Sorbeira: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Substitución automática de texto (-|thumb| +|miniatura| & -|thumbnail| +|miniatura|)
Nachonion (conversa | contribucións)
Nova páxina: "{{Taxobox | name = Sorbeira | image = Sorbus_domestica_Ypey14.jpg | image_width = 270px | superregnum = Eukaryota | regnum = Plantae | subregnum = Tracheobionta | divi..."
Liña 1:
{{Taxobox
[[Ficheiro:Sorbus-domestica.jpg|miniatura|Sorbas verdes]]
| name = Sorbeira
A '''sorba''' é o froito da [[sorbeira]] (''Sorbus domestica''), é unha drupa carnosa, piriforme arrondeada de 2,5 cm, semellante á [[pera]], a súa cor ao primeiro é verde pero o madurecer adquiren unha cor acastañada, esta maduración prodúcese ao comezo do outono. Froito comestible, con ela elabórase unha [[fariña]] que se mestura coa dos cereais para darlle sabor.
| image = Sorbus_domestica_Ypey14.jpg
| image_width = 270px
| superregnum = [[Eukaryota]]
| regnum = [[Plantae]]
| subregnum = [[Tracheobionta]]
| divisio = [[Magnoliophyta]]
| classis = [[Magnoliopsida]]
| subclassis = [[Rosidae]]
| ordo = [[Rosales]]
| familia = [[Rosaceae]]
| subfamilia = [[Maloideae]]
| genus = [[an:Sorbus]]
| species = ''S. doméstica''
| binomial = ''Sorbus domestica''
| binomial_authority =[[Carl von Linné|L.]]
| synonyms =
* ''Cormus domestica'' (L.) [[Spach]]
* ''Pyrus domestica'' [[Ehrh.]]
* [http://www.catalogueoflife.org/show_species_details.php?record_id=4335983]
}}
 
A '''sorbeira''' ('''''Sorbus domestica'''''), é unha [[árbore froiteira]] da familia das [[rosáceas]], nativa do oeste de [[Europa]], noroeste de [[África]] ([[Montes Atlas]]) e o suroeste de [[Asia]] (no leste até o [[Cáucaso]]). Posúe follas compostas [[caducifolio|caedizas]] e un [[froito]] comestíbel denominado [[sorba]].
[[Categoría:Froitas]]
 
==Etimoloxía==
[[an:Sorbus]]
O termo galego sorbeira (en [[portugués]]: ''sorveira''), ao igual que nas linguas achegadas: [[catalán]]: ''servera'', [[castelán]]: ''serbal'', [[inglés]]: ''service'' ou ''sorb''; derivaría do [[latín]]: ''sŏrba''.
[[ar:غبيراء]]
Pertence, ao igual que o [[capudre]], ao xénero ''[[Sorbus]]''.
[[az:Quşarmudu]]
 
[[ba:Миләш]]
== Hábitat ==
[[bat-smg:Šermukšlis]]
Medra en altitudes medias e altas polo que en Galicia atopámolo nas montañas. O solo preferibelmente calcario cunha orientación asollada ou en semisombra. Necesita de humidade moderada. A temperatura óptima de crecemento está arredor dos 6 e 10 ºC.
[[be:Рабіна]]
 
[[be-x-old:Рабіна]]
== Descrición botánica ==
[[ca:Sorbus]]
Arboriña rexa e resistente que pode acadar os 20 [[metro]]s de altura , aínda que soe chegar só até os 12.
[[cs:Jeřáb (strom)]]
A copa é follosa, cunha ramificación regular e forma alongada, arredondada. O [[tronco|toro]] é de [[casca]] fendida e de cor cinsenta, mentres que as [[póla]]s novas son verdosas ou alaranxadas e con lanuxe (tomentosas).
[[cy:Criafolen]]
 
[[da:Røn]]
As [[folla]]s son alternas, caedizas, imparipinnadas, con 11-21 [[folíolo]]s oblongo-lanceolados, aveludados pola face superior e un chisco amarelentos polo anverso. As [[flor]]es so nde cor branca ou do leite, con cinco [[pétalo]]s, reunidas en [[corimbo]] duns 1,5 cm de [[diámetro]].
[[de:Mehlbeeren]]
O [[froito]], a [[sorba]], é un [[pomo]] carnoso, piriforme (semellante ao [[pero]] bravo) arredondado duns 2,5 cm; de novos son verdes mais acadan unha cor encarnada castaña ao chegaren. Rosea na primavera e os froito apáñanse a finais do verán.
[[el:Σόρβον]]
A [[madeira]] é de cor avermellada, densa e dura. É resistente, en comparación con outras [[árbore froiteira|froiteiras]] a pestes e doenzas. Os froitos apañados cómpre sobremaduralos en palla para seren comestíbeis. Empréganse par afacer [[marmelada]]s e algunhas bebidas alcohólicas fermentadas.
[[en:Sorbus]]
 
[[eo:Sorpujo]]
== Variedades ==
[[es:Sorbus]]
* [http://www.catalogueoflife.org/show_species_details.php?record_id=4335983 Relación de variedades en ITIS]
[[et:Pihlakas]]
 
[[eu:Sorbus]]
==Véxase tamén===
[[fi:Pihlajat]]
* [[fr:SorbusSorba]]
* [[hsb:MučnicaCapudre]]
 
[[hu:Berkenye (növénynemzetség)]]
== Ligazóns externas ==
[[it:Sorbus]]
{{commonscat}}
[[ja:ナナカマド属]]
{{wikispecies}}
[[kk:Шетен]]
 
[[koi:Пелідз]]
[[Categoría:Sorbus|domestica]]
[[krc:Такъюзюк]]
[[Categoría:FroitasFroiteiras]]
[[kv:Пелысь]]
 
[[lbe:Швай]]
[[ltan:ŠermukšnisSorbus domestica]]
[[ar:غبيراء مستأنسة]]
[[mdf:Пизелкс]]
[[mhraz:ПызлеSorbus domestica]]
[[mrjbg:ПӹзӹлмӹСкоруша]]
[[nds-nlca:FluithoutServera]]
[[nlcs:LijsterbesJeřáb oskeruše]]
[[nnda:AsalslektaStorfrugtet Røn]]
[[node:AsalslektenSpeierling]]
[[osen:ЦъуйSorbus domestica]]
[[pcdes:AlhiéSorbus domestica]]
[[pleu:JarząbGurbe]]
[[ptfi:SorbusVälimerenpihlaja]]
[[rufr:РябинаCormier]]
[[hr:Oskoruša]]
[[sah:Сарбанньах]]
[[hsb:Domjaca wjerjebina]]
[[sv:Rönnsläktet]]
[[hy:Արոսենի կուլտուրական]]
[[tr:Üvez (bitki)]]
[[udmit:ПалэзьSorbus domestica]]
[[ukkoi:ГоробинаSorbus domestica]]
[[veplb:Pihl’Spirebam]]
[[nl:Peervormige lijsterbes]]
[[vi:Thanh lương trà]]
[[zhpcd:花楸属Cormié]]
[[pl:Jarząb domowy]]
[[capms:Sorbus domestica]]
[[dapt:RønSorva]]
[[sk:Jarabina oskorušová]]
[[sr:Оскоруша]]
[[sv:Äppelrönn]]