Lámpada incandescente: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Engado: sw:Balbu |
algo máis desde a wiki es |
||
Liña 1:
[[Ficheiro:Gluehlampe 01 KMJ.jpg|thumb|220px|Bombilla]]
Unha '''lámpada de incandescencia''' ou '''bombilla''' é un dispositivo que produce [[luz]] por medio do arrequecemento ([[efecto Joule]]) dun filamento metálico , na actualidade é de wolframio, que se pon incandescente ao pasar a [[corrente eléctrica]] ao seu través. Coa tecnoloxía existente, actualmente considéranse pouco [[eficiencia enerxética|eficientes]] xa que o 90% da electricidade que consome transfórmaa en [[calor]] e só o 10% restante en luz.
== Historia ==
[[Ficheiro:Carbonfilament.jpg|thumb|Lámpada incandescente antiga, con filamento de carbono.]]
O invento da lámpada incandescente atribúese xeralmente a [[Thomas Alva Edison]] quen presentou o [[21 de outubro]] de [[1879]] unha lámpada práctica e viable, que luciu durante 48 horas ininterrompidas, con todo o invento fora desenvolvido primeiramente por [[Humphry Davy]] e perfeccionado por [[Warren de la Rue]].<ref>[http://de10.com.mx/10214.html A trampa da ciencia: 10 inventos atribuídos por "erro" a Edison]</ref><ref>[http://www.microsiervos.com/archivo/ciencia/edison-no-invento-bombilla.html Edison non inventou a lámpada incandescente]</ref> O 27 de xaneiro de 1880 foille concedida a patente, co número 223.898.
Outros inventores tamén desenvolveran modelos que funcionaban en laboratorio, incluíndo a [[Joseph Wilson Swan]], [[Henry Woodward]], [[Mathew Evans]], [[James Bowman Lindsay]], [[William Sawyer]] e [[Humphry Davy]].<ref>[http://www.microsiervos.com/archivo/ciencia/edison-no-invento-bombilla.html Edison non inventou a lámpada incandescente]</ref>
O alemán [[Heinrich Göbel]] xa rexistrara a súa propia lámpada incandescente en 1855, moito antes xa que logo que Thomas Edison. Tempo despois, pero sempre antes que Edison, o 11 de xullo de 1874 concedéuselle ao enxeñeiro ruso [[Alexander Lodygin]] a patente nº 1619 para unha lámpada incandescente. O inventor ruso utilizou un filamento de carbono.
A lámpada é un dos inventos máis utilizados polo home desde a súa creación ata a data. Segundo unha lista da [[revista Life]] é a segunda máis útil das invencións do século XIX. A comercialización da lámpada por parte da compañía de Edison estivo infestada de disputas de patentes cos seus competidores.
Ao redor de 1914 as lámpadas sufriron unha forte redución da súa vida útil, diminuíndo a súa duración das 2500 ás 1000 horas, debido á demanda de iluminacións máis brancas e ao aumento necesario da temperatura do filamento. Acusouse tamén a un posible cartel de produtores, participado entre outros por Philips, Osram e Zeta, de chegar a un acordo de colusión para fomentar a adquisición de lámpadas reducindo conscientemente a súa duración.<ref>Documental TVE "Comprar Tirar Comprar"</ref> A lámpada sería así o primeiro obxecto de consumo vítima da obsolescencia programada.
En 2009 unha Directiva da Unión Europea establece un prazo para que nos estados membros déixese de fabricar e comercializar lámpadas incandescentes. O 1 de Setembro de 2009 prohibiuse a fabricación e distribución de lámpadas de potencia superior ou igual a 100 W, o 1 de Setembro de 2011 as lámpadas de 60 W. O 1 de Setembro de 2012 retiraranse as lámpadas de 25 e 40 W.<ref>{{cita web |url=http://www.elmundo.es/elmundo/2011/08/31/natura/1314807471.html |título=Comeza na UE a retirada de lámpadas incandescentes de 60 vatios |dataacceso=9 de setembro de 2011 |apelido=El Mundo}}</ref> As lámpadas incandescentes están sendo sustituídas por opcións máis eficientes, como as [[Lámpada compacta fluorescente|lámpadas fluorescentes compactas]] e as baseadas en tecnoloxía [[LED]].
==Notas==
{{listaref}}
==Véxase tamén==
===Outros artigos===
| |||