Poríferos: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Lameiro (conversa | contribucións)
Lameiro (conversa | contribucións)
correccións
Liña 28:
|}
 
As '''Esponxasesponxas''' ou '''Poríferos''' ('''Porifera''') son un [[filo]] de [[animalia|animais]] [[invertebrado]]s acuáticos que se encontran dentro do subreino [[Parazoa]]. Existen máis de 5.000 especies de esponxas no mundo, das cales 150 viven en auga doce. Estableceuse que estes animais existían no [[Precámbrico]] anterior, aínda que foron recoñecidos no [[século XVIII]].
Durante moitos anos consideráronse [[planta]]s pero posteriormente, ó observar que no seu interior aparecían correntes de auga, foron considerados animais (arredor do ano [[1825]]).
 
Este grupo presenta moitos caracteres especiais que xustifican que se poida recoñecer as esponxas como unha rama especial dos [[MetazooMetazoos]]s: os [[Parazoos]].
 
== Características xerais ==
 
Os poríferos son seres acuáticos filtradores, [[wikt:bentos|bentónicos]] (viven no fondo do mar, entre dúas augas) ou [[sésil]]es (viven ancorados ó chan). Os haiHainos mariños e de agua doce, de augas frías a tropicais, de zonas pouco profundas a zonas abisais, pero todos teñen en común a súa incapacidade para o desprazamento.
 
O aspecto corporal das esponxas é moi variado aínda que a forma máis sinxela e característica é a dun "saco" cunha abertura eferente e grande na parte superior, o [[ósculo]], que é por onde sae a auga, e moitos poros aferentes ou ostiolos máis ou menos pequenos e nas paredes, que é por onde entra a auga. Os ostiolos e os ósculos están unidos por un sistema de condutos e cavidades que é dunha complexidade diferente nas distintas especies.
 
A filtraxefiltración do alimento prodúcese na cámara interna do animal, feita por un tipo celular especializado e único dos poríferos: os [[coanocito]]s. Estas células semellan protozoos [[Choanoflagellata|coanoflaxelados]], cos que se pensa que deben estar relacionados [[filoxenia|filoxeneticamente]] dalgunha maneira. Se fose certo, podería demostrarse que o que hoxe en día son animais pluricelulares deberon de ser faihai moito tempo simples agregados de animais unicelulares sen unha relación de parentesco directa.
 
Carecen de sistema nervioso, e de órganos ou elementos contráctiles, o que nos fala dun baixo nivel de integración no seu comportamento, e cun grao limitado de individualidade das esponxas que viven en colonias (presentando estas límites imprecisos e escasa autonomía).
 
Existen esponxas que teñen unha forma corporal moi definida; outras crecen indefinidamente ata que atopan con outra esponxa en crecimento, outras incrústanse nas rochas, afuracándoas, etc.
 
A súa parede corporal está composta de fibras elásticas de [[coláxeno]] (parte proteica do esqueleto) e de espículas silíceas ou calcáreas (dependendo da clase á que pertenza), que son a parte mineral do esqueleto e o que lle da dureza. A rixidez desta parede corporal variará segundo haxa máis parte proteica (máis flexíbel) ou máis parte mineral (máis dura e ríxida). As fibras de coláxeno atópanse entretecidas unhas coas outras e coas espículas.
 
Externamente, as esponxas están cubertas por unha capa de células anchas e delgadas; nalgunhas esponxas esta pode estar constituidaconstituída por células de tipo epitelial denominadas [[pinacocitospinacocito]]s. Internamente a cavidade do corpo ou [[espongocele]] está delimitada completa ou parcialmente por células especializadas ou flaxeladas denominadas [[coanocito]]s que producen a corrente de auga e son importantes na alimentación. Entre estas dúas capas atopamos ununha área organizada frouxamente na cal pódense encontrar fibras de apoio, espículas do esqueleto e unha variedade de células ameboideas. Pola súa constitución, sempre habitan o medio acuático, xa sexa doce ou mariño, e acostuman fixarse a un chan sólido. SegúndoSegundo a estrutura, pódense considear tres grupos sen caracercarácter taxonómico: '''Ascon''', '''Sicon''' e '''Leucon'''
 
== Tipoloxías morfolóxicas das esponxas ==
 
=== Ascon ===
Son as esponxas máis sinxelas, e teñen unha estrutura en forma de saco con uncun único ósculo grande e que está formada na superficie por unha epiderme de [[pinacocito]]spinacocitos entre asos que xurdenxorden unhas células tubulares chamadas [[porocito]]s. Os [[coanocito]]scoanocitos cubrencobren a cavidade interna ou [[Espongocele]]espongocele, e un tipo de [[amebocito]]samebocitos chamados calcoblastos segregan [[espícula]]s que proporcionan o soporte esquelético oó tubo do ascon. As espículas poden ser monoaxonas ou triaxonas trirradiadas.
 
