Columna vertebral: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Substitución automática de texto (-|right| +|dereita| & -|left| +|esquerda|)
Lameiro (conversa | contribucións)
corrixo
Liña 1:
[[Ficheiro:Gray 111 - Vertebral column-coloured.png|miniatura|Debuxo representativo dos segmentos da columna vertebral, vista lateral esquerda: ''rexión cervical'' (laranxa); ''rexión dorsal'' (índigo); ''rexión lumbar'' (amarelo); ''rexión sacra'' (verde); ''rexión coccígeacoccíxea'' (violeta). ''Th#'': vértebra dorsal. ''Os Sacrum'': Óso sacro. ''Coccyx'': CoccisCóccix.]]
A '''columna vertebral,''' '''raquisraque''' ou '''espiña dorsal''' é unha complexa estrutura osteofibrocartilaxinosa articulada e resistente, en forma de talo lonxitudinal, que constitúe a porción posterior e inferior do esqueleto axial. A columna vertebral é un órgano<ref>[http://books.google.es/books?ide=g87m2zYLPiIC&pg=PA54&dq=Columna+vertebral&hl=é&ei=WOuQTL3Sos6QswbAgvC0AQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&vede=0CD8Q6AEwBDgK#v=onepage&q=Columna%20vertebral&f=false] ''<span dir="ltr">Anatomía humana: descritiva, topográfica e funcional, Volume 2;Volume 11</span>'' Henry Rouvière, A. Delmas, Vincent Delmas. Páxina 54. ( books.google.es )</ref> situado (na súa maior extensión) na parte media e posterior do tronco, e vai dende a cabeza (á cal sostén), pasando polo pescozo e as costas, até a [[pelve]] á cal lle dá soporte.
 
== Rexións da columna ==
Liña 10:
* [[cóccix|Rexión coxígea]] (4 vértebras, inconstantes)
 
Cada rexión ten unha serie de características propias, as cales se van superponiendosuperpoñendo naquelas vértebras próximas á outra zona (por exemplo C7, T12 ou L5).
 
[[Ficheiro:ACDF oblique annotated english.svg|esquerda|150px|miniatura|visión oblicua]]
=== Rexión cervical ===
''Véxase tamén [[fractura de Jefferson]]<br />
Existen 7 ósosvértebras cervicais, con 8 [[nervio espinalespiñal|nervios espinalesespiñais]], en xeral son pequenospequenas e delicadosdelicadas. Os seus procesos espiñentos son curtos ( con exepción de C2 e C7, os cales teñen procesos espiñentos mesmo palpables). Nomeados de cefálicocefálica a caudal decomo C1 a C7, o [[Atlas (vértebra)atlas]] (C1) e Axiso [[axe]] (C2), son as vértebras que lle permiten a mobilidade do pescozo. Na maioría das situacións, é a articulación atlanto-occipital que lle permite á cabeza moverse de arriba a abaixo, mentres que a unión atlantoaxidoideaatlanto-axidoidea permítellepermite ao pescozo moverse e virar de esquerda a dereita. No [axis]]axe atópase o primeiro disco intervertebral da columna espinal. Todos os mamíferos salvo os manatíes e os perezosos teñen 7 vértebras cervicais, sen importar a lonxitude do pescozo.
A vértebras cervicais posúen o foramen transverso por onde transcorren as arterias vertebrais que chegan até o foramen magno para finalizar no [[polígono de Willis]]. Estes forámenes son os máis pequenos, mentres que o foramen vertebral ten forma triangular. Os procesos espiñentos son curtos e con frecuencia están bifurcados (salvo o proceso C7, onde se ve claramente un fenómeno de transición, asemellándose máis a unha vértebra torácica que a unha vértebra cervical prototipo)
[[Ficheiro:Gray90.png|200px|dereita|miniatura|esquemaEsquema dunha vértebra torácica]]
=== Rexión Dorsaldorsal ===
''Véxase [[Vértebra torácica]]''<br />
OsAs 12 ósosvértebras torácicostorácicas e os seus procesos transversos teñen unha superficie para articular coas [[costela]]s. Algunha rotación pode ocorrer entre as vértebras desta zona, pero en xeral, posúen unha alta rixidez que prevén a flexión ou a excursión excesiva, formando en en conxunto áscoas costelas a caixa torácica, protexendo os órganos vitais que existen a este nivel (corazón, pulmón e grandes vasos). Os corpos vertebrais tenteñen forma de corazón cun amplo diámetro Antero Posteriorantero-posterior. Os forámenes vertebrais teñen forma circular.
 
