Fotografía: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Sernostri (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 1:
[[Ficheiro:Ollar fotográfico.jpg|300px|miniatura|dereita|Ollar fotográfico.]]
{{Atención|data=marzo de 2011|Fai falla darlle formato.}}
A '''fotografía''' é a técnica e arte de gravar imaxes fixas e duradeiras sobre unha superficie de material sensible á luz baseándose no principio da [[cámara escura]]. Na cámara escura conséguese proxectar unha imaxe captada por unha lente ou un conxunto de lentes sobre unha superficie, de tal forma que o tamaño da imaxe queda reducido e aumenta a súa nitidez. Para almacenar esta imaxe as cámaras fotográficas utilizaban ata fai algúns anos exclusivamente as [[película fotográfica|películas sensibles]], mentres que na actualidade empréganse tamén sensores dixitais.
[[Ficheiro:Color 4 - Augusto De Luca photographer.jpg|miniatura|dereita|''[[Augusto De Luca]]'', (1980)]]
Cando os coñecementos en [[óptica]] estiveron o suficientemente avanzados, os [[pintor]]es descubriron a maneira de proxectar unha [[imaxe]] sobre unha película de [[papel]] con [[aceite]]. O que lles permitía tomar notas rapidamente coa desvantaxe dunha inversión da imaxe e un reducido tamaño.
 
A palabra fotografía procede do grego e significa "debuxar coa luz" (de ''photos'' = luz, e ''graphis'' = debuxo).
Isto coincide coa auxe do [[realismo]] na [[pintura]].
 
A fotografía pode ser clasificada baixo a máis ampla denominación de tratamento de imaxes, e debido a isto, fascinou tanto a científicos como a artistas dende os seus inicios. Os científicos, sobre todo, aproveitaron a súa capacidade para plasmar con precisión todo tipo de circunstancias e estudos, tales como os estudos sobre locomoción humana e animal de [[Eadweard Muybridge]] ([[1887]]). Os artistas tamén foron seducidos por estes aspectos pero trataron sempre de ir máis alá da mera representación foto-mecánica da realidade.
Máis tarde descubrironse técnicas usando clara de ovo que facían posible lograr que a imaxe por si mesma se quedase gravada no papel. Esta técnica foise perfeccionando grazas á comprensión do fenómeno químico implicado e a unha continua experimentación con materiais alternativos. Axiña foi posible ter unha caixa cun papel fotosensible oculto da [[luz]], un canón co que enfocala, e un obturador para facer pasar a luz o tempo suficiente para que impresionara á película.
 
== Historia ==
A [[fotografía]] como [[arte]], [[ciencia]] e experiencia humana foron evolucionado en paralelo durante este tempo. En canto foi posible facer da [[cámara fotográfica|cámara]] un dispositivo móbil doado de manexar apareceu a posibilidade de influír no espectador mediante a posición da cámara e o seu [[enfoque]], o que permitían trasladar a subxectividade do fotógrafo á fotografía, amais de ir construíndo unha [[linguaxe]] artística.
Considérase que a fotografía foi desenvolvida pola primeira vez en Francia na época en que os inicios da [[sociedade industrial]] comezaban a achegar innovacións técnicas no campo da [[óptica]]. Os procesos fotográficos xurdiron vinculados ao campo científico, onde as teorías [[positivismo|positivistas]] esixían a comprobación empírica de cada elemento da Natureza. Porén, a burguesía axiña popularizou usos diversos da fotografía, principalmente do xénero do [[retrato]], nun intento por emular os retratos pictóricos da nobreza. A fotografía adquiría así unha nova atribución ao converterse en ferramenta de ascenso social.
[[Imaxe:Nicéphore Niépce Oldest Photograph 1825.jpg|thumb|Primeiro gravado heliográfico coñecido, obra de Niépce datada en 1825. Reproduce un gravado flamengo do XVIII e foi un precedente importante para a realización da primeira fotografía da natureza tirada cunha cámara escura un ano despois]]
Outra das características deste primeiro período é a multiplicidade de procedementos para o fixado da [[imaxe]]. A primeira negativa sobre papel foi obtida por [[Joseph-Nicéphore Niépce]] en 1816, e dez anos máis tarde, en 1826, o propio Niépce realiza a primeira primeira fotografía permanente da natureza <ref>[http://www.hrc.utexas.edu/exhibitions/permanent/firstphotograph/niepce/#top Exibición na Universidade de Texas]</ref> . En 1839, o invento é presentado publicamente na [[Academia de Ciencias e Belas Artes de Francia]], como fonte empírica de documentación da realidade. As súas múltiplas utilidades, que ían desde a ciencia até á xustiza e á etnografía levaron o xornal francés Lumiére a sentenciar: "desde hoxe poderemos viaxar sen nos mover". A multiplicación de procesos non se detén. Ese mesmo ano, [[Louis Daguerre]] fai pública a invención do [[daguerrotipo]], que consistía nunha copia única realizada sobre unha [[emulsión]] en suporte metálico, polo xeral de cobre. Porén, os daguerrotipos resultaban caros, pesados, difíciles de conservar e precisaban dun tempo de exposición moi prolongado.
 
