Khorasán (Irán): Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Xoio (conversa | contribucións)
arranxiño
Sen resumo de edición
Liña 1:
[[Ficheiro:IranKhorasan.png|thumb||Mapa da provincia iraniana de Khorasán (anterior á división administrativa de [[2004]], en verde claro).<br><small> Sinálanse as fronteiras das tres actuais provincias.</small>]]
O '''Khorasán''' (en [[lingua persa|persa]] '''خراسان''', ''Khorāsān'') foi, até [[2004]], a maior provincia do [[Irán]]. Neste ano foi desmembrada en tres novas provínciasprovincias:
 
* [[Khorasán do Norte]];
* [[Khorasán do Sur]]; e
* [[Razavi Khiorasán]].
 
O nome ''Khorasán'', que significa "terra do sol nacente", en persa, déuselle á provincia oriental do [[Imperio persa]] durante o período [[sasánidas|sasánida]] e despois foi utilizado polos xeógrafos árabes para referirse máis ben á rexión que ocupa actualmente o [[Afganistán]].
 
Esta antiga provincia persa, que se estendía, ao norte, do [[Amu Dária|río Oxus]] até o [[mar Caspio]] e, ao sur, da beira dos desertos centrais iranianos até as montañas centroafgás ao leste, incluía partes do que son hoxe os territorios de Irán, [[Afganistán]], [[Taxiquistán]], [[Turcomenistán]] e [[Uzbequistán]].
 
Pasaron polo Khorasán conquistadores e imperios como os [[Grecia|gregos]], os [[árabes]], os turcos [[seléucidas|turcos seléucidas]], os [[Mongolia|mongois]], os [[safávidas]], os [[Afganistán|afgán]]safgáns e outros.
 
A rexión histórica foi entre [[644]] e [[999]] unha provincia califal, que estaba gobernada por [[emir]]es designados polo [[califa]], desde [[821]] ao [[896]] por unha dinastía de emires-gobernadores denoninadosdenominados [[tahírides]]. Despois foi disputada por [[safáridas]] e outros, e o goberno califal desapareceu de feito, aínda que non de dereito. Desde [[900]] a [[999]] estivo en mans da dinastía dos [[samánidas]], que se declaraban leais ao califa. En [[999]] caeu en mans dos [[gaznévidos]].
 
Algunhas das principais cidades históricas de [[Persia]] situábansesesituábanseme no [[antigo Khorasán]]: [[Nishapur]] (atualmenteactualmente no Irán), [[Merv]] e [[Sanxán]] (no Turcomenistán), [[Samarcanda]] e [[Bukhara]] (Uzbequistán), e [[Herat]], [[Cabul]], [[Ghazni]] e [[Balkh]] (Afganistán).
 
Os principais grupos étnicos da rexión son os [[persa]]spersas, os [[turco]]s, os [[Turcomenistán|turcomenos]], os [[Curdistán|curdos]] e os [[árabes]]. Hai tamén unha considerábel comunidade de orixe [[Afganistán|afgá]] na provincia, debido aos grupos de refuxiados que chegaron do Afganistán nos últimos anos, escapando dos [[talibán]]s.
 
As principais linguas faladas na rexión son o [[lingua persa|persa]], o [[lingua curda|curdo]] e o [[lingua turca|turco]].
Liña 23:
A rexión é famosa polas [[alfombra]]s e polo [[azafrán]] que se produce no sur.
 
==VéxasVéxase tamén==
* [[Gran Khorasán]]