Presocráticos: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
TXiKiBoT (conversa | contribucións)
m robot Añadido: ca:Presocràtic
Servando2 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 1:
Os filósofos '''presocráticos''' son, como suxeresuxire o nome, os filósofos anteriores a [[Sócrates (filósofo)|Sócrates]].
 
Esa división acontece debido ao ''obxecto'' da [[filosofía]] destes filósofos e da novedadenovidade introducida por Sócrates. Temporalmente, os [[Sofistas]] son anteriores a Sócrates, pois xa había sofistas antes de Sócrates, contemporáneos a el e posteriores. Mais o pensamento deles situase nunha categoriacategoría propia en certas veces, e relacionados a Sócrates noutras veces. Iso porque o [[pensamento]] de ambos (sofistas e Sócrates) chega a tocarse moitas veces; as súas diferenzas consisten en cuestións de conducta (os sofistas cobraban polo seu ensino, por exemplo) e algunhas posicións (os sofistas eran, no máis das veces, relativistas, por exemplo). Mais ambos representan unha certa ruptura cos presocráticos, que son tamén chamados de filósofos da [[physis]].
 
Tales filósofos, considerados pioneiros da filosofía occidental, buscaban un principio, a '''[[arché]]''', que debería ser un principio presente en todos os momentos da existencia de todo. Esa arché debería estar no inicio, no desenvolvemento e no fin de todo.
 
Son chamados "da physis" porque as súas investigacións xiraban sempre en torno do mundo material, físico; aínda que non poucas veces o arché fose algo non-físico, como os [[número]]s, para os [[pitagóricos]], ou o ''a-peiron'' (unha "cousa" incriadaincreada e sen un comezo), para [[Anaximandro de Mileto|Anaximandro]].
 
== [[Parménides]] e [[Heráclito]] ==
Foi neste grupo de filósofos onde escomezou un dos maiores debates da filosofía occidental (e esa discusión prosegue aínda en aberto, aínda que non nos mesmos termos e á luz de todo o pensamento occidental desde aquela época ata hoxe), entre [[Parménides de Elea]] e [[Heráclito de Éfeso]].
 
Foi neste grupo de filósofos onde escomezoucomezou un dos maiores debates da filosofía occidental (e esa discusión prosegue aínda en aberto, aínda que non nos mesmos termos e á luz de todo o pensamento occidental desde aquela época ata hoxe), entre [[Parménides de Elea]] e [[Heráclito de Éfeso]].
Resumidamente: para Parménides e os seus seguidores ([[escola eleática]], o [[movimento]] non existe. Súa [[afirmación]] "o que é, é, e non pode non ser, e o que non é, non é, e non pode ser" traduce o seu pensamento de que calquer movimento (e/ou [[mudanza]]) non existe, polo simple feito de que, se hai movemento, hai mudanza, e se hai mudanza, algo que non era pasou a ser (ou ao contrario: algo que era pasou a non ser), o que contradí a "regra" da súa afirmación (se o que é ''é'' e non pode non ser, é imposible que haxa movimento, pois o movimento implica en mudanza, o que, pola regra de Parménides, non somente está errado senón que é imposible). Xa Heráclito pensaba xustamente o contrario: "Panta rhei" ("todo flúe") é a súa afirmación. Heráclito identifica o ser, a arché, co movemento. Para el, a única cousa que pode ser clasificada de inmutable é o propio movemento, e todas as outras cousas que existen están en permanente movemento, en permanente mudanza, e é imposible que non sexa así. Heráclito exemplifica, dicindo que "non entramos dúas veces no mesmo [[río]]", o que é verdade, pois as augas dun río están sempre mudando, as propias [[célula]]s dos seres [[orgánico]]s están sempre renovándose, e mesmo nos seres [[inorgánico]]s hai mudanzas ([[oxidación]], [[erosión]], etc).
 
