Xeomorfoloxía: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
mSen resumo de edición
arranxiños
Liña 1:
A '''Xeomorfologíaxeomorfoloxía''' é unha rama da [[Xeografía]] que estuda a [[relevo]] da [[Terra]]. Para iso, tende a identificar, describir e analizar tales xeitos, entendidas aquí como relevos, así como todos os seus aspectos xenéticos, morfolóxicos, morfométricos e dinámicos, tanto pretéritos como actuais e naturais ou antropoxénicas. O termo ven do [[lingua grega | grego]]: Γηος,''geos''(Terra), μορφή,''morfo''(forma) e λόγος,''logos''(estudo, coñecemento).
 
== Historia e características ==
A xeomorfoloxía céntrase no estudo das formas da paisaxe, senón porque estes son o resultado da dinámica da litosfera no seu conxunto, integra o coñecemento, en primeiro lugar xeográfico doutras ramas, como a [[climatoloxía]], [[Hidrografíahidrografía]], [[Pedoloxíapedoloxía]], [[Glacioloxíaglacioloxía]], [[Paleoxeografíapaleoxeografía]] e, do outro lado, tamén integra contribucións doutras ciencias, para incluír o impacto dos fenómenos biolóxicos, xeolóxicos e antrópicos no relevo.
 
Este ramo da ciencia integra-se tanto na [[xeografía física]], como na [[xeografía humana]], debido aos desastres naturais e as relacións home-medio ambiente, e tamén na [[xeografía matemática]], en relación á [[topografía]]. A xeomorfoloxía toma forma a finais do [[século XIX]] polas mans de [[William Morris Davis]], que tamén é considerado o pai da xeografía americana. Nese tempo, a idea prevalecentesprevalentes sobre a creación do relevo era do catastrofismo como causa principal. Davis e outros geógrafosxeógrafos comezaron a demostrar que outras causas foron responsables da modelaxe da superficie da Terra. Davis desenvolveu unha teoría da creación e destrución da paisaxe, a que chamou de "[[ciclo xeográfico]]". Obras como "The Rivers and Valleys of Pennsylvania", "The Geographical Cycle" e "Elementary Physical Geography", deron un forte impulso inicial, seguido por outros estudiosos,estudosos como [[Mark Jefferson]], [[Isaiah Bowman]], ou [[Curtis Marbut]], que foron consolidando a disciplina.
 
=== Ramas ===
De descritiva e classificatóriaclasificatoria na súa orixe, a xeomorfoloxía evolucionou, como calquera outra [[ciencia]], para o estudo das causas e inter-relaciónsinterrelacións entre procesos e formas. Esta visión, coñecida como a '''xeomorfoloxía dinámica''', ten beneficiado moito dos avances tecnolóxicos, da redución de custos en equipamento de medida e do aumento exponencial do poder de procesamento das computadoras. A xeomorfoloxía dinámica é fundamental no estudo dos procesos de erosión e transporte de sedimentos.
 
A '''xeomorfoloxía climática''' estuda a influencia do clima sobre a evolución do relevo. O clima é responsable dos ventos e precipitacións, que actúan na modelaxe continua da superficie da Terra. A diversidade climática implica velocidades distintas na evolución do ciclo: en climas áridos, o ritmo evolutivo é máis lento, mentres que climas moi húmidos presentan maiores taxas de evolución. A modelaxe climático depende aínda dos factores predominantes en cada rexión: xeo, vento, ríos ou outros. Este coñecemento é resumido no que se chama "dominios morfoclimáticos".
Liña 13:
A '''xeomorfoloxía fluvial''' é a rama especializado da xeomorfoloxía que trata sobre o estudo das formas e estruturas provocadas pola dinámica dos ríos. Este subcampo é moitas veces confundido co campo da hidrografía.
 
A '''xeomorfoloxía de encostascostas''' é a que estuda os fenómenos producidos ao pé das montañas, os movementos de masa, estabilización de ladeiras e outros. Ten gran importancia para o estudo dos riscos naturais.
 
A '''xeomorfoloxía eólica''' estuda os procesos e formas provocados polo vento, especialmente en ámbitos morfoclimáticos onde o vento é predominante, por exemplo, nas zonas costeiras, desertos quentes e fríos e rexións polares.
 
A '''xeomorfoloxía glaciar''' estuda as formacións e os procesos causados ​​polas glaciares e alivio periglacial. Este sector é estreitamente ligado á Glacioloxíaglacioloxía.
 
A '''xeomorfoloxía estrutural''', pon o énfase na influencia dos procesos xeolóxicos no desenvolvemento do relevo. Este curso é importante en áreas con forte actividade xeolóxica, onde fallos e pregos poden predeterminado a existencia de picos ou vales, ou a existencia de baías e promontorios, ou outros afloramentos rochosos máis ou menos resistentes á erosión.