Loucura: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
imaxes |
Ort. |
||
Liña 1:
{{enuso}}
[[Ficheiro:Angelo Bronzino 003.jpg|miniatura|dereita|[[Angelo Bronzino]], detalle de ''Allegoria del trionfo di Venere'' (1540-1545).
A '''loucura''' é un trastorno [[mente|mental]] grave polo que unha persoa perde a razón<ref>Dicionario da Real Academia Galega: [http://www.realacademiagalega.org/dicionario#searchNoun.do?nounTitle=loucura Loucura]</ref>. No mundo [[Occidente|occidental]], a idea actual da loucura ten relación estreita coa de [[enfermidade mental]],
▲A '''loucura''' é un trastorno [[mente|mental]] grave polo que unha persoa perde a razón<ref>Dicionario da Real Academia Galega: [http://www.realacademiagalega.org/dicionario#searchNoun.do?nounTitle=loucura Loucura]</ref>. No mundo [[Occidente|occidental]], a idea actual da loucura ten relación estreita coa de [[enfermidade mental]], ainda que na linguaxe popular designa estados de ánimo arrebatados ou fóra do que se considera equilibrado. Porén, ó longo da historia a idea de loucura ten estado máis relacionada con transos [[Misticismo|místicos]], prácticas [[axia|máxicas]] ou [[Superstición|supersticiosas]] ou mesmo con estados de [[exclusión social]].
== Definición e límites ==
[[Ficheiro:Casa de locos.jpg|miniatura|dereita|[[Francisco de Goya]], ''Casa de locos'', 1812-1819.]]
[[Ficheiro:Les fascinés de la Charité Moreau de Tours 2804.JPG|miniatura|dereita|[[Paul Moreau de Tours]] ''Les fascinés de la Charité''.]]
Toda [[cultura]] ten algún tipo de categoría que se corresponde ca ''loucura'' actual [[Occidente|occidental]], pero ó mesmo tempo a loucura non sempre se distingue ben de outras categorías de pensamento e conducta: é moi difícil separar a loucura de outras perturbacións que van unidas a estadios ou sucesos particulares da vida, tales como a [[enfermidade]], a separación, a [[morte]], a [[adolescencia]] ou a [[vellez]]. De xeito análogo, a consideración de tolo resérvase con frecuencia ós revolucionarios ou ós innovadores, sobre o principio de que calquera que se oponga ó sistema é un tolo, sexa por non crer na súa lexitimidade ou porque a oposición ó propio sistema resulta un acto suicida<ref name= bennet>BENNET, S. ''[http://books.google.es/books?id=2nfA5IO8tmMC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false Razón y locura en la antigua Grecia]''. Ediciones AKAL, 1984. {{es}}</ref>.
Desde o momento en que se comezou a estudar a [[mente]] dende un punto de vista [[Ciencia|científico]], a loucura pasou a ser vista como un déficit das facultades mentais que permiten a unha persoa desenvolver unha vida cotiá satisfactoria e plena. Pero incluso tras este avance da perspectiva científica permaneceu a idea popular de que o tolo é aquel que padece un fallo na súa
A relatividade dos criterios de normalidade dá unha idea de como concibe cada sociedade o que é a loucura ou o malestar psicolóxico, e as súas formas de tratamento. A [[Etnopsiquiatría]] demostra que as persoas que se apartan da norma do seu grupo, e que serían vistas como tolos por outras culturas, cumplen unha función social no grupo ó que pertencen. Un mesmo [[síntoma]] pode ser ou non sinal de desequilibrio en función dos esquemas imperantes no grupo social no que se dá, que é quen define os seus propios criterios sobre o que é normal e o que é patolóxico<ref>DESVIAT, M. ''[http://www.atopos.es/pdf_10/1_Itinerarios%20culturales%20de%20la%20locura.pdf Itinerarios culturales de la locura]''. Revista Atopos. {{es}}</ref>. Os estudios transculturais demostran que hai que interpretar de formas moi diferentes os mesmos [[síntoma]]s en ámbitos [[cultura]]is distintos. Desde o punto de vista da [[Etnoloxía]] e da [[Antropoloxía]] cultural, deben comprenderse tanto os condicionamentos [[Sociedade|sociais]] como a relatividade dos síntomas. O que algúns grupos sociais consideran normal (''autonormal'') pode ter un significado [[Psicopatoloxía|psicopatolóxico]] noutros (''heteropatolóxico''), e do mesmo modo, o que un grupo considera patolóxico (''autopatolóxico'') pode ser visto con total normalidade (''heteronormal'') por outro<ref name= domenech></ref>.
Liña 23:
[[Ficheiro:Uniesień-aka-Ecstasy,- Frenzy,-La-Folie,-Ekstase-1894.jpg|miniatura|dereita|[[Władysław Podkowiński]], ''La Folie'', 1894.]]
Da máis remota antigüidade teñen chegado ata nós achados que invitan a pensar que as [[civilización]]s primitivas tiñan xa a loucura asimilada como unha condición de anormalidade en medio da normalidade. Así, téñense atopado restos [[Arqueoloxía|arqueolóxicos]] entre os que figuran anacos de [[
=== Época clásica: a loucura como don divino ===
Nas culturas [[Grecia antiga|grega]] e [[Roma Antiga|romana]] o concepto de loucura estivo emparentado cos de responsabilidade e culpabilidade en relación ca ''polis''. No [[Antigüidade clásica|mundo clásico]] distinguíase entre loucura mala e boa. A loucura mala era un escándalo que había que deter, nela o tolo era aquel que perdeu a razón, volvéndose outra persoa. Esta loucura tomaba dúas formas: a da ''insania'', na cal o individuo mantiña o cumprimento dos seus deberes sociais, e a do ''furor'', que esixía a súa cura<ref name= gil>GIL, D. ''[http://books.google.es/books?id=4-U3mt2J8LsC&printsec=frontcover&nun=100#v=onepage&q&f=false Escritos sobre locura y cultura]''. Ediciones Trilce, 2007. {{es}}</ref>.
