Osteíctios: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
MerlIwBot (conversa | contribucións)
m Bot: Elimino: rue:Рыбы (strongly connected to gl:Peixes)
Xoio (conversa | contribucións)
arranxiños (especialmente de lingua e terminoloxía científdica)
Liña 1:
[[Ficheiro:Gamor u0.gif|miniatura|300px|Bacallau.]]
Os '''osteictiososteíctios''' (Osteichthyes, do [[lingua grega|grego]] ὀστεον /ósteon/, "óso", e ἰχθύς /ichtus/, "peixe"), tamén chamados '''peixes óseos''' son [[vertebrados]] [[Gnathostomata|gnatóstomos]] (superclase ''Gnathostomata'') e inclúen tódolos peixes dotados de esqueleto interno óseo, formado principalmente por pezas calcificadas e algunhas [[cartilaxe|cartilaxinosas]]. Forman, xunto ósaos [[condrictios]] (peixes cartilaxinosos), os dous grandes grupos que comprenden os chamados vulgarmente ''peixes''. Existe un terceiro grupo cuxa inclusión dentro dos peixes está en discusión, que son os [[ágnatos]] ou peixes sen mandíbulas (lampreas[[lamprea]]s e peixes viscosos), que actualmente se tende a considerar unha superclase á parte, ''[[Agnatha]]''.
 
O termo ''Osteichthyes'' fai referencia a un grupo [[parafilético]] e non se considera unha clasificación taxonómica válida. Neste grupo encádranse as clases ''[[Actinopterygii]]'' e ''[[Sarcopterygii]]''<ref> Na clasificación tradicional linneada[[Linneo|linneana]], os osteíctios son unha clase que, xunto ósaos condrictios, colga da superclase Gnatóstomosgnatóstomos. O [http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=10194 World Register of Marine Species] considera sinónimos Actinopterygii e Osteichthyes.</ref>.
 
== Características ==
Liña 21:
Presentan maioritariamente boca terminal, dotada de ósos dérmicos articulados (o que lles permite realizar movementos precisos). Os dentes nacen destes ósos dérmicos e non son substituíbles (como acontece cos [[elasmobranquios]]). Presentan un orificio nasal dobre, aberto na parte superior do fociño.
 
A pel dos osteíctios está cuberta, na súa maior parte, de escamas imbricadas, sobre as que se dispón a epiderme, formada por capas de células non queratinizadas e vivas. Na epiderme hai abundantes células mucosas que segregan un mucus que regula a permeabilidade da pielpel e reduce a fricción entre as escamas, permitindo que estas se articulen correctamente. O mucus tamén cumpre funcións de lubricación e defensa de patóxenos.
 
Na derme, máis grosa, están as escamas, os cromatóforos (células responsables da coloración particular dos peixes), tecido conxuntivo, vasos sanguíneos e terminacións nerviosas. As escamas, nos peixes modernos, son elasmoideas, formadas exclusivamente por óso laminar. Hai dous tipos de escama elasmoidea: a cicloidea (co bordo posterior liso) e a ctenoidea (cunhas pequenas incisións radiais a modo de peite no bordo posterior). As primeiras son propias de peixes máis primitivos e as ctenoideas de peixes máis modernos. Existen especies coa pel núa.
Liña 29:
=== Anatomía ===
[[Ficheiro:Gills (esox).jpg|miniatura|300px|As branquias dun lucio.]]
Posúen [[branquia]]s dentro dunha cámara branquial dotada de esqueleto interno, non unida óao cranio. As branquias están protexidas por un opérculo que deixa óao exterior unha única abertura a cada lado da cabeza. Posúen vexiga natatoria que, nalgúns casos, dá lugar a un pulmón.
 
== Distribución ==
Os osteíctios alcanzaron un extraordinario nivel de adaptación óao medio, o que lles permitiu ocupar nichos ecolóxicos en tódolos medios acuáticos, tanto mariños como dulceacuícolasdulciacuícolas, e en calquera rango de temperaturas ambientais. Algunhas especies son gregarias e desprázanse en grandes bancos conectándose por medio de sinais acústicos.
 
Adoitan terteren hábitos carnívoros pero tamén os hai herbívoros e planctónicasplanctónicos.
 
== Reprodución ==
O habitual é a presenza de sexos separados, pero tamén pode darse o caso de seren hermafroditas e incluso intercambiointercambiando deo sexo en determinadas etapas da vida. Non adoita haber [[dimorfismo sexual]] pero hai especies que si o mostran.
 
A [[fecundación]] é externa, polo que os machos (a diferenza dos condrictios) carecen de órganos copuladores. A reproducción é ovípara, con postas (''desova'') de ata millóns de [[ovo (bioloxía)|ovos]], para compensar a alta mortalidade que sofren as crías; ocasionalmente tamén se dá a reprodución ovovivípara ou vivípara. Nalgúns casos danse hábitos reprodutores máis ou menos sofisticados, con actividades como a construción de niños ou o coidado das crías.
Liña 43:
== Clasificación ==
Os peixes óseos comprenden dúas [[clase (bioloxía)|clases]]:
* '''Clase [[Actinopterixiosactinopterixios]] (''Actinopterygii''):''' comprende a inmensa maioría dos peixes, caracterizados por unha estrutura ósea radial nas aletas.
** Subclase ''[[Chondrostei]]''
** Subclase ''[[Neopterygii]]''
*** Infraclase ''[[Holostei]]''
*** Infraclase ''[[Teleostei]]''
* '''Clase [[Sarcopterixiossarcopterixios]] (''Sarcopterygii''):''' peixes con aletas pares lobuladas, é dicir, os celacantos e os peixes pulmonados, que están directamente emparentados cos vertebrados terrestres (''Tetrapoda'').
** Subclase ''[[Coelacanthimorpha]]''
** Subclase ''[[Dipnoi]]''
** Subclase ''[[Tetrapodomorpha]]'' (tetrápodos e os seus ancestros pisciformes directos)
 
== Notas ==