Consello Soberano de Asturias e León: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Imxavitooh (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Tfeliz (conversa | contribucións)
m pequenos erros
Liña 1:
O '''Consello Soberano de Asturias e León''' foi unha institución política [[soberanía|soberana]] e [[independencia|independente]] proclamada en [[Xixón]] o [[25 de agosto]] de [[1937]] baixo o transfondotransfundo da [[Guerra Civil Española]].
 
Os avances das tropas do xeneral [[Francisco Franco|Franco]] na fronte norte tomando [[Santander]], levaron ás autoridaresautoridades [[Segunda República Española|republicanas]] en [[Principado de Asturias|Asturias]] a declarar soberano e independente da República española ao [[Consello Interprovincial de Asturias e León]] coa intención de volver integrarse nela "''á vista dos acontecementos favoraveisfavorábeis que se produzan durante curso da guerra''".
 
==Contexto==
[[Ficheiro:Frente_del_Norte_-_Spanish_Civil_War_(March-Sept_1937).svg|thumb|250px|left|Fronte do norte]]
A situación de aíllamentoillamento da fronte do norte, a 200 kilómetrosquilómetros en líñaliña recta das posicións republicanas máis próximas, coa subseguinte escasezescaseza de abastecementos bélicos e alimentarios, propiciou que poderes locais asumiran funcións que eran competencia do goberno da República, coma o mando das milicias ou a acuñacióncuñaxe de moedas. En [[Principado de Asturias|Asturias]], onde a [[UXT]] e a [[CNT]] tiñan unha grande implantación, vivírase unha especie de revolución de carácter [[socialismo|socialista]] con tintestinguidura [[libertariolibertaria]]s.
 
==Declaración de soberanía==
Liña 11:
 
==Reaccións políticas==
O Consello Soberano −que se atribuiraatribuíra poderes que eran competencia única do Goberno da República− presidíao [[Belarmino Tomás]] e nel estaban representadas as diferentes organizacións políticas e sindicais do [[bando republicano]] en Asturias como a [[Federación Socialista Asturiana|FSA]]-[[PSOE]], a [[CNT]], a [[Federación Anarquista Ibérica|FAI]], a [[Federación Ibérica de Juventudes Libertarias|JJLL]], a [[Juventudes Socialistas Unificadas|JSU]], o [[Partido Comunista de España|PCE]], a [[UXT]] e [[Izquierda Republicana]]. Unha parte destas organizacións da [[Fronte Popular (España)|Fronte Popular]] criticará a actuación, calificandocualificando a idea de perxudicialprexudicial, antiunitaria e [[cantonalismo|cantonalista]].
 
A idea do Consello Soberano era apoiada por Belarmino Tomás e a maioría de dirixentes do PSOE, así como por [[Segundo Blanco]] e outros responsaveisresponsábeis da CNT. O PCE criticou a decisión. Rafael Fernández, secretario xeral das federacións asturianas do PSOE e a JSU, condenou o decreto e a soberanía. Os dous representantes da UXT tiveron unha opinión diferente cada un. Os conselleiros de Izquierda Republicana reprobaron a decisión.
 
As tirantecestensións creadas levaron a enfrontamentos entre algúns conselleiros que en ocasións chegaron aos insultos personaispersoais. O Goberno da República censurou a actitude do Consello Soberano, sobre todo cando este se dirixiu á [[Sociedade de Nacións]]. O Ministro da Gobernación transmitiu a Belarmino Tomás "''a súa sorpresa e o seu disgustodesgusto''".
 
==Organización==
Liña 40:
|Pesca||Ramón Álvarez Palomo||FAI
|-
|InstrucciónInstrución Pública||Juan Ambou||PCE
|-
|Obras Públicas||José Maldonado||Izq. Rep.
Liña 55:
O Consello Soberano, ao que se lle coñeceu popularmente coma ''o Gobernín'', dividiuse en cinco comisións que agrupaban cada unha varias consellerías:
 
:*Comisión militar: Delegado do Goberno e Presidente do Consello, Xefe do E. M. do C. de Exército, Industria, InstrucciónInstrución Pública e Traballo.
:*Comisión de Abastecementos, Evacuación e Transportes: Comercio, Pesca, Mariña Mercante e Obras Públicas.
:*Comisión de Xustiza, Orde Público, Propaganda e Comunicacións: Facenda, Comunicacións e Propaganda.
Liña 61:
:*Comisión de Economía: Agricultura e Xustiza.
 
Á dereita podesepódese ver unha táboa coas distintas consellerías, os seus titulares e a organización á que éstosestes pertencían.
 
Así foronsefóronse organizando os distintos servizos da administración ata que chegou o momento da evacuación na noite do [[20 de outubro]] de [[1937]]. A última reunión do Consello Soberano celebrouse o mesmo día 20 de outubro pola tarde. Ao día seguinte, as tropas do [[bando nacional]] entraban en Xixón.
 
O Consello Soberano emitiu billetes divisionarios ao non existir moeda suficiente debido ao aillamentoillamento no que se encontraba Asturias. EstosEstes billetes foron coñecidos popularmente como ''belarminos''.
 
==Tras a caída==
 
A caída de Asturias propiciou ao bando nacional a posibilidade de enviar as tropas que tomaran parte nesta campaña a reforzar outrosoutras frentesfrontes e permitiulle contar coas industrias e recursos coas que contaban esta rexión. No bando republicano analizaronseanalizáronse as consecuencias que provocaron a perda do norte, como mostra o artigo titulado ''[[s:¿Por qué se perdió el Norte?|¿Por qué se perdió el Norte?]]'' publicado en ''El Socialista'' o [[30 de outubro]] de [[1937]], onde se fai fincapé na falta de unidade e de decisións políticas que perxudicaronprexudicaron plans militares.
 
==Cronoloxía==
Liña 76:
*26 de agosto: O mencionado decreto sae publicado na prensa.
*29 de agosto: O Consello Soberano cesa ao xeneral [[Mariano Gamir Ulibarri|Gamir Ulibarri]] e nomea xefe militar da rexión ao coronel Prada.
*4 de setembro: As tropas nacionais internanseintérnanse en Asturias.
*5 de setembro: As tropas nacionais ocupan [[Llanes]].
*20 de setembro: Aranda ocupa o porto de [[Pajares]].