Ión: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
MerlIwBot (conversa | contribucións)
m Bot: Elimino: ie:Ion (deleted)
Toliño (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 1:
[[Ficheiro:Amoni.png|Ion Amonio|thumb|200px|Ión amonio.]]
Un '''ión''' consiste nun [[átomo]] ou grupo de átomos dotados de [[carga eléctrica]]. Un [[átomo]] ou unha [[molécula]], de por si electricamente neutros, transfórmanse en ións cando gañan ou perden electróns. O proceso polo que un átomo ou unha molécula se transforman en ións recibe o nome xenérico de ionización. Ó proceso polo que os ións e os electróns se unen para formar átomos ou moléculas, especies electricamente neutras, recibe o nome de recombinación.
 
Un '''ión''' consiste nun átomo ou grupo de átomos dotados de [[carga eléctrica]]. Un [[átomo]] ou unha [[molécula]], de por si electricamente neutros, transfórmanse en ións cando gañan ou perden electróns.
O proceso polo que un átomo ou unha molécula se transforman en ións recibe o nome xenérico de ionización. Ó proceso polo que os ións e os electróns se unen para formar átomos ou moléculas, especies electricamente neutras, recibe o nome de recombinación.
 
Os ións cargados negativamente, producidos pola ganancia de [[electrón|electróns]], reciben o nome de [[anión|anións]] e os cargados positivamente, consecuencia dunha perda de [[electrón|electróns]], reciben o nome de [[catión|catións]].
Liña 9 ⟶ 7:
 
==Historia==
Os primeiros ións foron teorizados por Michael Faraday arredor de 1830 para describir as porcións en que se dividían as moléculas nos procesos electrolíticos para dirixirse cara os electrodos eléctrodos; o ánodo, electrodoeléctrodo cargado positivamente, e o cátodo, cargado negativamente. O mecanismo polo que isto ocorría non foi descrito hasta 1884, ano en que Svante Arrhenius o presenta na súa disertación doutoral. Aínda que a teoría de Arrhenius non foi aceptada inicialmente, con posterioridade recibiu o recoñecemento debido outorgándoselle o Premio Nobel de Química de 1903 pola mesma.
 
Os primeiros ións foron teorizados por Michael Faraday arredor de 1830 para describir as porcións en que se dividían as moléculas nos procesos electrolíticos para dirixirse cara os electrodos ; o ánodo, electrodo cargado positivamente, e o cátodo, cargado negativamente. O mecanismo polo que isto ocorría non foi descrito hasta 1884, ano en que Svante Arrhenius o presenta na súa disertación doutoral. Aínda que a teoría de Arrhenius non foi aceptada inicialmente, con posterioridade recibiu o recoñecemento debido outorgándoselle o Premio Nobel de Química de 1903 pola mesma.
 
==Etimoloxía==
El termino ''' ión''' outorgado por Faraday a estas especies químicas provén do [[lingua grega|grego]] ''ἰόν = ion'', que significa "'''o que vai'''".
 
El termino ''' ión''' outorgado por Faraday a estas especies químicas provén do [[lingua grega|grego]] ''ἰόν = ion'', que significa "'''o que vai'''".
'''Anión''' significaría: "o que vai cara arriba". '''Catión''':"o que vai cara abaixo". '''Ánodo''': "o camiño cara arriba". '''Cátodo''':"o camiño cara abaixo". (''odos'': camiño, vía).
 
==Formación dos ións==
 
Cando un átomo de sodio perde un electrón da lugar ó ión (catión) sodio:
:Na → Na<sup>+</sup> + 1 e<sup>−</sup>
Liña 34 ⟶ 29:
Neste último caso a formación do ión non é debida a ganancia ou perda de electróns por parte do amoníaco( NH<sub>3</sub> ), senón a ganancia dun protón por parte do mesmo. O amoníaco e o ión amonio (NH<sub>4</sub><sup>+</sup>) teñen o mesmo número de electróns, unha capa completa, o que os fai particularmente estables, e diferéncianse no úmero de protóns, tendo o ión amonio un protón máis que electróns o que lle outorga unha carga neta positiva.
 
==Enerxía de Ionizaciónionización==
 
A [[enerxía]] necesaria para separar completamente o electrón máis debilmente unido ó resto do átomo, no seu estado fundamental, e de tal xeito que no electrón arrincado non quede ningunha enerxía residual (nin [[enerxía potencial|potencial]] nin [[enerxía cinética|cinética]]) denomináselle primeira [[enerxía de ionización]] e o [[potencial eléctrico]] equivalente (é dicir, a enerxía dividida pola carga do electrón) coñecese como o potencial de ionización. Estes termos tamén se empregan para describir a ionización das [[molécula]]s , pero os valores non son constantes debido a que a ionización pode estar afectada por factores como a [[temperatura]], a [[química]] e a [[xeometría]] superficial, se se trata dun sólido.
 
Liña 43 ⟶ 37:
===Catións===
Son as especies químicas cargadas positivamente. Fórmanse habitualmente cando un átomo ou unha molécula perden electróns.
 
===Anións===
Son as especies químicas cargadas negativamente. Fórmanse habitualmente cando un átomo ou unha molécula gañan electróns.
Liña 50 ⟶ 45:
===Outros ións===
*'''[[Dianión]]''': un dianión é unha especie que ten dúas cargas negativas, separadas, sobre ela. Por exemplo: o dianión do [[pentaleno]], que é un [[hidrocarburo aromático]].
 