Fronte a este formato, o primeiro negativo - co nome de [[calotipo]], talbotipo ou impresión sobre papel salgado - é inventado por [[William Henry Fox Talbot]] en 1835 (non foi patentado até 1841). Consistía nun negativo de papel, copiado sobre outra folla, que por contacto creaba un positivado. O papel era impregnado cunha solución ácida de nitrato de prata antes e despois da exposición. O revolucionario deste proceso consistía, primeiro, en rebaixar sensibelmente o tempo de exposición (entre 1'e 7'), e segundo, en que pola primeira vez era posíbel tirar múltiplos positivados dun único negativo. Talbot conseguía, entón, a reproductibilidade da fotografía.
A linguaxe artística fotográfica partiu da herdanza da pintura, así a todo ampliou rapidamente o seu [[léxico]] grazas á facilidade de facer enfoques extremos ([[picado]]s, [[contrapicado]]s,..) a captura do movemento con longos tempos de obturador, e a decisión do momento. A presión sobre o fotógrafo para marcar a súa subxectividade na fotografía forxou unha linguaxe chea de sutilezas pero perfectamente comprensible, moi directa para calquera observador.
 
En 1839, o astrónomo e químico inglés [[sir John Frederick William Herschel]] comunicou un descubrimento realizado en 1819 sobre o poder solvente do hiposulfito de sodio en contacto con sales de prata insolúbeis. Nese ano realizou o primeiro negativo de cristal e estableceu un precedente da súa utilización como axente fixador na fotografía. Herschel tamén introduciu en 1842 o proceso de [[cianotipia]], un proceso monocromo que produce unha impresión azul baseándose en dous compostos químicos, o citrato de ferro e o ferricuianuro de potasio. Porén, foi [[Anna Atkins]], unha científica británica, a que levou o proceso cianotípico á fotografía, converténdose así na que é considerada a primeira muller fotógrafa.
Hoxe en día a fotografía é practicada en todo o mundo por millóns de persoas armadas con boas cámaras fotográficas. Para a fotografía artística son preferibles actualmente as cámaras cunha boa óptica e moitas opcións que engadan flexibilidade, fronte ás cámaras orientadas ó consumidor, onde a óptica e o obturador son dirixidos pola electrónica restando ó feito de facer unha foto gran parte da súa imprevisibilidade. A aparición das cámaras dixitais, cámaras mixtas con vídeo, e a fotografía en contornos de realidade virtual complican, arrequecendo, o futuro desta arte.
 