=== SyconSicon ===
Son as esponxas máis sinxelas,e teñen unha estrutura en forma de saco con un único ósculo grande e que está formada na superficie por unha epiderme de [[pinacocito]]s entre as que xurden unhas células tubulares chamadas [[porocito]]s. Os [[coanocito]]s cubren a cavidade interna ou [[Espongocele]], e un tipo de [[amebocito]]s chamados calcoblastos segregan [[espícula]]s que proporcionan o soporte esquelético o tubo do ascon. As espículas poden ser monoaxonas ou triaxonas trirradiadas.
 
=== Sycon ===
 
É o seguinte nivel de complexidade estrutural, onde a parede do corpo é máis grosa e complexa que no tipo ascon e o espongocele está tapizado de pinacocitos. Os coanocitos están nunha serie de condutos de coanocitos dispostos radialmente. A esponxa ten forma de vasilla, cun ósculo terminal protexido por unha franxa de espículas monoaxonas que o rodean.
 
=== Leucon ===
Esta é a tipoloxia máis complexa, formada por grandes masas con moitos ósculos. Fórmanse cámaras de coanocitos redondas ou ovais que rodean un conduto eferente. Os codutos eferénteseferentes únense para formar outros máis grandes que ó final xúntanse nun conduto eferente principal.
 
Esta é a tipoloxia máis complexa, formada por grandes masas con moitos ósculos. Fórmanse cámaras de coanocitos redondas ou ovais que rodean un conduto eferente. Os codutos eferéntes únense para formar outros máis grandes que ó final xúntanse nun conduto eferente principal.
Hai tres tipos de estruturas leuconoides:
* Estrutura europoilo
Liña 68 ⟶ 66:
[[Ficheiro:Ascon anatomia.jpg|thumb|270px|right|Anatomía das esponxas de tipoloxía '''Ascon''']]
[[Ficheiro:Sikon_anatomy.jpg|370px|left|thumb|Esquema de esponxa de tipoloxía '''Sicon'''. '''1''': ósculo; '''2''': espongocele (atrio); '''3''': cámara flaxelada; '''4''': canal inhalante; '''5''': prosopilo; '''6'''-'''7''': poro dermal; '''8''': coanodermo (coanocitos); '''9''': córtex; '''10''': apopilo. As frechas indican a dirección das correntes de auga dentro do sistema acuífero.]]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
== Clasificación ==
Liña 136 ⟶ 109:
[[Ficheiro:Filogenia_porifera.jpg|thumb|300px|Dous cladogramas alternativos sobre a filoxenia do filo Porifera]]
 
Estudos recentes sobre a histoloxía das esponxas Hexactinélidas revelaron que este grupo ten peculiaridades importantes. Baseándose nestonisto, o filo Poríferos dividiuse en dous subfilos, '''Symplasma''' e '''Cellularia'''. Incluso é dubidoso que os Poríferos sexan un grupo [[monofilético]], é dicir, que teñan todos un antepasado común e exclusivo das esponxas (Zrzavý ''et al'').
Os Simplasmas comprenden unicamente a clase [[Hexactinélida]]s; son poríferos de organización sinxela, en forma de [[sincitial]], aínda que amosan a coexistencia de tipos celulares como arqueocitos e células esferulosas; o ectosoma non posúe pinacocitos diferenciados e non amosan contractibilidade, é dicir non ten miocitos. Os Celulares reúnen as clases [[Calcispongiae|Calcáreas]] e [[Demosponxas]], as cales presentan unha organización celular definida, con pinacocitos e coanocitos individualizados, e diversos tipos de células ameboides na [[mesoglea]].
 
