, a espoliación dos súbditos a través da cobranza de altos impostos. Unha das formas atopadas polas masas populares para fuxir dos pagamentos dos tributos era a mudanza de domicilio e ocupación. A xeneralización dese proceso levou ao autócrata Diocleciano a procurar "fixar" os agricultores, colonos ou arrendatarios sobre as terras que cultivaban, prohibindoosprohibíndoos de abandonalas. Con esa violenta supresión da liberdade individual, o home libre da época se transformou en servo do Estado. Xurdía a servidume. Os ideais greco-romanos dunha comunidade de cidadáns libres desapareceran. Determinou, aínda, que os traballadores urbanos deberían permanecer nas súas profesións, sen o dereito de abandonalas, debendo transmitilas aos descendentes, en carácter obrigatorio. Instituíase, dese modo, un sistema de castas ata entón descoñecido en Roma, co nítido obxectivo de manter estacionaria e inmobilizada a estrutura económica do Imperio. Os cidadáns transformaranse en súbditos dun déspota, servindo aos intereses do Estado. Criou tamén, empresas estatais monopolistas, obxetivandoobxectivando a compra de materias-primas para garantir o aprovisionamento das forzas-armadas. Con Diocleciano, o dirixismo estatal alcanzou seu punto máis elevado.