En 1850, [[Blanquart Evrard]] comezou a empregar un composto de albumina de ovo e nitrato de prata que, estendido sobre o papel, conseguía que a emulsión do papel non reproducise imperfeccións e rugosidades, de modo que aumentaba a nitidez do produto.
[[Categoría:Fotografía]]
 
En 1851 faise público un novo fito na historia da fotografía, o [[colodión húmido]], unha especie de verniz que se aplica ás placas e sobre o que se estende a emulsión química. O nome de "colodión húmido" fai referencia á necesidade de que a placa permaneza húmida durante todo o proceso de toma e revelado das imaxes. Aumentábase así a nitidez, pero, en troca, os fotógrafos tiñan que levar canda si un pequeno laboratorio fotográfico para revelar a placa inmediatamente após a súa toma.
[[bg:Художествена фотография]]
 
[[ca:Fotografia artística]]
Ao mesmo tempo que se experimentaban diversos sistemas para mellorar a nitidez e o tempo de exposición, algúns científicos traballaban para fixar a [[cor]]. Os primeiros experimentos de fotografía en cor non puideron fixar ben a imaxe e, ademais, eran incapaces de evitar que a cor terminase por esvaecerse. Ademais, até a década de 1870 as emulsións dispoñíbeis non eran sensíbeis ás luces verde e encarnada. Con todo, considérase que a primeira fotografía en cor permanente foi realizada polo físico escocés [[James Clerk Maxwell]] mediante a mistura das tres [[cores primarias]] (vermella, amarela e azul). Porén, a emulsión de Maxwell tiña unha sensibilidade cromática insuficiente, polo que seguiron producíndose investigacións.
[[cs:Výtvarná fotografie]]
[[Ficheiro:Fotógrafos en Valdoviño.jpg|miniatura|250px|dereita|Fotógrafos en [[Valdoviño]].]]
[[de:Künstlerische Fotografie]]
Doutra banda, a esixencia de manter húmida a placa desaparece en 1871, co descubrimento do [[xelatino-bromuro]]. Neste proceso, aplícase sobre a placa unha solución de bromuro, auga e xelatina sensibilizada con nitrato de prata. Aquilo supuxo eliminar un dos grandes inconvenientes do colodión húmido. Ademais, o tempo de exposición rebaixábase a 0,25', o que aproxima o concepto de instantánea.
[[en:Fine-art photography]]
 
[[et:Fotokunst]]
En 1888, [[George Eastman]] lanzou ao mercado a cámara [[Kodak]], que substituía as placas de cristal utilizadas até entón polo negativo de papel fotográfico, que pouco tempo despois foi pola súa vez substituído polo carrete de [[celuloide]], co que a casa Eastman-Kodak alcanzou un grande suceso comercial entre as clases burguesas.
[[fa:عکاسی هنرهای زیبا]]
 
[[fi:Valokuvataide]]
Xa en 1906, [[Wratten e Wainwright]] introducen a placa pancromática, sensíbel a todas as cores do espectro, mellorando así os produtos parcialmente sensíbeis elaborados até entón por outros investigadores como [[Louis Ducos du Hauron]], [[Charles Cros]], [[Hermann W. Vogel]] ou [[Sergei M. Prokudin-Gorskii]]. E só un ano despois, en 1907, os irmáns [[Auguste e Louis Lumière]] apresentan a película en cor completamente funcional, o [[autocromo]].
[[hr:Umjetnička fotografija 20. stoljeća]]
 
[[it:Fotografia d'arte]]
Desde os primeiros anos do s. XX até a década de 1930, continúanse a realizar experimentos e innovacións menores. En 1931 invéntase o flash electrónico, en en 1935 aparece a primeira película diapositiva moderna en cor, a Kodakchrome, baseada en tres emulsións coloreadas, que é axiña mellorada polas tecnoloxías descubertas por [[Agfacolor]] en 1936: nesta tecnoloxía, os acopladores de cor xa están incluídos nas capas de emulsión. En 1942, Eastman-Kodak comezará a producir películas negativas en cor - as Kodakolor - das que se podían obter copias positivas en cor.
[[ja:芸術写真]]
 