En tempos de [[Hipócrates]] as perturbcións mentais non se consideraban doenzas, === Idade Media: a loucura como intervención do diaño ===
[[Ficheiro:Hieronymus Bosch 053 detail.jpg|miniatura|dereita|[[Hieronymus Bosch]], ''A extracción da pedra da loucura'']]
Liña 40 ⟶ 42:
[[Ficheiro:Philippe Pinel (1745 - 1826).jpg|miniatura|dereita|Philippe Pinel, fundador da Psiquiatría]]
[[Ficheiro:Alabama Insane Hospital 1907.jpg|miniatura|dereita|Manicomio de [[Alabama]], [[Estados Unidos]].]]
A consideración da loucura como doenza mental é algo relativamente recente dentro do noso ámbito cultural. A modo de exemplo, ata o [[século XVII]] as alucinacións auditivas considerábanse experiencias [[Relixión|relixiosas]] e non síntomas de desequilibrio mental. As relixións sempre mantiveron unha estreita relación con todas as formas de loucura, por consideraren que estas estaban próximas ás vivencias místicas.<ref name= bennet></ref>.
En [[Francia]] foi creado no século XVII o chamado ''Hôpital Général'' ((Hospital Xeral), como lugar destinado a recluir ós [Pobreza|pobres]], ás [[Prostitución|prostitutas]], ós tolos e ós opositores ó réxime [[Absolutismo|absolutista]] sen necesidade de proceso. Tras a [[Revolución francesa|Revolución]] de [[1789]], o novo réxime pretende acabar co Hospital Xeral pola súa condición de símbolo do absolutismo. Pouco despois, durante o
Nos [[Estados Unidos]], a mediados do [[século XIX]], había gran cantidade de centros psiquiátricos que, na práctica, non proporcionaban coidados médicos efectivos, e só nalgúns casos, algún tipo de "terapia moral". Durante as primeiras décadas do [[século XX]] consolidouse a Psiquiatría como especialidade médica, pero as súas premisas de base nacían máis do convencemento de que a [[Ciencia]] era capaz de curar as doenzas mentais que nunha práctica verdadeiramente capaz de facelo. Na segunda década do século a [[Psicanálise]] foise estendendo a medida de se demostraba a súa capacidade no tratamento das [[neurose]]s, e mesmo acabaron por abrirse centros para o tratamento da [[esquizofrenia]] seguindo unha orientación de tipo psicoanalítico. Na década de [[1930]] cobraron forza tratamentos de tipo orgánico para a esquizofrenia, tales como o [[electroshock]] e o [[shock de insulina]], ambos de limitada eficacia. A partir de [[1950]] o peso das terapias recaeu sobre os preparados [[Química|químicos]], contra a esquizofrenia e a [[Depresión (psicoloxía)|depresión]]<ref name= bennet></ref>.
== A construción social da loucura ==
[[Ficheiro:Spitzka Insanity.jpg|miniatura|dereita|Portada de '' Insanity, Its Classification, Diagnosis and Treatment'', de E.C. Spitzka, [[1883]].]]
Segundo algúns autores, na sociedade [[Burguesía|burguesa]] de pensamento laico e [[Pensamento científico|científico]], a figura do tolo resultou herdeira da que representaba o [[Herexía|herexe]] na [[Europa]] [[Idade media|medieval]]. Mentres este poñía en cuestión a orde social ó non aceptar a imposición dunha lei de base relixiosa, aquel pasaba a formar parte do grupo dos inconformistas que rexeitaban os valores dominantes na sociedade a partir do seu propio criterio individual. No [[século XVII]] en [[Francia]] a loucura definíase como aquel estado que xustificaba o internamento do individuo nun asilo, fose por [[pobreza]], por necesidade ou por sufrir o abandono da [[Familia (socioloxía)|familia]] ou da sociedade. Tratábase dun criterio que facía prevalecer a suposta perigosidade do tolo sobre calquera consideración de tipo [[Mediciña|médico]] ou terapéutico. Deste modo o ''alienista'' pasaba a ocupar o lugar que antano ocupara xa o [[Inquisición|inquisidor]], substituínbdo unha tiranía de tipo clerical pou outra de tipo médico<ref name=SZASZ>SZASZ, T.S. ''[http://books.google.es/books?id=nCFQjm2rzooC&printsec=frontcover&
Xa en datas máis recentes, a institucionalización dos tratamentos terapéuticos para a curación da loucura puxo nas mans dos psiquiatras a tarefa de retirar do grupo social a aqueles individuos cuxa conducta cuestionaba os seus alicerces. Especial atención mereceron as conductas sexuais discordantes co modelo [[Heterosexualidade|heterosexual]] reproductivo. A modo de exemplo, a ''loucura masturbatoria'' era derivada da práctica da [[masturbación]], que podía producir ''"desgaste corporal,
== Notas ==
{{referencias}}
| |||