=== Rexión Lumbarlumbar ===
''Véxase [[Vértebra lumbar]]''<br />
As 5 vértebras lumbares teñen unha estrutura moi robustasrobusta, debido ao gran peso que teñen que soportar por parte do resto de vertebras proximalesproximais. Permiten un grao significativo de flexión e extensión, ademais de flexión lateral e un pequeno rango de rotación. É o segmento de maior mobilidade a nivel da columna. Os discos entre as vértebras constrúen a lordosislordose lumbar (terceira curva fisiológicafisiolóxica da columna, con concavidade cara a posterior).
 
=== Rexión Sacrasacra ===
''Véxase [[Vértebra sacra]]''<br />
Son cinco ósos que na idade madura do ser humano atópanse fusionadasfusionados, sen disco intervertebral entre cada unha delas.
 
=== Cóccix ===
''Véxase [[Cóccix]]''<br />
En xeral, son 4 ósos ( en casos máis raros poden haber 3 ou 5 vértebras), sen discos intervertebrais. Moitos animais mamíferos poden ter un maior número de vértebras a nivel desta rexión, denominándoselles "vértebras caudais". A dor a nivel desta rexión denomínaselle [[coccigodinia]], a cal pode ser de diversa orixe.
 
== Funcións ==
As funcións da columna vertebral son varias,. principalmentePrincipalmente intervén como elemento de sostén estático e dinámico, proporciona protección á [[medula espinal]] recubríndoa, e é un dos factores que axudan a manter o [[centro de gravidade]] dos [[vertebrados]].<ref>A Fundación Kovacs: Costas.org - Como é e como funciona as costas. [http://www.espalda.org/divulgativa/como_es_funciona/comoes.asp]</ref>
 
A columna vertebral é a estrutura principal de soporte do [[esqueleto]] que protexe a medula espinal e permite ao ser humano desprazarse en posición ?de pé?erguida, sen perder o equilibrio. A columna vertebral está formada por sete [[vértebras cervicais]], doce [[vértebras torácicas]] ou [[vértebras dorsais]], cinco [[vértebras lumbares]] inferiores soldadas ao [[Óso sacro|sacro]], e tres a cinco vértebras soldadas á ?cola? ou [[cóccix]]. Entre as vértebras tamén se atopan uns tecidos chamados [[Disco intervertebral|discos intervertebrales]] que lle dan maior flexibilidade.
 
A columna vertebral serve tamén de soporte para o [[cranio]].
 
== Constitución ==
A columna vertebral está constituída por pezas óseas superpuestas e articuladas entre si, chamadas ''vértebras'' (''vertebræ'' PNA), cuxo número ?considerado erroneamente case constante? é de 33 pezas aproximadamente, dependendo da especie.<ref>Segundo Delmas & Rouvière, a cifra está suxeita a unha gran variacion poboacional, só o 65% dos individuos teñen entre 35 e 33 vértebras. A maior variación numérica dáse nas porcións máis inferiores da columna vertebral. Rouvière H & Delmas A: ''Anatomía humana: descritiva, topográfica e funcional'', Masson, 9ª, Barcelona, 1996. T2, páx. 8. ISBN 84-458-0506-2</ref><ref>Serían 29 se se considera ao [[coxis]] como un só óso: Xeneralidades da Columna Vertebral [http://www.columna.cl/index_archivos/page346.htm]</ref>
 
As vértebras están conformadas de tal maneira que a columna goza de flexibilidade, estabilidade e amortiguación de impactos durante a '''locomoción''' normal do organismo.<ref>Centro de saúde de Barcelona para a prevención da dor de costas, columna e tensión. [http://www.saludcolumnavertebral.com/recomendaciones/rec_01.php#2]</ref>
A columna vertebral dun humano adulto mide máis ou menos 75 cm de lonxitude.
 