[[ko:예술사진]]
A seguinte revolución na historia da tecnoloxía fotográfica produciuse en 1947, candos os laboratorios [[Polaroid (empresa)|Polaroid]] presentaron perante a Sociedade Óptica Estado-Unidense a primeira fotografía instantánea, cunha cámara que revelaba e positivaba a imaxe en 60 segundos. En 1963, introduciu aínda a fotografía instantánea en cor. A cámara Polaroid convertíase, desde a súa aparición, no aparato máis sofisticado e áxil até á década de 1990, cando aparezan as primeiras [[fotografía dixital|cámaras dixitais]].
[[pl:Fotografia artystyczna]]
 
[[ru:Фотоискусство]]
A tecnoloxía fotográfica dixital, asentada no inicio do s. XXI, constitúe o último paso fundamental no aprimoramento da fotografía: as imaxes son capturadas por un sensor electrónico que dispón de multitude de unidades fotosensíbeis e que arquiva os datos nunha memoria electrónica. A democratización da fotografía,que xa estaba en claro asentamento coas cámaras Kodak, prosegue hoxe cos segmentos compacto e bridge das cámaras dixitais que hoxe ocupan o mercado e cos dispositivos de [[teléfono móbil|telefonía móbil]] que incorporan cámaras fotográficas de alta resolución.
== Notas ==
 
<references/>
== Tecnoloxía e técnica ==
* A [[cámara fotográfica]]
* [[Fotografía química]]
* [[Fotografía dixital]]
* [[Composición fotográfica]]
* [[Iluminación en fotografía]]
* [[Fotografía en branco e negro]]
* [[Fotografía en cor]]
* [[Revelado da fotografía en branco e negro]]
* [[Revelado da fotografía en cor]]
* [[Acutancia]]
* [[Conversión a branco e negro de fotografías dixitais]]
 
== Véxase tamén ==
=== Outros artigos ===
* [[Aplicacións científicas da fotografía]]
* [[Fotografía como arte]]
* [[Historia da fotografía]]
* [[Dereitos de autor]]
* [[Xéneros fotográficos]]
* [[Fotografía maldita]]
* [[Lomografía]]
* [[Fotografía ambulante]]
* [[Festivais de fotografía]]
 
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.americas.org/item_21999 A hiperrealidade da imaxe]
* [http://www.henciclopedia.org.uy/autores/Bortagaray/Meyer1.htm Artigo en HENCICLOPEDIA]
* [http://www.eltunel.net/espaniol.html Comunidade de fotografía de viaxes]
* [http://www.cefoto.org Confederación Española de Fotografía].
* [http://www.concursae.com/ Concursae: concursos de fotografía] {{Es}}
* [http://www.dpreview.com/ Dixital Photography Review (dpreview.com)]
* [http://www.wildlife-photo.org Fauna Photogaphy de paxaros e de animais (páxina en inglés)]
* [http://animalpicturesarchive.com/list.php?sec=NAME&qry=John+White Fotografías de animais en Animal Pictures Archive. '''34.000''' fotos de animais]
* [http://www.quesabesde.com/camdig/noticias.asp Información sobre fotografía e cámaras dixitais]
* [http://bookstore.digitalphoto01.com/store/books/505092/29/1/ Libros de referencia de como sacar fotos]
* [http://www.macro-photo.org Macro fotografía]
* [http://www.sonimagfoto.com Sonimagfoto]
* [http://www.estenopeica.es/ Gabriel Lacomba: fotografia estenopeica].
 
