|
[[Ficheiro:Sorbus-domestica.jpg|miniatura|Sorbas verdes]]
{{Taxobox
A '''sorba''' é o froito da [[sorbeira]] (''Sorbus domestica''), é unha drupa carnosa, piriforme arrondeada de 2,5 cm, semellante á [[pera]], a súa cor ao primeiro é verde pero o madurecer adquiren unha cor acastañada, esta maduración prodúcese ao comezo do outono. Froito comestible, con ela elabórase unha [[fariña]] que se mestura coa dos cereais para darlle sabor.
| name = Sorbeira
| image = Sorbus_domestica_Ypey14.jpg
| image_width = 270px
| superregnum = [[Eukaryota]]
| regnum = [[Plantae]]
| subregnum = [[Tracheobionta]]
| divisio = [[Magnoliophyta]]
| classis = [[Magnoliopsida]]
| subclassis = [[Rosidae]]
| ordo = [[Rosales]]
| familia = [[Rosaceae]]
| subfamilia = [[Maloideae]]
| species = ''S. doméstica''
| binomial = ''Sorbus domestica''
| binomial_authority =[[Carl von Linné|L.]]
| synonyms =
* ''Cormus domestica'' (L.) [[Spach]]
* ''Pyrus domestica'' [[Ehrh.]]
* [http://www.catalogueoflife.org/show_species_details.php?record_id=4335983]
}}
A '''sorbeira''' ('''''Sorbus domestica'''''), é unha [[árbore froiteira]] da familia das [[rosáceas]], nativa do oeste de [[Europa]], noroeste de [[África]] ([[Montes Atlas]]) e o suroeste de [[Asia]] (no leste até o [[Cáucaso]]). Posúe follas compostas [[caducifolio|caedizas]] e un [[froito]] comestíbel denominado [[sorba]].
==Etimoloxía==
O termo galego sorbeira (en [[portugués]]: ''sorveira''), ao igual que nas linguas achegadas: [[Lingua catalá|catalán]]: ''servera'', [[Lingua castelá|castelán]]: ''serbal'', [[Lingua inglesa|inglés]]: ''service'' ou ''sorb''; derivaría do [[Lingua latina|latín]]: ''sŏrba''.
Pertence, ao igual que o [[capudre]], ao xénero ''[[Sorbus]]''.
== Hábitat ==
Medra en altitudes medias e altas polo que en Galicia atopámolo nas montañas. O solo preferibelmente calcario cunha orientación asollada ou en semisombra. Necesita de humidade moderada. A temperatura óptima de crecemento está arredor dos 6 e 10ºC.
== Descrición botánica ==
Arboriña rexa e resistente que pode acadar os 20 [[metro]]s de altura, aínda que soe chegar só até os 12. A copa é follosa, cunha ramificación regular e forma alongada, arredondada. O [[Tronco (árbore)|toro]] é de [[casca]] fendida e de cor cinsenta, mentres que as [[póla]]s novas son verdosas ou alaranxadas e con lanuxe (tomentosas).
As [[folla]]s son alternas, caedizas, imparipinnadas, con 11-21 [[folíolo]]s oblongo-lanceolados, aveludados pola face superior e un chisco amarelentos polo anverso. As [[flor]]es so nde cor branca ou do leite, con cinco [[pétalo]]s, reunidas en [[corimbo]] duns 1,5 centímetros de [[diámetro]]. O [[froito]], a [[sorba]], é un [[pomo]] carnoso, piriforme (semellante ao [[pero]] bravo) arredondado duns 2,5 centímetros; de novos son verdes mais acadan unha cor encarnada castaña ao chegaren. Rosea na primavera e os froito apáñanse a finais do verán.
A [[madeira]] é de cor avermellada, densa e dura. É resistente, en comparación con outras [[árbore froiteira|froiteiras]] a pestes e doenzas. Os froitos apañados cómpre sobremaduralos en palla para seren comestíbeis. Empréganse par afacer [[marmelada]]s e algunhas bebidas alcohólicas fermentadas.
==Véxase tamén==
{{Commonscat|Sorbus domestica}}
{{Wikispecies|Sorbus domestica}}
===Outros artigos===
* [[Sorba]]
* [[Capudre]]
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.catalogueoflife.org/show_species_details.php?record_id=4335983 Relación de variedades en ITIS]
[[Categoría:Froitas]]
[[Categoría:Sorbus]]
[[Categoría:FroiteirasPomos]]
[[an:Sorbus domestica]]
[[ar:غبيراء مستأنسة]]
[[az:Sorbus domesticaQuşarmudu]]
[[bgba:СкорушаМиләш]]
[[cabat-smg:ServeraŠermukšlis]]
[[csbe:Jeřáb oskerušeРабіна]]
[[be-x-old:Рабіна]]
[[da:Storfrugtet Røn]]
[[deca:SpeierlingSorbus]]
[[encs:SorbusJeřáb domestica(strom)]]
[[escy:Sorbus domesticaCriafolen]]
[[euda:GurbeRøn]]
[[fide:VälimerenpihlajaMehlbeeren]]
[[frel:CormierΣόρβον]]
[[hren:OskorušaSorbus]]
[[eo:Sorpujo]]
[[hsb:Domjaca wjerjebina]]
[[hy:Արոսենի կուլտուրական]]
[[itet:Sorbus domesticaPihlakas]]
[[koieu:Sorbus domestica]]
[[lbfi:SpirebamPihlajat]]
[[fr:Sorbus]]
[[nl:Peervormige lijsterbes]]
[[pcdhsb:CormiéMučnica]]
[[hu:Berkenye (növénynemzetség)]]
[[pmsit:Sorbus domestica]]
[[ja:ナナカマド属]]
[[kk:Шетен]]
[[sk:Jarabina oskorušová]]
[[srkoi:ОскорушаПелідз]]
[[svkrc:ÄppelrönnТакъюзюк]]
[[kv:Пелысь]]
[[lbe:Швай]]
[[lt:Šermukšnis]]
[[mdf:Пизелкс]]
[[mhr:Пызле]]
[[mrj:Пӹзӹлмӹ]]
[[nds-nl:Fluithout]]
[[nl:Lijsterbes]]
[[nn:Asalslekta]]
[[no:Asalslekten]]
[[os:Цъуй]]
[[pcd:Alhié]]
[[ru:Рябина]]
[[sah:Сарбанньах]]
[[sv:Rönnsläktet]]
[[tr:Üvez (bitki)]]
[[udm:Палэзь]]
[[uk:Горобина]]
[[vep:Pihl’]]
[[vi:Thanh lương trà]]
[[zh:花楸属]]
| 