Os Simplasmas comprenden unicamente a clase [[HexactinélidaHexactinélidas]]s; son poríferos de organización sinxela, en forma de [[sincitial]], aínda que amosan a coexistencia de tipos celulares como arqueocitos e células esferulosas; o ectosoma non posúe pinacocitos diferenciados e non amosan contractibilidade, é dicir non ten miocitos. Os Celulares reúnen as clases [[Calcispongiae|Calcáreas]] e [[Demosponxas]], as cales presentan unha organización celular definida, con pinacocitos e coanocitos individualizados, e diversos tipos de células ameboides na [[mesoglea]].
En canto á filoxenia do filo, nun principio, unha característica diagnóstica dos poríferos era a presenza de espículas. Por iso, certos grupos fósiles con organización de esponxa actual foron colocados fora do filo Porifera. En particular, grupos con esqueleto calcáreo sólido como [[Arqueociatos]], [[Caetétidos]], [[Esfinctozoos]], [[Estromatoporoides]] e [[Receptacúlidos]] son problemáticos. O descubrimiento dunhas quince especies vivintes con esqueleto calcáreo sólido, ten axudado moito a comprender a filoxenia dos poríferos. Estas especies posúen formas diversas e deberían clasificarse cos Caetétidos, Esfinctozoos e Estromatoporoides si se atoparan como fósiles. Non obstante, có estudio do material vivo, as características histolóxicas, citolóxicas e larvarias amosan claramente que esas quince especies poden situarse entre as esponxas [[Calcispongiae]] ou entre as [[Demosponxas]]. Polo tanto, as formas fósiles correspondentes, moi abundantes, tamén encaixarían nunha destas dúas clases.
 
En canto á filoxenia do filo, nun principio, unha característica diagnóstica dos poríferos era a presenza de espículas. Por iso, certos grupos fósiles con organización de esponxa actual foron colocados forafóra do filo Porifera. En particular, grupos con esqueleto calcáreocalcário sólido como [[Arqueociatos]], [[Caetétidos]], [[Esfinctozoos]], [[Estromatoporoides]] e [[Receptacúlidos]] son problemáticos. O descubrimientodescubrimento dunhas quince especies vivintes con esqueleto calcáreocalcário sólido, ten axudado moito a comprender a filoxenia dos poríferos. Estas especies posúen formas diversas e deberían clasificarse cos Caetétidos, Esfinctozoos e Estromatoporoides sise se atoparan como fósiles. Non obstante, co estudio do material vivo, as características histolóxicas, citolóxicas e larvarias amosan claramente que esas quince especies poden situarse entre as esponxas [[Calcispongiae]] ou entre as [[Demosponxas]]. Polo tanto, as formas fósiles correspondentes, moi abundantes, tamén encaixarían nunha destas dúas clases.
Está amplamente aceptado entre os especialistas que as Calcáreas e as Demosponxas están máis estreitamente relacionadas entre sí que coas Hexactinélidas. Có descubrimento das quince formas vivintes antes mencionadas, foi creada una cuarta clase, as Esclerosponxas. Non obstante, trátase dun grupo [[polifilético]] que debería ser abandonado, segundo Chombard, ''et al''. Os Arqueociatos representan un caso especial. Non existen representantes vivos, aínda que a súa organización pode referirse á das actuais esponxas. O análise filoxenético realizado por Reitner & Mehl os coloca como grupo irmán das Demosponxas. Polo tanto, os Arqueociatos perderían a súa categoría de filo e pasarían a ser una clase dentro das esponxas.
 
Está amplamente aceptado entre os especialistas que as CalcáreasCalcárias e as Demosponxas están máis estreitamente relacionadas entre si que coas Hexactinélidas. Co descubrimento das quince formas vivintes antes mencionadas, foi creada una cuarta clase, as Esclerosponxas. Non obstante, trátase dun grupo [[polifilético]] que debería ser abandonado, segundo Chombard, ''et al''. Os Arqueociatos representan un caso especial. Non existen representantes vivos, aínda que a súa organización pode referirse á das actuais esponxas. OA análise filoxenéticofiloxenética realizadorealizada por Reitner & Mehl os colocacolócaos como grupo irmán das Demosponxas. Polo tanto, os Arqueociatos perderían a súa categoría de filo e pasarían a ser una clase dentro das esponxas.
 
== Véxase tamén ==
=== Ligazóns externas ===
{{Wikispecies|Porifera}}
{{Commons|Category:Porifera}}
 
=== Outros artigos ===
 
=== Bibliografía ===
 
 
=== Ligazóns externas ===
 
{{Filos do reino animal}}