Karl Jaspers: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m mudando influenza (doenza) por influencia (acción de influír)
Sen resumo de edición
Liña 1:
{{Atención|data=marzo de 2011|Cómpre pasar as obras á lingua orixinal a non ser que teñan tradución en galego}}
'''Karl Theodor Jaspers''', nado o [[23 de febreiro]] de [[1883]] e finado o [[26 de febreiro]] de [[1969]], foi un psiquiatra [[Alemaña|alemán]] e [[Filosofía|filósofo]], tivo unha forte influencia na [[teoloxía]], na [[psiquiatría]] e na filosofía modernas.
 
== Traxectoria ==
Jaspers naceu en [[Oldenburg]], [[Alemaña]] en 1883, de pai xurista e nai pertencente a unha comunidade agrícola local. Mostrou un cedo interese pola filosofía, pero a experiencia do seu pai no sistema legal indubidablemente influíu na súa decisión de estudar leis na Universidade. Non foi necesario que transcorrese moito tempo antes de que Jaspers se dese conta de que non gozaba do estudo de leis, e é así como en [[1902]] decidiu estudar mediciñamedicina.
 
Jaspers graduouse na escola de mediciñamedicina en [[1909]], e comezou a traballar no hospital psiquiátrico de [[Heidelberg]] onde [[Emil Kraepelin]] traballara anos antes. Jaspers mostrouse insatisfeito coa forma en que a comunidade médica da época abordaba o tema do estudo das doenzas mentais, e se propuxo a meta de mellorar este aspecto. En [[1913]] Jaspers ocupou un posto temporal como profesor de psicoloxía na [[Universidade de Heidelberg]]. O posto logo fíxose permanente, e Jaspers nunca regresou á práctica clínica.
 
[[Ficheiro:Jaspers, Karl 1913.jpg|thumb|right|]]
Á idade de 40, Jaspers regresou da psicoloxía á [[filosofía]], profundizandoprofundando en temas que desenvolvera nos seus traballos psiquiátricos. Chegou a converterse nun recoñecido filósofo, tanto en Alemaña como no resto de [[Europa]]. En [[1948]] se mudótrasladouse á [[Universidade de Basilea]] en [[Suíza]], onde mantivo o seu posto de prominencia na filosofía ata a súa morte, ocorrida en [[Basilea]] en [[1969]].
 
== Contribucións á Psiquiatría ==
Liña 15:
Jaspers desenvolveu por escrito as súas perspectivas das doenzas mentais nun libro chamado Psicopatoloxía Xeral. Os dous volumes que conforman esta obra transformáronse en clásicos da literatura psiquiátrica, e moitos criterios modernos de diagnóstico nacen de ideas contidas nas súas páxinas. Resulta de particular importancia o modo en que Jaspers encarou o diagnóstico psiquiátrico de síntomas; segundo el, o criterio de diagnóstico debía tomar en conta principalmente a forma fronte o contido. Por exemplo, ao diagnosticar unha alucinación, o feito que unha persoa experimente fenómenos visuais sen mediar estimulo sensorial para iso (a forma), é máis importante que o que o paciente ve (o contido).
 
Jaspers sentía que a psiquiatría debía diagnosticar os delirios da mesma forma. Argumentou que os clínicos non deberían considerar unha crenza de delirio baseado no contido da crenza, senón só baseado na maneira en que o paciente defende esa crenza. Jaspers ademais distingiudistinguiu entre os delirios primarios e secundarios. Definiu os primarios como ''autóctonos'', é dicir, que aparecen sen unha causa aparente, sendo incomprensibles en termos dun proceso mental normal (este é un uso distinto do que se lle dá ao concepto autóctono en medicina ou en socioloxía, no que fai referencia a poboacións indíxenas). Os delirios secundarios, por outra parte, son clasificados como influenciados polos antecedentes da persoa, situación actual ou estado mental.
 
