Afonso XIII de España: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Luckas-bot (conversa | contribucións)
m r2.7.1) (Bot: Engado: be:Альфонса XIII
Sen resumo de edición
Liña 1:
{{Sen referencias|data=maio de 2010}}
{{SenReferencias}}
{{Restauración borbónica en España}}
 
Liña 9:
O [[31 de maio]] de [[1906]], casou coa princesa británica [[Vitoria Euxenia de Battenberg]] ([[1887]] - †[[1969]]), filla de Henrique de Battenberg e da princesa Beatriz. Vitoria Euxenia era sobriña do rei [[Eduardo VII do Reino Unido|Eduardo VII]] e neta da raíña Vitoria do [[Reino Unido]]. Ela, Alteza Serenísima por nacemento, foi elevada ao rango de Alteza Real un mes antes do seu matrimonio, para evitar que o enlace fose considerado ''desigual''.
 
Cando Afonso XIII e a raíña Vitoria, logo da súa voda, regresaban ao Palacio Real, foron vítimas dun atentado, mediante unha bomba que se atopaba dentro dun ramo de flores que lanzara o anarquista [[Mateo Morral]], frentefronte ao número 88 da Calle Mayor de [[Madrid]], do que saíron ilesos. Como consecuencia da explosión morreron ou resultaron feridas varias persoas que contemplaban o paso dos monarcas.
 
== Fillos ==
A parella tivo sete fillos:
 
* Alfonso (Alfonso Pío Cristino Eduardo), ([[1907]] - [[1938]]) [[Príncipe de Asturias]], naceu hemofílico e renunciou aos seus dereitos á coroa en [[1933]] para contraer matrimonio cunha plebea. Conde de Covadonga dende entón.
 
* Jaime (Jaime Leopoldo Isabelino Enrique), ([[1908]] - [[1975]]), xordomudo como consecuencia dunha operación na infancia, renunciou, tamén, ao seu dereito de ser rei. Duque de Segovia e Duque de Madrid, pretendente ao trono de Francia dende 1941 a 1975, coñecido como Duque de Anjou.
 
* Beatriz (Beatriz Isabel Federica Alfonsa Eugenia), ([[1909]] - [[2002]]), converteuse na princesa de Civitella-Cesi polo seu matrimonio con Alexandro Torlonia.
 
* Fernando ([[1910]]) naceu morto.
 
* Cristina (María Cristina Teresa Alejandra), ([[1911]] - [[1996]]).
 
* [[Juan de Borbón y Battenberg|Juan]] (Juan Carlos Teresa Silvestre Alfonso), Conde de Barcelona, pretendente do trono de España dende [[1941]] ata [[1975]].
 
* Gonzalo (Gonzalo Manuel María Bernardo), ([[1914]] - [[1934]]), naceu hemofílico.
 
Afonso tamén tivo tres fillos fóra do matrimonio, Roger Leveque de Vilmorin ([[1905]] - [[1980]]), coa aristócrata francesa Mélanie de Gaufridy de Dortan; Leandro Alfonso Ruíz Moragas ([[1929]]) recoñecido pola xustiza española o [[21 de maio]] de [[2003]] como Leandro Alfonso de Borbón Ruíz, fillo do Rei, e a súa irmá Ana María Teresa Ruíz Moragas. A nai da ámbolos dous irmáns foi a actriz española [[Carmen Ruíz Moragas]].
Liña 33:
Durante o seu reinado, España, tras a intervención dos [[Estados Unidos]] na guerra colonial, perdeu as súas últimas posesions ultramarinas en [[Cuba]], [[Porto Rico]] e [[Filipinas]], durante o coñecido como [[Desastre do 98]]. Xa no [[século XX]] desencadenouse novamente a guerra na zona norte de [[Marrocos]] que fora adxudicada a España nos repartos internacionais. O conflito localizouse fundamentalmente na área máis próxima á cidade de [[Melilla]], en contra dos rifeños de Abd el-Krim.
 
Primo de Rivera constituiuconstituíu un goberno ao que denominou directorio, que estivo formado nun primeiro momento exclusivamente por militares (Directorio Militar) e, posteriormente (1925), tivo un carácter civil (Directorio Civil). Durante a Ditadura púxose fin á [[Guerra dedo MarrocosRif]] co [[Desembarco de Alhucemas]] en [[1925]], e máis axuda francesa, que permitiu a conquista española definitiva do Rif en 1927. En 1929 celebraronsecelebráronse laa Exposición Universal en Barcelona e a Iberoamericana en Sevilla, pero a oposición crecente que xerou o ditador, especialmente extendidaestendida entre estudantes, intelectuais e o corpo de Artillería (opoñíanse á reforma que pretendía o ditador do seu sistema de ascensos) fixeron que Afonso XIII apártase a [[Miguel Primo de Rivera]] do goberno o [[29 de xaneiro]] de [[1930]], nomeando presidente do consello de ministros ao xeneral [[Dámaso Berenguer]] coa intención de retornar ao réxime constitucional. Este novo período coñeceuse enseguida como "a Ditablanda", por contraste coa ditadura anterior.
 
Tras a caída do ditador -que faleceu semanas despois-, aumentaron as manifestacións antimonárquicas, acusouse ao Rei de apoiar a ditadura de Primo de Rivera e de ter responsabilidades no [[Desastre de Annual]]. Ese ano os partidos republicanos uníronse frente a monarquía coa firma do [[Pacto de San Sebastián]]. Houbo pronunciamentos militares republicanos que foron frustrados polo goberno na base aérea de Cuatro Vientos ([[Madrid]]) e en Jaca, (este último encabezado polos capitans [[Fermín Galán]] e [[Ángel García Hernández]], que foron fusilados tras un consello de guerra). En febreiro de [[1931]] o almirante [[Juan Bautista Aznar]] foi designado presidente do consello por Afonso XIII. O seu goberno convocou eleccións municipais o [[12 de abril]] de [[1931]]. Ao coñecerse nas eleccións mencionadas a vitoria nas cidades das candidaturas republicanas, o [[14 de abril]] proclamouse a [[Segunda República Española]]. O Rei abandonou o país ese mesmo día, renunciando á Xefatura do Estado, pero sen una abdicación formal. Viaxou a [[Cartagena, Murcia|Cartagena]] e partiu para [[Marsella]] nun buque da Armada Española para trasladarse dende alí a [[París]].