*'''[[Zwitterión]]''': Un Zwitterión é un ión con unha carga neta igual a cero pero que presenta dúas cargas illadas sobre a mesma especie, unha negativa e outra positiva.
 
*'''[[Radicais iónicos]]''': Son ións que teñen un número irregular de electróns e presentan unha forte inestabilidade e reactividade.
[[Ficheiro:Cumene-radical-3D-balls.png|thumb|right|Radical Cumeno|200px]]
 
===Plasma===
Chámaselle plasma a un fluído gasoso formado por ións. Tamén se emprega esta expresión para referirse a mostras de gas corrente que conteñan unha proporción apreciable de partículas cargadas.
Ás veces considérase o plasma como un novo estado da materia, (a parte dos estados sólido, líquido y gasoso), concretamente o ''cuarto estado da materia'', dado que as súas propiedades son moi distintas das dos estados habituais. Os plasmas dos corpos estelares conteñen, de xeito predominante, unha mestura de electróns e protóns, e estímase que constitúe o 99,9% do universo visible.
 
Ás veces considérase o plasma como un novo estado da materia, (a parte dos estados sólido, líquido y gasoso), concretamente o ''cuarto estado da materia'', dado que as súas propiedades son moi distintas das dos estados habituais. Os plasmas dos corpos estelares conteñen, de xeito predominante, unha mestura de electróns e protóns, e estímase que constitúe o 99,9% do universo visible.<ref>[http://science.nasa.gov/newhome/headlines/ast07sep99_1.htm Plasma, Plasma, Everywere] Science@NASA Headline news, Space Science n° 158, september 7, 1999.</ref>
 
==Algunhas aplicacións dos ións==
Os ións son esenciais para a [[vida]]. Os ións [[sodio]], [[potasio]], [[calcio]] e outros, xogan un papel esencial na [[bioloxía celular]] dos organismos vivos, en particular nas [[membranaMembrana celularplasmática|membranas celulares]]. Hai multitude de aplicacións que teñen por base o uso de ións e cada día se descobren máis. Dende detectores de fume a motores iónicos. Os ións inorgánicos disoltos son un compoñente dos sólidos presentes na auga (sólidos totais disoltos) e indican a calidade desta.
 
==Ións máis habituais==
Liña 69 ⟶ 61:
|valign="top"|
{|class="wikitable"
|+'''Cationes''' Frecuentesfrecuentes
|-
!style="text-align: left"|Nome Comúncomún
!style="text-align: left"|Fórmula
!style="text-align: left"|Nome Tradicionaltradicional
|-
!colspan="3" style="background-color: aliceblue"|''Catións Simplessimples''
|-
|Aluminio||Al<sup>3+</sup>||
Liña 147 ⟶ 139:
|Cinc||Zn<sup>2+</sup>||
|-
!colspan="3" style="background-color: aliceblue"|''Catións Poliatómicospoliatómicos''
|-
|Amonio||NH<sub>4</sub><sup>+</sup>||
Liña 159 ⟶ 151:
|valign="top"|
{|class="wikitable"
|+'''Anións''' Frecuentesfrecuentes
|-
!style="text-align: left"|Nome común
Liña 206 ⟶ 198:
|Carbonato||CO<sub>3</sub><sup>2−</sup>||
|-
|Hidróxeno CarbonatoHidroxenocarbonato||HCO<sub>3</sub><sup>−</sup>||Bicarbonato
|-
|Clorato||ClO<sub>3</sub><sup>−</sup>||
Liña 228 ⟶ 220:
|Fosfato||PO<sub>4</sub><sup>3−</sup>||
|-
|Hidróxeno FosfatoHidroxenofosfato||HPO<sub>4</sub><sup>2−</sup>||
|-
|Dihidróxeno FosfatoDihidroxenofosfato||H<sub>2</sub>PO<sub>4</sub><sup>−</sup>||
|-
|Permanganato||MnO<sub>4</sub><sup>−</sup>||
Liña 240 ⟶ 232:
|Tiosulfato||S<sub>2</sub>O<sub>3</sub><sup>2−</sup>||
|-
|Hidróxeno SulfatoHidroxenosulfato||HSO<sub>4</sub><sup>−</sup>||Bisulfato
|-
|Sulfito||SO<sub>3</sub><sup>2−</sup>||
|-
|Hidroxeno SulfitoHidroxenosulfito||HSO<sub>3</sub><sup>−</sup>||Bisulfito
|-
!colspan="3" style="background-color: aliceblue"|''Anións de Ácidos Orgánicos''
Liña 254 ⟶ 246:
|Oxalato||C<sub>2</sub>O<sub>4</sub><sup>2−</sup>||
|-
|Hidroxeno OxalatoHidroxenooxalato||HC<sub>2</sub>O<sub>4</sub><sup>−</sup>||Bioxalato
|-
!colspan="3" style="background-color: aliceblue"|''Outros Anións''
|-
|Hidróxeno SulfuroHidroxenosulfuro||HS<sup>−</sup>||Bisulfuro
|-
|Teleruro||Te<sup>2−</sup>||
Liña 273 ⟶ 265:
|-
|}
 
|}
 
===Notas===
{{Referencias}}
<div class="references-small">
<references/>
</div>
 
[[Categoría:Química]]