Personaxe: Diferenzas entre revisións

Non debe confundirse o termo persoeiro (individuo real de relevancia ou que queremos salientar) con personaxe (ser fiticioficticio por moito que represente a unha persoa real da que soamente é unha representación inventiva). O personaxe é o elemento motor da acción narrativa. Confundido inxenuamente coa persoa, da que é soamente unha representación inventiva, ou reducido a unha serie de caracterizacións psicolóxicas ou de atributos, o personaxe non se pode illar nin do universo que o rodea nin dos outros personaxes cos que entra en relación.

A caracterización do personaxe pode ser directa ou indirecta. É directa cando [[narrador]] nos di cales son as calidades do personaxe a través dun [[retrato]]. É indirecta cando o lector é quen debe deduci-lodeducir o carácter do personaxe, partindo das acción en que está implicado, do xuízo que dan del outros personaxes, ou do seu modo individual de ve-laver a vida ou as relacións humanas.

Frecuentemente a caracterización se obtén por [[sinécdoque]], é dicir, mediante un detalle que lle concirne. Ese detalle, segundo [[Ducrot]] e [[Todorov]], recibe o nome de '''emblema''' e pode ser unha forma de vestir, de falar, un lugar, ligados óao personaxe tan estreitamente que a súa mera aparición supón a evocación, inda ''in absentia'', do personaxe.

Os personaxes planos defínense linealmente polo seu trato, por un elemento característico que os acompaña óao longo da [[novela]]. Tenden á [[caricatura]] e soenadoitan aparecer en novelas populares ou de tese. Unha variante do personaxe plano é o tipo, personaxe que non experimenta transformación e que representa a un grupo, a unha organización tribal ou a un modo de conduta. Polo contrario, os personaxes esféricos ofrecen unha complexidade moi acentuada. Experimentan óao longo da narración transformacións na súa psicoloxía e na súa conduta.

Debe terse en conta ademais as narracións en que predomina o personaxe colectivo, que suplanta óao personaxe individual, facendo que o heroe perda relevancia, substituíndoo polo grupo ou clase social.

[[Greimas]] distingue seis actantes: suxeito (ou protagonista, a súa acción está provocada por unha necesidade. É iniciador da acción e ten valores dramáticos), obxecto (o desexado, o buscado por sintetizar uns determinados aspectos morais, relixiosos ou sociais que son os que pon en xogo), destinador (o axente que influencia o destino do obxecto), destinatario (beneficiario do destinador ou do obxecto), opoñente (ou antagonista, determina o conflicto. Oponse ó suxeito), e axudante óao servizo do suxeito, mais tamén doutros personaxes).

O seu esquema está aberto a moi variados recubrimentos semánticos. O axudante socorre óao suxeito nas probas que debe superar para consegui-lo obxecto anelado e nas que é obstaculizado polo opoñente; o destinador considera o obxecto como termo do desexo e de comunicación, mentres que o destinatario é o que se beneficia daquel.

O personaxe decorativo é practicamente inútil para a acción, peromais serve óao autor para caracteriza-locaracterizar o ambiente: é como un síntoma ou un indicio mediante o cal é posibleposíbel percibi-lopercibir o xuízo do autor sobre unha realidade determinada.