Resumidamente: para Parménides e os seus seguidores ([[escola eleática]], o [[movimentomovemento]] non existe. Súa [[afirmación]] "o que é, é, e non pode non ser, e o que non é, non é, e non pode ser" traduce o seu pensamento de que calquercalquera movimentomovemento (e/ou [[mudanza]]) non existe, polo simple feito de que, se hai movemento, hai mudanza, e se hai mudanza, algo que non era pasou a ser (ou ao contrario: algo que era pasou a non ser), o que contradí a "regra" da súa afirmación (se o que é ''é'' e non pode non ser, é imposible que haxa movimentomovemento, pois o movimentomovemento implica en mudanza, o que, pola regra de Parménides, non somentesoamente está errado senón que é imposible). Xa Heráclito pensaba xustamente o contrario: "Panta rhei" ("todo flúe") é a súa afirmación. Heráclito identifica o ser, a arché, co movemento. Para el, a única cousa que pode ser clasificada de inmutable é o propio movemento, e todas as outras cousas que existen están en permanente movemento, en permanente mudanza, e é imposible que non sexa así. Heráclito exemplifica, dicindo que "non entramos dúas veces no mesmo [[río]]", o que é verdade, pois as augas dun río están sempre mudando, as propias [[célula]]s dos seres [[orgánico]]s están sempre renovándose, e mesmo nos seres [[inorgánico]]s hai mudanzas ([[oxidación]], [[erosión]], etc).
Sócrates non se interesou por este debate, por estar máis preocupado co [[ser humano]] que co que é externo ao mesmo ser humano (a physis). Mais [[Platón]] e [[Aristóteles]], sen descuidaren tamén este enfoque dado por Sócrates ao ser humano, procuraron resolver ese problema levantados por dous dos filósofos da physis.
 
Sócrates non se interesou por este debate, por estar máis preocupado co [[ser humano]] que co que é externo ao mesmo ser humano (a physis). Mais [[Platón]] e [[Aristóteles]], sen descuidarendescoidaren tamén este enfoque dado por Sócrates ao ser humano, procuraron resolver ese problema levantados por dous dos filósofos da physis.
O continuador de Parménides foi [[Zenón]], autor dos famosos argumentos contra o movemento. Un deses argumentos é o seguinte: imaxine unha tartaruga posta para correr ao lado de [[Aquiles]], o héroe grego, considerado invencible nas carreiras. Como a tartaruga é menor e máis fráxil, Aquiles dálle 10 metros de vantaxe. Nun primeiro instante, Aquiles percorre eses 10 metros - mais a tartaruga tamén percorre alguns centímetros. Novamente Aquiles está atrás, e precisa cobrir a distancia. Así a todo ao facélo dará tempo para que a tartaruga avance máis. E sempre haberá un espazo entre a tartaruga e Aquiles, acabando nun absurdo que comprobaría a inexistencia daquilo que chamamos movimento. Por tras destes argumentos lúdicos, Zenón profesaba a mesma crenza do seu mestre: a mudanza é unha ilusión.
 
O continuador de Parménides foi [[Zenón]], autor dos famosos argumentos contra o movemento. Un deses argumentos é o seguinte: imaxine unha tartaruga posta para correr ao lado de [[Aquiles]], o héroeheroe grego, considerado invencible nas carreiras. Como a tartaruga é menor e máis fráxil, Aquiles dálle 10 metros de vantaxe. Nun primeiro instante, Aquiles percorre eses 10 metros - mais a tartaruga tamén percorre algunsalgúns centímetros. Novamente Aquiles está atrás, e precisa cobrircubrir a distancia. Así a todo ao facélofacelo dará tempo para que a tartaruga avance máis. E sempre haberá un espazo entre a tartaruga e Aquiles, acabando nun absurdo que comprobaría a inexistencia daquilo que chamamos movimentomovemento. Por tras destes argumentos lúdicos, Zenón profesaba a mesma crenza do seu mestre: a mudanza é unha ilusión.
 
{{en progreso}}