Risorgimento: Diferenzas entre revisións

A '''unificación de Italia''' foi o proceso histórico que ao longo do [[século XIX]] pretendeu a unificación dos diferentes estados nos que se atopaba dividida a [[península Itálica]], na súa meirande parte vencellados a dinastías consideradas "non italianas" como os [[Habsburgo]] ou os [[Borbón]]. Ha de entenderse no contexto cultural do [[romanticismo]] e a aplicación da ideoloxía [[nacionalista]], que pretende a identificación de [[nación]] e [[estado]], neste caso nun sentido [[Forza centrípeta|centrípeto]] ([[irredentismo]]). Tamén é coñecido como '''il Risorgimento''' (''rexurdimento'' en [[lingua italiana|italiano]]), e ataaté como a '''reunificación italiana''' (considerando, impropiamente, que existiu unha unidade anterior, voltando tempo atrás ataaté a [[antiga Roma]]).

O proceso pode entenderse tamén como a conquista da aristocrática Italia do sur ([[Reino de Nápoles|Nápoles]], [[Sicilia]]), o estado máis industrializado da península e o terceiro de Europa;<ref>[http://www.ilportaledelsud.org/primati.htm O portal do sur]</ref> por parte de Italia do norte (val do [[Po]]), influenciada polas potencias europeas como [[Francia]] e [[Austria]]. Porén, tamén pode interpretarse no sentido de que o norte parasitou ao sur impedindo o seu desenvolvemento e propiciando a emigración e a perpetuación da súa situación social.<ref>[http://www.ilportaledelsud.org/primati.htm O portal do sur]</ref> O papel conspirativo da [[masoneríaMasonería|Masonaría]] ou dos intereses de distintas potencias europeas (concretamente [[Inglaterra]]) tamén se aduciu como causa.<ref>[http://www.ilportaledelsud.org/unit?ille_1.pdf presentación de Giuseppe Ressa, parte 1, pax 15]</ref>

En calquera caso, foi canalizado finalmente pola [[casa de Savoia]], reinante no [[Piemonte]] (de forma destacada polo primeiro ministro conde de [[Cavour]]), en prexuízo doutras intervencións de personaxes notablesnotábeis ([[Mazzini]], [[Giuseppe Garibaldi|Garibaldi]]) ao longo de complicadas vicisitudes vencelladas ao equilibrio europeo (intervencións de [[Francia]] e [[Austria]]), que culminaron coa incorporación do derradeiro reduto dos [[Estados Pontificios]] no ano [[1870]]. Porén, continuou a reivindicación de territorios fronteirizos, especialmente co [[Imperio Austrohúngaro]] ([[Trieste]] e o [[Trentino]]), que se liquidaron parcialmente en [[1919]] trala [[Primeira Guerra Mundial]] ([[Tratado de Saint-Germain-en-Laye]] e expedición de [[Gabriele d'Annunzio]]).

Restaurouse o absolutismo en tódolostodos os Estados. Os gobernantes impostos polo [[Congreso de Viena]] non contaban co apoio popular, polo que tiveron que estarser auxiliados polo [[Imperio Austríaco]].

Mentres tanto, os [[Nacionalismo|ideais nacionalistas]] continuaban espallándose, incentivados pola volta ao absolutismo e o progreso económico. O incremento da produción téxtil de Piemonte necesitabaprecisaba dun [[mercado interior]] máis amplo onde colocar osas seussúas manufacturas. A expansión do [[ferrocarril]] favorecía as comunicacións e a unidade dos diversos estados. Outros elementos aglutinadores eran a [[catolicismo|relixión católica]], a cultura italiana e o [[romanticismo]], que identificou a Italia co ''[[Literatura de Italia|Risorgimento letterario]]'', co que adquiriu un gran poder político. Escritos aparentemente literarios ou históricos estaban cheos de alusións á escravitude ou a tiranía. Onde non estaba permitida a crítica empregábase a [[sátira]].

Durante este período xurdiu a polémica sobre a pureza da linguaxe. Durante este período, a lingua italiana estaba ateigada de galicismos. A prosa necesitabaprecisaba dunha recuperación polo ben da dignidade nacional, e pensouse que isto non podería conseguirse se non era a través da volta aos grandes escritores do [[século XIV]]. Un dos promotores desta nova escola foi [[Antonio Cesari]], que se empeñaba en establecer a supremacía do [[toscano]] sobre o resto de dialectos. Pero o patriotismo en Italia ten sempre algo de provinciano, e así, contra esta supremacía toscana proclamada e defendida por Cesari, xurdiu unha escola lombarda que non quería saber nada do toscano e que volvían á idea dunha ''lingua illustre''.