André Vesalio: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
arranxiños
máis arranxiños
Liña 6:
[[Ficheiro:Vesalius Fabrica portrait.jpg|right|250px|thumb|André Vesalio (retrato procedente da súa obra ''Fabrica'').]]
 
Naceu en [[Bruxelas]], capital de [[Flandres]] que daquela formaba parte do [[Sacro Imperio Romano Xermánico]], nunanunha familia de médicos. Seu pai, Moisés Coprima, era fillo ilexítimo do médico real do emperador [[Maximiliano I de Habsburgo|Maximiliano I]], Everard Van Wesel. O seu pai animouno a seguir a tradición familiar, e o inscribiu na ''Escola dos Irmáns da Vida Común'', en Bruxelas, onde Vesalio aprendeu [[idioma grego|grego]] e [[latín]].
 
André serviu tamén a Maximiliano, como [[boticario]], e despois ao seu neto [[Carlos I de España|Carlos V]] como ''valet de chambre''.
 
En [[1528]] Vesalio ingresou na universidade de [[Lovaina]] (''Pedagogium Castrensis'') como estudante de [[arte]]s, pero cando o seu pai foi nomeado ''valet de chambre'', en [[1532]], preferiu seguir estudos de [[medicina]] na universidade de [[París]], cidade á que se trasladou en [[1533]]. Alí estudou as teorías de Galeno baixo a dirección de [[Jacques Dubois]] (Jacobus Sylvius) e de [[Jean Fernel]]. Foi nesta época cando empezou a interesarse pola anatomía. Para mellorar os seus coñecementos sobre [[osteoloxía]] províseaprovíase de ósos no ''Cemiterio dos Inocentes''.
 
Viuse obrigado a abandonar París en [[1536]] a causa da guerra entre [[Francia]] e o Sacro Imperio, regresando a Lovaina. Alí completou os seus estudos baixo a dirección de [[Johannes Winter von Andernach]], graduándose ao ano siguienteseguinte. A súa tese, ''Paraphrasis in nonum librum Rhazae medici arabis clariss ad regem Almansorum de affectum singularum corporis partium curatione'', foi un comentario sobre o libro noveno de [[Rhazes]], un médico árabe do [[século X]]. PermañeceuPermaneceu en Lovaina pouco tempo, a causa dunha disputa co seu mestromestre, instalándose durante un tempo en [[Venecia]] e, en [[1536]], trasladouse á universidade de [[Padua]] (''Universitas aristarum''), onde se doutorou en [[1537]].
 
Inmediatamente despois da súa graduación lle ofreceron o posto de ''explicator chirurgiae'', equivalente a unha cátedra de Cirurxía e Anatomía, na mesma universidade. Impartiu tamén leccións nas universidades de [[Boloña]] e de [[Pisa]].
 
O seu método de ensinanza era revolucionario. Tradicionalmente o profesor ensinaba lendo os textos clásicos (principalmente a obra de Galeno) e a súa exposición era seguida pola disección dun animal, realizada por un [[cirurxián-barbeiro]] baixo a dirección do profesor. Vesalio, en cambio, convertiuconverteu a disección na parte máis importante da clase, levándoa a cabo por si mesmo, rodeado polos seus alumnos. Para Vesalio, a observación directa era a única fonte fiábel, o que supoñía unha importante ruptura coa práctica medieval, baseada fundamentalmente nos textos.
 
Recompilou os seus debuxos de anatomía, para uso dos seus estudantes, en táboas anatómicas ilustradas. Cando descubriu que algúns deles estaban sendo copiados, publicounos en [[1538]] co título de ''Tabulae Anatomicae Sex'' (Venecia, 1538). As tres láminas osteolóxicas foron realizadas por Kalkar, a instancias súas; as tres relativas ás vísceras ([[fígado]], [[vea porta]] e xenitais; fígado e [[vea cava]]; [[corazón]] e [[aorta]]) realizounas el mesmo. En [[1539]] publicou tamén unha versión actualizada do vademecum anatómico de Galeno, ''Institutiones Anatomicae''. Cando esta obra chegou a París, un dos seus antigos profesores publicou un ataque contra ela.
Liña 22:
En [[1538]] publicou unha obra sobre a [[flebotomía]] ou [[sangría (medicina)|sangría]], que era na época un tratamento que se aplicaba a case calquera enfermidade. Existía un debate acerca de cal era o lugar máis adecuado para a extracción de sangue. O procedemento defendido por Galeno consistía en extraer o sangue dun punto próximo ao da localización da doenza. Sen embargo, a práctica musulmá e medieval prescribía extraer menor cantidade de sangue dun punto máis distante. A obra de Vesalio apoiaba a opinión de Galeno, e apoiaba os seus argumentos en diagramas anatómicos.
 
En [[1539]] un xuíz de Padua, interesado polos traballos de Vesalio, fixo que se lle facilitaran os cadáveres dos criminais executados, para a súa disección (práctica, daquela, porhibidaprohibida). Isto permitiulle mellorar os seus diagramas anatómicos.
 
En [[1541]], mentres estaba en Boloñaa, Vesalio descubriu que as investigacións de Galeno estaban baseadas na disección de animais, e non de seres humanos. ComolaComo a disección humana estabatiña estado prohibida na [[Roma antiga|antiga Roma]], Galeno diseccionara no seu lugar [[Macaca sylvanus|monos de Berbería]] (''Macaca sylvanus''), crendo que serían anatomicamente similares ao ser humano. Vesalio, apoiándose nas súas propias observacións, publicou unha corrección das ''Opera omnia'' de Galeno, e comezou a escribir o seu propio texto de anatomía.
 
Impertérrito, continuou provocando controversias, esta vez non demostrando os erros de Galeno, senósenón de [[Mondino de Liuzzi]], e incluso de [[Aristóteles]]: os tres fixeran suposicións acerca da estrutura do corazón e as súas funcións que eran claramente erróneas. Por exemplo, Vesalio descubriu que o corazón tiña catro [[cavidade|cavidades]], que o fígado tiña dous [[lobo (anatomía)|lobos]], e que os vasos sanguíneos comezaban no corazón, e non no fígado.
 
==''De Humani Corporis Fabrica''==
Liña 51:
==Véxase tamén==
{{commons|Andreas Vesalius}}
 
===Bibliografía===
* Dear, Peter (2001): ''Revolutionizing the Sciences: European Knowledge and Its Ambitions, 1500-1700''. Princeton: Princeton Univ. Press.
Liña 60 ⟶ 59:
* Vesalius, Andreas (1998-2009): ''On the Fabric of the Human Body'', tradución ao inglés por W. F. Richardson e J. B. Carman. 5 vols. San Francisco and Novato: Norman Publishing.
* Williams, Trevor, ed. (1982): "Vesalius" in ''A Biographical Dictionary of Scientists''. 3ª ed. New York: John Wiley and Sons.
 
 
===Ligazóns externas===