Reino de Navarra: Diferenzas entre revisións

Pola contra, outros historiadores e filólogos como [[Claudio Sánchez Albornoz]] ou [[Jürgen Untermann]], consideran que a depresión vasca (os antigos ''saltus'' e ''ager vasconum'') foi colonizada tardiamente nos séculos V e VI por xentes procedentes de [[Aquitania]]. Neste sentido, resaltouse o feito de que tanto o ''ager'' como o ''saltus vasconum'' estaban profundamente romanizados, e preservouse ata os nosos días toponimia indoeuropea non vasca (Deva, Durango), nas actuais provincias vascas. A xa citada expansión do ''euskara'' na Idade Media, así como a inexistencia de epigrafía protovasca fóra do territorio aquitano, parecerían ser argumentos de peso en tal sentido (como dato curioso, as únicas cecas atopadas en Navarra, as de [[Barscunes]], están acuñadas en [[ibérico|lingua ibérica]]). Aínda que no xacementoasentamento de [[Iruña-Veleia]] se chegaron a atopar supostas inscricións en lingua vasca, o certo é que estas terían sido relativamente tardías, dos séculos III a V, e segundo algúns autores non invalidarían a tese da vasconización tardía da depresión vasca, senón que simplemente adiantaríano dúasdous ou tres séculos máis atrás.

En calquera caso, o certo é que parece que a lingua vasca nunca excedeu o límite do río Nervión nos séculos VIII e IX. Nese momento, os vascóns dos territorios máis occidentais, caeron na órbita de poder dos [[reis de Galicia|reis de Oviedo]] durante os reinados dos reis [[Afonso I o Católico|Afonso I]] e [[Froila I]]. O segundo casou cunha alavesa, Munia, que lle daría un fillo, o futuro rei [[Afonso II de Oviedo|Afonso II]]. Durante o reinado de Mauregato, o novanovo príncipe Afonso houbo de refuxiarse cos seus parentes maternos na zona de Álava ata que ao fin, tras a morte de [[Vermudo I]], puido acceder definitivamente ao trono ovetense.