[[Categoría:Fotografía| ]]
[[Categoría:Hobbies e afeccións]]
 
{{Link FA|bar}}
 
[[af:Fotografie]]
[[an:Fotografía]]
[[ar:تصوير]]
[[arz:فوتوجرافيا]]
[[ast:Fotografía]]
[[az:Fotoqrafiya]]
[[bar:Photographie]]
[[bat-smg:Puortėgrapėjė]]
[[be:Фатаграфія]]
[[be-x-old:Фатаграфія]]
[[bg:Фотография]]
[[bm:Kɔtɛba]]
[[bo:འོད་པར་རྒྱབ་ཐབས།]]
[[br:Luc'hskeudennerezh]]
[[bs:Fotografija]]
[[ca:Fotografia]]
[[co:Fotografia]]
[[cs:Fotografie]]
[[csb:Fòtografijô]]
[[cv:Фотографи]]
[[cy:Ffotograffiaeth]]
[[da:Fotografi]]
[[de:Fotografie]]
[[el:Φωτογραφία]]
[[en:Photography]]
[[eo:Fotarto]]
[[es:Fotografía]]
[[et:Fotograafia]]
[[eu:Argazkigintza]]
[[ext:Fotografia]]
[[fa:عکاسی]]
[[fi:Valokuvaus]]
[[fiu-vro:Fotokunst]]
[[fr:Photographie]]
[[fur:Fotografie]]
[[fy:Fotografy]]
[[ga:Grianghrafadóireacht]]
[[gan:拍相]]
[[he:צילום]]
[[hi:छायाचित्र]]
[[hif:Photography]]
[[hr:Fotografija]]
[[ht:Fotografi]]
[[hu:Fényképezés]]
[[hy:Լուսանկարչություն]]
[[ia:Photographia]]
[[id:Fotografi]]
[[io:Fotografo]]
[[is:Ljósmyndun]]
[[it:Fotografia]]
[[ja:写真]]
[[jv:Fotografi]]
[[ka:ფოტოგრაფია]]
[[kk:Фотография]]
[[km:អ្នកថតរូប]]
[[kn:ಫೋಟೋಗ್ರಫಿ]]
[[ko:사진술]]
[[ks:فَنہِ فوٹوٗ]]
[[ku:Wêne]]
[[la:Photographia]]
[[lb:Fotografie]]
[[li:Fotografie]]
[[lo:ການຖ່າຍຮູບ]]
[[lt:Fotografija]]
[[lv:Fotogrāfija]]
[[mk:Фотографија]]
[[ml:ഛായാഗ്രഹണം]]
[[mn:Гэрэл зураг авалт]]
[[mr:छायाचित्रण]]
[[ms:Fotografi]]
[[nap:Fotografia]]
[[nds-nl:Fotografie]]
[[nl:Fotografie]]
[[nn:Fotografi]]
[[no:Fotografi]]
[[nrm:Photographie]]
[[oc:Fotografia]]
[[pcd:Fotografie]]
[[pdc:Pikder]]
[[pl:Fotografia]]
[[pnb:فوٹوگرافی]]
[[ps:انځوراخيستنه]]
[[pt:Fotografia]]
[[ro:Fotografie]]
[[ru:Фотография]]
[[rue:Фотоґрафія]]
[[sc:Fotografia]]
[[scn:Fotu]]
[[sco:Photography]]
[[sh:Fotografija]]
[[si:ඡයාරූපකරණය]]
[[simple:Photography]]
[[sk:Fotografovanie]]
[[sl:Fotografija]]
[[sq:Fotografia]]
[[sr:Фотографија]]
[[stq:Photographie]]
[[su:Fotografi]]
[[sv:Fotografi]]
[[ta:ஒளிப்படவியல்]]
[[te:ఫోటోగ్రఫి]]
[[th:การถ่ายภาพ]]
[[tl:Potograpiya]]
[[tr:Fotoğrafçılık]]
[[uk:Фотографія]]
[[ur:عکاسی]]
[[uz:Fotografiya]]
[[vec:Fotografia]]
[[vi:Nhiếp ảnh]]
[[vls:Fotografie]]
[[wa:Fotografeye]]
[[war:Pagritrato]]
[[wo:Nataal]]
[[yi:פאטאגראפיע]]
[[yo:Fọ́tòyíyà]]
[[zh:摄影]]
[[zh-min-nan:Hip-siōng]]
[[zh-yue:影相]]