Historia de México: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Substitución automática de texto (-|right| +|dereita| & -|left| +|esquerda|)
m →‎Mesoamérica: Columna (arquitectura)
Liña 16:
Ao carón desas prazas ou ao fondo deses espazos abertos elevábanse os [[templo]]s, encravados sobre as típicas [[Pirámide (construción)|pirámide]]s escaloadas que se elevan por toda a área mesoamericana. A idea fundamental destas pirámides é a de situar a divindade na elevación que lle corresponde espiritualmente. Os banzos das pirámides e as entradas nos templos quedarían reservadas aos sacerdotes, mentres o pobo, situado en torno á pirámide e como espectador dun drama máis ou menos comprensible, ollaría e adoraría a unha divindade máis agochada que coñecida, máis interpretada polos sacerdotes que querida por eles mesmos. Elevación, grandiosidade, intranxibilidade, son as ideas que presiden o pensamento construtivo das pirámides mesoamericanas. Pero dentro deste carácter haberá que facer algunhas distincións: a pirámide arcaica non chega a unha suficiente elevación e separación do pobo, namentres a pirámide teotihuacana é unha inmensa construción de base ancha e grande peso de liñas. Por outra parte, a pirámide maia do período clásico é sinxela, elegante, liviá, adornada con peites de pedra que lle quitan rixidez e peso. E finalmente, a pirámide do período histórico ou militarista (Tenaiuca), Tenochtitlán, volve á tradición teotihuacana con formas extraordinariamente pesadas e rechonchas.
 
A maior parte da arquitectura mesoamericana é de carácter eminentemente relixioso. Neste sentido débense interpretar tamén os chamados pazos que, probablemente, estaban destinados a servir de habitación aos sacerdotes. Exemplos destos pazos témolos no Palenque, Uxmal, Teotihuacán, etc. É neste lugar onde se pode situar o nacemento da [[Columna (arquitectura)|columna]] e a [[pilastra]]. Esta columna ou pilastra terá caracteres definidos en [[Tula]] (no templo de Tlahuizcalpantecuhtli) e é na civilización tolteca na que estende o seu uso ata lugares tan afastados entre si como A Queimada (Zacatecas), Chichén-ltzá (Yucatán) ou Mitla (Oaxaca). A típica columna tolteca é a representación dunha [[serpe]] emplumada, cuxa cabeza serve de base ao corpo, con plumas de [[quetzal]], é o fuste, e cuxa cola, con cascabeis, constitúe o capitel. Con este aspecto ían florecendo no altiplano central cidades comas as de Cholula e Teotihuacan, da que se di que era o prototipo de cidade mesoamericana, na que se deu en varias etapas. A área comezou a poboarse cara o ano 200 A.C. Nela atopáronse ruínas de templos, pazos e grandes prazas, cun abarcamento duns 20 Km². Pódese dicir que as construcións máis importantes son: a ''pirámide do Sol'' (que mide 222 m. do leste ao oeste, 225 m. do norte ao sur e presenta 64 m. de altitude), e a ''pirámide da Lúa'' (que mide 147 m. do leste ao oeste, 118 m. do norte a sur e 45 m. de altitude). Os murais ao fresco foron moi abundantes nesta cidade.
 
A sociedade teotihuacana era unha sociedade teocrática, estaba conformada por distintas clases sociais entre as que dominaban os sacerdotes e militares, as clases baixas eran os habitantes dos barrios de artesáns, os comerciantes e os agricultores de terras comunais. Estímase que a súa decadencia puido suceder entre o 650 e o 700 D.C. Estas cidades estaban intimamente ligadas entre si e a súa influencia estendeuse a [[Oaxaca]], [[Guatemala]], [[O Taxín]] e o occidente de México. No centro da área oaxaqueña está rexida polo Monte Albán, cidade zapoteca cuxa influencia cultural chegou até Cholula e Huexotzinco sobre os anos 700. Na área [[Civilización maia|maia]], en costas do Golfo de México, nas zonas do [[Panuco]], [[Tancahuitz]], [[O Ébano]] e [[Tamposoque]], floreceron centros cerimoniais huaxtecos cos seus típicos edificios de plantas circulares ou de esquinas redondeadas. Na área tiveron importancia as cidades de [[Curutarán]], [[Apatzingan]], [[Xiquilpan]] e [[Zinapécuaro]]; de todas estas culturas falaremos máis adiante. [[Ficheiro:Cabezolmeca.jpg|miniatura|esquerda|200 px|Unha das cabeza feitas polos Olmecas, situada entre o Palenque e Villahermosa.]]