|
|notas = ¹As linguas [[Lingua picta|picta]] e [[Lingua cúmbrica|cúmbrica]] extinguísronse durante os [[século X|séculos X]] e [[século XI|XI]]. O [[Lingua francesa|francés]] estaba bastante espallado por Escocia na época da Auld Alliance. O [[lingua inglesa|inglés]] comezou a aumentar a súa influencia a mediados do [[século XVI]].
}}
O '''Reino de Escocia''' foi un estado localizado no [[Europa Occidental|oeste de Europa]], ao norte da [[illa de Gran Bretaña]] no terriotorioterritorio do que hoxe é o [[país constituínte]] do [[Reino Unido]] de [[Escocia]]. Existiu entre aproximandamenteaproximadamente o ano [[843]] até a [[Lei de Unión de 1707]] cando se uniu ao [[Reino de Inglaterra]] ([[927]]-[[1707]]) para formar o [[Reino de Gran Bretaña]] ([[1707]]-[[1800]]). A súa poboación cara o ano [[1700]] era de aproximadamente 1,1 millóns de habitantes.
A coroa da Escocia e a súa formación ten unha longa e complexa historia: dende os diferenciados gobernos autónomos (clans), até o xurdir dun único Rei ao redor do [[século XII]] para reinar a maior parte do que hoxe se coñece como [[Escocia]]. O [[século XIII]] foi duro e difícil para a coroa escocesa xa que mantiña complicadas loitas para manter súa independencia do [[Reino de Inglaterra]], máis extenso e habitado. Esa loita se extenderíaestendería durante moito tempo, con episodios como o de [[William Wallace]] (recreado no filme "[[Braveheart]]"), e non sería até o reinado de [[Robert the Bruce]] cando acadarían a tranquilidade despois de derrotar ás forzas inglesas do Rei [[Eduardo II de Inglaterra|Eduardo II]] na Batalla de Bannockburn en [[1314]]. En [[1603]] o rei escocés [[Xacobe VI de Escocia e I de Inglaterra|Xacobe VI]] ascende ao trono de Inglaterra, esta unión de coroas foi seguida pola [[Lei de Unión (1707)|unión dos parlamentos]] no ano [[1707]].
== Historia ==
=== Consolidación do Reino ===
A unificación do reino escocés foi o principal éxito dos descendentes de [[Malcolm III de Escocia|Malcolm III Canmore]] e súa esposa [[Margarida da Escocia|Margarida]] (posteriormente [[santo|canonizada]]). Esa dinastiadinastía ocupou o trono até a morte de [[Alexandre III da Escocia|Alexandre III]] en [[1286]]. O casamento entre membros das dinastiasdinastías inglesa e escocesa estreitou os lazos entre os dous reinos. Moitas institucións escocesas foron creadas segundo o modelo inglés e varias familias [[Normandos|normandas]] de [[Inglaterra]] estabelecéronse a partir de entón en Escocia. Ao redor de [[1266]] a dinastiadinastía Canmore exercía o control de toda a Escocia; mais, na parte central das [[Highlands]] e nas áreas cedidas polos nórdicos, ese control era aínda só nominal. O contacto con Inglaterra e co continente propiciou o desenvolvemento do comercio e a formación dos burgos.
=== Guerras da independencia ===
No [[século XV]], os reis escoceses procuraron restaurar súa autoridade. [[Xaime I de Escocia]] ([[1394]]-[[1437]]), ao volver de Inglaterra, onde estivera cativo durante dezaoito anos, neutralizou a influencia dos [[Casa de Estuardo|Estuardo]], duques de Albany, que exerceran a rexencia do trono na súa ausencia. O seu sucesor, [[Xaime II da Escocia|Xaime II]] ([[1437]]-[[1460]]), destruíu, á súa vez, o poderio dos Douglas. [[Xaime III de Escocia|Xaime III]] ([[1460]]-[[1488]]) estendeu o control efectivo da coroa aos territorios do norte e do oeste ao reprimir unha rebelión ([[1475]]) liderada por John MacDonald, Earl de Ross; gañou tamén as [[illas Órcadas]] e [[Shetland]], aínda so control nórdico. [[Xaime IV de Escocia|Xaime IV]] ([[1488]]-[[1513]]) consolidou o poder real naquelas illas e nas [[Hébridas]], mais faleceu na batalla de Flodden ([[1513]]), cando auxiliaba a Francia na loita contra Inglaterra.
Tras un período conturbado durante a minoridademenoridade de [[Xaime V de Escocia|Xaime V]] (1513-42), este asumiu o poder e continuou coa política de alianza cos franceses. [[Henrique VIII de Inglaterra]] invade entón Escocia e a armada escocesa é derrotada na batalla de Solway Moss ([[1542]]). Xaime V morre o mes seguinte, unha semana antes do nacemento de súa única herdeira, [[María Estuardo]]. As disputas con Inglaterra proseguiron durante a rexencia do conde de Arran, que chegou a un acordo cos franceses para a celebración do casamento de María con Francisco (máis tarde [[Francisco II de Francia]]), herdeiro do trono francés ([[1558]]).
=== Unión das dúas coroas ===
[[Xaime VI de Escocia]], fillo de María Estuardo, ascendeu ao trono inglés, como [[Xaime I de Inglaterra]], en [[1603]]. [[Carlos I de Inglaterra|Carlos I]] ([[1625]]-[[1649]]), tentando uniformizaruniformar o goberno e o culto relixioso de Escocia coa [[Igrexa de Inglaterra]], provocou disturbios. A convocatoria nacional, protestando contra as innovacións eclesiásticas, foi asinada en [[1638]] e, o mesmo ano, unha asemblea xeral aboliu o episcopado. En agosto de [[1642]] irrompeu a loita entre Carlos I e seus oponentesopoñentes ingleses. Ámbalas partes procuraban obter o apoio dos escoceses, que resolveron axudar a oposición parlamentaria inglesa, en troco dun acordo pola unidade relixiosa con base no presbiterianismo. Os realistas foron derrotados en Inglaterra e en Escocia, e Carlos I rendeuse aos escoceses en [[1646]]. Non chegando a un acordo co rei, os escoceses devolvérono á Inglaterra. O exército inglés, baixo a dirección de [[Oliver Cromwell]], tornárase a maior forza política do reino, preferindo a independencia relixiosa ao presbiterianismo. Convencionais conservadores conseguiron obter do rei un compromiso de estabelecemento do presbiterianismo nos dous reinos por tres anos, e foron á loita en defensa do rei, sendo esmagados en Preston en [[1648]]. O ano seguinte, Carlos I foi executado ([[1649]]). En [[1651]] toda Escocia estaba en poder de Cromwell, que adoptou unha política xusta en relación á relixión conquistada, mais non gañou a simpatía dos escoceses, descontentes cos pesados impostos.
=== Unión con Inglaterra ===
|