== Curvaturas da columna vertebral humana ==
As curvaturas da columna vertebral, non se producen só debido á forma das [[vértebras]], senón tamén, á forma dos [[Disco intervertebral|discos intervertebralesintervertebrais]].
 
En humanos, a columna conta con dous tipos principais de curvaturas: anteroposteriores (ventrodorsales) e laterolateraleslaterolaterais<ref>''Anatomía humana: Michael Latarjet e A. Ruiz Liard - 4° edición - Buenos Aires: Médica Panamericana, 2004''; Tomo 1, Páxina 43.</ref>:
 
=== Curvaturas anteroposteriores ===
Descríbense dous tipos de curvaturas: cifosiscifose e lordosislordose. A cifosiscifose é a curvatura que dispón ao segmento vertebral cunha concavidade anterior ou ventral e unha convexidade posterior ou dorsal. A lordosislordose, ao contrario, dispón ao segmento vertebral cunha convexidade anterior ou ventral e unha concavidade posterior ou dorsal. A columna vertebral humana divídese en catro rexións, cada unha cun tipo de curvatura característica:
 
* Cervical: lordosislordose.
* Torácica: cifosiscifose.
* Lumbar: lordosislordose.
* Sacro-coccígeacoccíxea: cifosiscifose.
 
No recentementehome nadoacabado humanode nacer, a columna cervical só conta cunha gran cifosiscifose. A lordosislordose lumbar e sacro-coccígea,coccíxea aparecen logo.
 
=== Curvaturas laterolateraleslaterolaterais ===
En humanos, a columna vertebral presenta unha curvatura torácica imperceptible de convexidade contralateral á beira funcional do corpo. Debido ao predominio da condición destra na poboación, a maioría presenta unha curvatura laterolateral torácica de convexidade esquerda.
 
== Anormalidades ==
Ocasionalmente a coalescencia das láminas non se logra completar e consecuentemente queda unha hendidura nos arcos de vertébralasvertebrais, pola cal *protruyeprotúe as meningesmeninxes (dura nai e aracnoide) e xeralmente a propia medula espinal, constituíndo unha malformación denominada [[espiña bífida]]. A condición é máis común a nivel lumbosacralumbosacro, pero pode ocorrer noutras rexións.
 
As seguintes correspondecorresponden a curvaturas anormais:
Hipercifosis* Hipercifose: Éé unha esaxerada cifosiscifose a nivel torácico, coloquialmente coñéceselle como ''chepa'', común en persoas maiores e secundaria aá osteoporosesosteoporose.
Hiperlordosis* Hiperlordose: Lordosislordosis esaxerada a nivel lumbar. A hiperlordosishiperlordose resulta común entre as mulleres embarazadas.
Listesis* Listese: Podepode ser anterolistesisanterolistese ou retrolistesisretrolistese, dependendo se o desprazamento do corpo vertebral é cara a adiante ou cara atrás con respecto á vértebra adxacente.
Escoliosis* Escoliose: Curvaturacurvatura lateral, é a máis común das curvatura anormais, e ocorre nun 0,5%. É máis frecuente en mulleres e pode ser o produto dun crecemento desigual das caras dunha ou máis vértebras. Pode provocar atelactasias pulmonares e problemas respiratorios de tipo restritivos.
 
== Notas ==
Liña 79 ⟶ 81:
== Véxase tamén ==
=== Ligazóns externas ===
* [http://www.elsevier.es/revistas/ctl_servlet?_f=7016&articuloid=13142849&revistaid=285 Autopsia do RaquisRaque. Artigo de acceso en liña gratuíto da Revista Española de Medicamento Legal]
 
[[Categoría:Esqueleto]]