Split: Diferenzas entre revisións

 

'''Split''' (en [[lingua italiana|italiano]]: ''Spalato'') é unha cidade situada ao sur de [[Croacia]], porto marítimo da costa [[Dalmacia|dálmata]], no [[mar Adriático]]. Conta con 221.456 habitantes, segundo o censo de [[2007]]. É a principal cidade da rexión de [[Dalmacia]], a capital do condado de Split-Dalmacia e a segunda cidade máis populosa do país despois de [[Zagreb]], da que dista 380 km. É un importante [[ Porto (comunicacións) |porto pesqueiro]] e base naval do Adriático, así como un centro cultural e turístico importante; a cidade antiga é unha xoia arquitectónica, declarada [[Patrimonio da Humanidade]] en [[1979]]. Na súa contorna existen [[estaleiro]]s, [[ cemento (construción) |fábricas de cemento]] e de [[plástico]], [[madeira|industrias madeireiras]], [[viño|vinicultoras]] e [[alimentación|industrias de procesamento de alimentos]].

== Historia ==

A cidade medrou ao redor da casa de descanso do emperador romano [[Diocleciano]], quen naceu preto de alí no ano [[245|245 d. C]]. Retirouse no ano [[305]] ao palacio que construíra preto de Salona e foi sepultado alí no [[313]]. O palacio fortificado converteuse despois nunha fábrica de uniformes romanos e no núcleo da cidade. A principios do [[século VII|século VII]], despois de que a próxima cidade romana de [[Salona]] fose saqueada polos avaros (nómades de Asia centra]), os refuxiados converteron o palacio nunha cidade fortificada e o mausoleo de Diocleciano na catedral da cidade. A cidade era completamente neolatina a finais do século VII.

{{Patrimonio Mundial

| Título = Núcleo histórico de Split co Palacio de Diocleciano

 

No [[século XV]], os [[Imperio otomán|turcos otománs]] chegaron a Dalmacia, e aínda que tomaron o control do corazón da rexión, non entraron a Spalato, que permaneceu baixo o control de Venecia. Para [[1718]], as guerras turco-venecianas acabaron coa presenza dos turcos na Dalmacia, e Spalato continuou oficialmente baixo a soberanía de Venecia até [[1797]], cando [[Napoleón Bonaparte]] disolveu a [[República de Venecia]], e a Dalmacia quedou baixo o control de [[Austria]] (véxase [[Tratado de Campo Formio]]). Con todo, tras a [[Batalla de Wagram]] en [[1809]], Austria perdeu Spalato, que quedou baixo control francés, integrada primeiro no "Reino napoleónico de Italia" e logo nas [[Provincias Ilirias]]. Para [[1813]], a cidade atopábase de novo baixo control [[Imperio austríaco|austríaco]], e iniciouse un período de estancamento político e social.

Neses anos empezou a inurbarse en masa a poboación croata do interior de Dalmacia, diminuíndo así a porcentaxe italiana da poboación de Spalato (até entón maioritario na área urbana), e en 1880 o último alcalde de etnia italiana, Bajamonti, foi substituido por un croata. Aínda no censo austríaco de [[1910]] quedaban 2082 italianos dun total de 21.670 habitantes de Spalato e a topografia da cidade era completamente italiana nos nomes dos barrios. Trala [[Primeira Guerra Mundial]] e a disolución do [[Imperio austrohúngaro]], a provincia de [[Dalmacia]], incluída Spalato, pasou a formar parte do [[Reino de Iugoslavia|Reino dos Serbios, Croatas e Eslovenos]] ([[Reino de Iugoslavia]]).

 

 

== Turismo ==

Split é unha das grandes cidades para visitar en [[Croacia]] e ademais de ser unha cidade moi atractiva, atopámonos ante unha cidade que é fundamental para os turistas que queren ir visitar as illas de Croacia, porque adoita ser un punto importante para partir. Nesta cidade os visitantes atoparanse cun ambiente moi agradable, sempre enche de turistas e por suposto de diferentes lugares de interese para coñecer.