Jaspers consideraba os delirios primarios como 'in-inentendibles', xa que cría que non existía razoamento]coherente detrás da súa formación. Esta apreciación causou bastante controversia, e foi criticada por [[Ronald Laing|Ronald D. Laing]] e [[Richard Bentall]], facendo énfase en que ao tomar esa posición pódese facer que os terapeutas caian na compracencia de supoñer que, xa que non serán capaces de entender ao paciente, o paciente está delirante e calquera investigación posterior que se faga non terá ningún efecto.
Liña 22:
A maioría dos comentaristas asocian a Jaspers coa filosofía do [[existencialismo]], en parte porque se basea amplamente nas raíces do existencialismo de [[Kierkegaard]], e porque o tema da liberdade individual é unha constante na súa obra.
 
En ''Filosofía'' (3 vols, [[1932]]), Jaspers da a súa visión da historia da filosofía e introduce os seus temas máis importantes. Comezando pola ciencia moderna e o [[empirismo]], Jaspers sinala que ao cuestionar a realidade enfrontamos os límites que un [[método científico]] (ou empírico) simplemente non pode traspasar. Neste punto, o individuo enfronta opcións: hundirseafundirse na resignación ou dar un chouto ao que Jaspers chama a 'Transcendencia'. Ao dar este paso, os individuos confrontan a súa propia liberdade ilimitada, que Jaspers chama ''Existenz'', e poden finalmente experimentar a auténtica existencia.
 
A [[Transcendencia]] é, para Jaspers, o que existe máis alá do mundo do tempo e o espazo. A formulación de Jaspers da Transcendencia como a expresión máxima da non-obxectividade levou a moitos filósofos a argumentar que Jaspers transformouse en [[Monismo|monista]], aínda que o mesmo Jaspers continuamente salientou a necesidade de recoñecer tanto os conceptos de [[subxectividade]] como [[obxectividade]].
 
Aínda cando el rexeitou doutrinas relixiosas explícitas, incluída a noción dun Deus persoal, Jaspers influencióinfluenciou á [[teoloxía]] moderna a través da súa filosofía da transcendencia e os límites da experiencia humana. As tradicións do [[Cristianismo místico]] influenciaron a Jaspers de forma considerable, particularmente [[Meister Eckhart]] e [[Nicolás de Cusa]]. Tamén mostrou interese activo nas relixións de Oriente, particularmente polo [[budismo]]. Jaspers tamén entrou en debates públicos con [[Rudolf Bultmann]], nos que Jaspers criticou a "demitoloxización" do cristianismo.
 
Jaspers tamén escribiu extensamente sobre a ameaza que representa para a liberdade humana a ciencia moderna e as institucións políticas e económicas modernas. Durante a [[Segunda Guerra Mundial]] tivo que deixar o seu posto de profesor xa que a súa esposa era xudeaxudía. Unha vez rematada a guerra puido retomar o seu posto, e na súa obra ''A cuestión da culpabilidade alemá'' examinou a culpabilidade de Alemaña como un todo nas atrocidades cometidas polo [[Terceiro Reich]] de [[Adolf Hitler]].
 
As obras máis importantes de Jaspers, extensas e detalladas, poden ser desalentadoras pola súa complexidade. O seu gran e último intento nunha filosofía sistemática de Existenz, chamada "Von der Wahrheit" (Da verdade), aínda non foi traducida a outros idiomas. Sen embargo, tamén escribiu obras máis breves, accesibles e entretidas, como a notable ''A filosofía é para calquera''.
Liña 54:
* (2001). Os grandes mestres espirituais de oriente e occidente.
* (1983). Iniciación ao método filosófico.
* (1989). IntroducciónIntrodución á filosofía.
* (1997). LibertadeLiberdade e reunificación, tareastarefas da política alemá.
* (1996). O tráxico, a linguaxe.
* (1990). Notas sobre Martin Heidegger.
* (1995). Orixe e meta da historia.
* (1988). A práctica médica na era tecnológicatecnolóxica.
* (1998). O problema da culpa: sobre a responsabilidade política de Alemaña.
* (1967). Psicoloxía das concepcións do mundo.