|
==Traxectoria==
Cicerón naceu nunha antiga familia do [[LazioLacio]], a quen se lle dera a [[cidadanía]] romana soamente en [[-188|188 a.C.]]. O pai proporcionou aos dous fillos, Marco, o máis vello, e Quinto, unha educación moi completa, sendo Marco Tulio entregado aos coidados do célebre senador e xurista romano [[Mucio CévolaEscévola]]. Viviu nun período especialmente turbulento da historia de [[Roma]]. Despois do asasinato de [[Xulio César]], enfronta con [[Marco Antonio]] e é degolado cando tenta fuxir para o [[Oriente]].
Cicerón é, con [[Demóstenes]], o mellor expoñente da oratoria clásica. Pola súa voz, postura, xenio, paixón e capacidade de improvisación está dotado para o exercicio da elocuencia. Son famosos os seus discursos contra [[Verres]], en prol da Lei Manilia, contra [[Catilina]] (as famosas [[Catilinarias]]), en favor de Milón e de Marcelo e contra [[Marco Antonio]]. É autor de diversos tratados filosóficos sobre o Estado, o ben, o coñecemento, a vellez, o deber, a amizade, etc., que transmiten a tradición do [[filosofía|pensamento grego]]. As súas propias ideas sobre a arte da oratoria, así como unha historia desta, exprésanse en tratados escritos de forma dialogada, como ''De Oratore'', ''Brutus'', ''Orator'', etc. Ata nós chegan case un millar de cartas de CíceroCicerón sobre temas variados que constitúen un valioso conxunto documental. Cícero desenvolve a [[prosa]] latina ata a levar á súa perfección, do mesmo modo que [[Virxilio]] e [[Horacio]] o fan coa [[poesía]].
Cicerón denuncia a conspiración de [[Lucio SergioSerxio Catilina|Catilina]] no [[Senado romano]], no [[-63|63 a.C.]] Os seus discursos tornáronse referencia [[filosofía|filosófica]] e base [[gramática|gramatical]] para o [[Lingua latina|latín]].
Recoñecido coma un dos máis importante autores da [[historia de Roma|historia romana]], é responsable da introdución das máis célebres [[escola filosófica|escolas filosóficas]] [[filosofía griegagrega|gregas]] na literatura [[República Romana|republicana]], así como da creación dun léxico filosófico en latín. Gran orador e reputado letrado, Cicerón centrou toda a súa atención na súa carreira política. Na actualidade, é recordado polos seus escritos de carácter humanista,<ref>A. Ortega Carmona [http://books.google.es/books?id=Mv_4F_zS7DQC&pg=PA134&dq=humanismo+ciceron&as_brr=1&client=firefox-a&cd=1#v=snippet&q=cicer%C3%B3n%20humanismo&f=false ''El humanismo europeo y otros ensayos'']</ref> filosófico e político. As súas cartas, a maioría enviadas a [[Tito Pomponio Ático|Ático]], gozaron dun gran recoñecemento pola introdución dun estilo epistolar depurado na [[literatura europea]]. [[Cornelio Nepote]] destacou a riqueza ornamental destas cartas, escritas «''sobre as inclinacións dos xefes, os vicios dos xenerais e as revolucións estatais''», que transportan ó lector a esa época.<ref>Cornelio Nepote, ''[http://www.tertullian.org/fathers/nepos.htm#Atticus Atticus]'' trad. John Selby Watson.</ref>
Coma un de los máximos defensores do sistema republicano tradicional, combateu como puido a [[ditador romano|ditadura]] de [[Xulio César]]. Porén, durante a súa propia carreira non dubidou en cambiar de postura dependendo do clima político. Atribúese esta indecisión ó seu carácter sensible e impresionable, posto que era proponesopropenso a reaccionar de xeito excesivo ante os cambios. O erudito [[CayoGaio Asinio Polión|Asinio Polión]] escribiu de eldel:
{{cita|''¡Ogallá puidese soportar a prosperidade con maior autocontrol e a adversidade con maior fortaleza!<ref>Haskell, H.J.:"This was Cicero" (1964) p.296</ref><ref> Castren and Pietilä-Castren: "Antiikin käsikirja" /"Handbook of antiquity" (2000) p.237</ref>}}
|
