|
[[Herodoto]], o historiador grego, descríbeos nas súas ''Historias'' como descendentes de pais [[escita]]s e nais [[amazona]]s. Isto é pura lenda, pero os sármatas si habitaron nas chairas que van do [[Mar Negro]] ao [[Mar Caspio]], ao norte do [[Cáucaso]] e naquela altura o [[río Don]] servía de separación entre eles e os escitas.
Durante os séculos que seguiron, os sármatas viaxaron cara o oeste. Un texto de mediados do século IV a.C. (aindaaínda que atribuído ao explorador do século VI a.C. [[Escilax de Carianda]]) sitúaos xa ao oeste do Don. A mediados do século III a.C. esta tribo controlaba unha boa parte de [[Escitia]], o cal se deduce dos restos de tumbas. Os gregos descrebendescriben a súa fereza, que lles permitiu requirir tributo das cidades gregas situadas na costa norte do Mar Negro. As relacións, porén, non foron sempre malas e sármatas e gregos comerciaban e chegaban mesmo a unírense para repeler aos escitas. Estes últimos desaparecen da historia e o seu territorio pasa a coñecerse como [[Sarmacia]].
No século II a.C., [[Pausanias]] explica que non traballaban os metais pero que usaban ososósos e pezuñaspezuños para as súas armas, resultando nunha efectividade parella. As armaduras medievais posibelmente teñan a súa orixe nas courazascoirazas destes materiais que utilizaban os sármatas e que lles permitiron enfrontarse con éxito ás chuvias de flechasfrechas, táctica típica dos escitas.
A comezos do século I a.C. aliáronse con [[Mitrídades]], que reinaba sobre varios países nos arredores do [[Mar Negro]] e era un dos máis inimigos máis irreducíbeisirredutíbeis do [[Imperio Romano]]. Foi derrotado por [[Pompeio]] en [[-66]], pero retirouse a [[Crimea]] e continuou enfrontándose aos romanos apoiado polos sármatas até que foi obrigado a suicidarse. Os sármatas continuaron a alianza anti-romanaantirromana co seu fillo [[Farnaces]], a quen venceu [[Xulio César]] en [[-47]] en [[Zela]] (ocasión que este descrebeudescribiu co célebre "''Vini, vidi, vinci''").
Os sármatas, como todas as tribos, constituían sociedades pouco organizadas. Durante a súa migración cara o oeste foron asimilando outros grupos étnicos e constituíronse nunha federación de tribos. Polo xeógrafo [[Estrabón]], a mediados do século I a.C., coñécese a existencia de polo menos catro tribos sármatas entre o [[DnieperRío Dniper|Dniper]] e o [[río Danubio|Danubio]].
A sociedade sármata era hierárquicaxerárquica e dividíase entre aristocracia guerreira (''argaragantes'') e escravos (''limigantes''). A tribo era aindaaínda nómade e desprazábsedesprazábase en cabalo ou en carromatos cobertoscubertos (''kibitkas''). As mulleres disfrutabangozaban dun estatuto social moito mellor que en Grecia ou Roma e podíanse dedicar tamén á guerra (de onde se explica que os gregos afirmasen que os sármatas descendían das amazonas).
A mediados do [[século I]], algunhas tribos sármatas chegaron a [[Romenia]] e [[Hungría]], onde se enfrentaronenfrontaron coa [[lexión]] III ''Gallica'' en [[68]]/[[69]], aindaaínda que a súa chegada favorecía a Roma pois debilitaba o reino [[Dacia|dacio]]. Pouco despóisdespois, porén, dacios e sármatas coaligáronsecoligáronse e destruíron unha lexión romana (no [[92]]). Os romanos decidíronse pola conquista de territorios na beira norte do Danubio e entre [[102]] e [[106]] [[Traxano]] subxugounos. O seu sucesor, [[Hadriano]], liberounos a cambio de que se convertesen en aliados do Imperio.
Sendo [[Marco Aurelio]] emperador, os sármatas rebeláronse xunto con outros grupos, como os [[alano]]s e os [[marcomano]]s. Roma venceu habitualmente nesta ocasión así como en distintos enfrentamentosenfrontamentos durante o [[século II]]. No [[século III]] os sármatas ocuparon a Dacia. A comezos do [[século IV|IV]], [[Diocleciano]] desprazounos e o seu sucesor, [[Constantino I o Grande|Constantino]], aceptounos como granxeiros nos [[Balcáns]]. Os que ficaran ao norte do Danubio foron destruídos polos [[Huno]]s.
| 