Xeoquímica: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
1ª ed. adaptación da es:wiki, con achegas das en:wiki e fr:wiki. |
Sen resumo de edición |
||
Liña 1:
[[Ficheiro:AYool GLODAP del pH.png|
A '''xeoquímica''' é unha especialidade das [[ciencias naturais]] que, sobre a base da [[xeoloxía]] e da [[química]], estuda a composición e dinámica dos [[elemento químico|elementos químicos]] na [[Terra]], determinando a abundancia absoluta e relativa, distribución e migración dos elementos entre as diferentes partes que conforman a Terra ([[hidrosfera]], [[Atmosfera terrestre|atmosfera]], [[biosfera]] e [[xeosfera]]) utilizando como principais testemuñas as transformacións dos [[mineral|minerais]] e as [[rocha]]s compoñentes da [[codia terrestre]], co propósito de establecer leis ou principios nos cales se basea tal distribución.<ref>Albarède, Francis (2003): ''Geochemistry: An Introduction''. Cambridge University Press. ISBN 0-521-81468-5.</ref>
Os principais elementos xeoquímicos son, nunha escala de
[[oxíxeno atómico|oxíxeno]], [[silicio]], [[aluminio]], [[ferro]], [[calcio]], [[sodio]], [[potasio]] e [[magnesio]].
Liña 29:
'''al-kīmiyaˀ''' (الكيمياء) ou '''al-khīmiyaˀ''' (الخيمياء) era un termo [[lingua árabe|árabe]] que se refería a unha certa "arte exipcia" desenvolvida por un grupo de persoas selectas (sacerdotes) do antigo imperio exipcio.
O termo utilizábano para referirse a "aquel que sabe". A palabra ''Al´Chímia'' orixinouse en [[Exipto]] contra o século III a.C. e difundiuse en [[Europa]] no [[século XII]] polo contacto entre árabes,
A palabra derivou a [[alquimia]], cuxo principal obxectivo era a transmutación dun elemento noutro (especialmente, do [[chumbo]] en [[ouro]].
Liña 40:
* ~ 500 a.C. [[Demócrito]] (grego): concepto de [[átomo]] como partícula elemental.
* 371 a.C. - 286 a.C. [[Teofrasto]] (grego): fundador da [[mineraloxía]] e dos estudos de [[rocha]]s e [[solo]]s.
* ano [[79]] [[Plinio o Vello]] (romano): traballou con datos exactos de diferentes minerais. Morre durante unha erupción do [[Vesuvio]].
* ~ [[século X]] [[Lucas-Ben Serapion]]: escribiu ''O libro das pedras'' (...pedras que
▲* ~ [[século X]] [[Lucas-Ben Serapion]]: escribiu ''O libro das pedras'' (...pedras que fuxen unhas de outras, pedras ás cales outras alteran...)
* anos [[975]] - [[1037]] [[Avicena]]: escribiu un tratado sobre minerais. Estableceu unha clasificación: 1) pedras e terras; 2) compostos combustíbeis sulfurosos; 3) sales; 4) metais.
* anos [[975]] - [[1048]] [[Al-Biruní]] (árabe): compilación de datos sobre minerais preciosos.
* anos [[1212]] - [[1224]] [[Roger Bacon]] (inglés): primeiros tratados sobre [[alquimia]].
* anos [[1490]] - [[1555]] [[Georg Bauer]] (saxón, alias [[Agrícola]]): establece o [[mineral]] como unha entidade química.
* anos [[1711]] - [[1765]] [[Mikhaíl Lomonósov]] (ruso): escribiu o primeiro tratado sobre "xeoquímica", aínda que non utiliza este nome; fala da constitución das capas da Terra e da orixe dos minerais, da "peregrinación" de metais dun lugar a outro. En [[1752]] dita o primeiro curso de Química-Física. Plantexa unha nova metodoloxía para o estudo dos sistemas naturais.
* anos [[1711]] - [[1765]] [[Jöns Jacob Berzelius]] (sueco): realizou as primeiras análises químicas de minerais silicatados.
* ano [[1838]] [[Christian Friedrich Schönbein]], da
▲* ano [[1838]] [[Christian Friedrich Schönbein]], da universidad de [[Basilea - Basel|Basilea]], [[Suíza]], usou a palabra ''xeoquímica'' por primeira vez. Para Schönbein a xeoquímica era o conxunto de coñecementos sobre os procesos químicos na codia terrestre.<ref>Reinhardt, Carsten (2008): ''Chemical Sciences in the 20th Century: Bridging Boundaries''. John Wiley & Sons. ISBN 3-527-30271-9.</ref>
== Notas ==
Liña 72 ⟶ 62:
=== Outros artigos ===
* [[Contaminación]]
* [[Petroloxía]]
* [[Química ambiental]]
Liña 79 ⟶ 68:
* [[Sedimentoloxía]]
* [[Solo]]
* [[Xeoquímica do petróleo]]
| |||