Papiro Ebers: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Luckas-bot (conversa | contribucións)
m r2.7.1) (Bot: Modifico: es:Papiro Ebers
Sen resumo de edición
Liña 1:
[[Ficheiro:Ebers7766.jpg|thumb|250px|Papiro Ebers.]]
O '''Papiro Ebers''' é un dos máis antigos tratados médicos coñecidos. Redactado no [[antigo Exipto]], contra o ano [[1500]] antes da nosa era, está datado no 8º ano do reinado de [[Amenhotep I]],<ref>Véxase páxina 19 en ''The Egyptians'', Barbara Watterson, Blackwell Publishers, 1997.</ref> <ref>Véxase páxina 690 en ''Encyclopaedia of the history of science, technology, and medicine in non-Western Cultures'', Helaine Selin, Kluwer Academic Publishers, 1997.</ref> <ref>Véxase páxina 41 en ''The experience of ancient Egypt'', Dr Ann Rosalie David, Routlegde, 2000.</ref> da [[dinastía XVIII]]. Aínda que outros exiptólogos dan datas máis recentes e citan sobre todo o reinado de [[Amenhotep III]] nos séculos [[século XIV|séculos XIV]] ou [[século XV|XV]] a.C. (data variábel segundo os exiptólogos).<ref>[[1408]] a.C, segundo Claire Lalouette, ''Thèbes ou la naissance d'un empire'', Champs Flammarion, 1995, páx. 419. ISBN 2-08-081328-5</ref> <ref>[[1390]] a.C., segundo Nicolas Grimal, ''Histoire de l'Égypte ancienne'', Le Livre de poche Références-Arthème Fayard, 1988, páx. 265. ISBN 2-253-06547-1</ref>
 
Descuberto por [[Edwin Smith]] en [[1862]], na tumba de [[Assasif]], en [[Luxor]], entre os restos dunha momia, comprouno de contado o exiptólogo alemán [[Georg Moritz Ebers]], ao que debe o seu nome e a súa tradución. Actualmente cobnsérvaseconsérvase na biblioteca da Universidade de [[Leipzig]].<ref>[http://papyri.uni-leipzig.de/receive/UBLPapyri_schrift_00035080?lang=en Consulta en liña do papipropapiro] no sitio do ''Papyrus-Projekt'', proxecto papirolóxico das universidades de Halle - Jena - Leipzig.</ref>
 
É tamén un dos máis longos documentos escritos encontrados do antigo Exipto: mide máis de vinte metros de lonxitude e uns trinta centímetros de alto, e contén 877 parágrafos que describen numerosas enfermidades en varios campos da [[medicina]] como a [[oftalmoloxía]], [[xinecoloxía]], [[gastroenteroloxía]], etc., e as correspondentes prescricións, así como un primeiro esbozo da depresión nerviosa. Representa tamén o primeiro documento humano que farifai referencia ao [[cancro]].
 
Está escrito en [[hierático]]. Consta de 110 páxinas contendo unhas 700 fórmulas maxistrais e remedios.
Liña 14:
O [[papiro]] tamén inclúe varios remedios obtidos de [[insecto]]s e [[araña]]s.<ref>Medeiros, E. M., Ramos-Elordut, J. & Pino, J. M. (2006): "Los insectos medicinales de Brasil: primeros resultados". ''Boletín de la Sociedad Entomológica Aragonesa'', 38: 395-414.</ref>
 
Entre as substancias citadas encóntranse tamén ''po de estatuas, rabos de rato, pelos de gato, ollos de porco, dedos de can, leite de muller, semenseme humano, ollos de anguía e entrañas de ganso''<ref>S.I. McMillen, M.D. & David Stern, M.D. (2000): ''None of These Diseases''.</ref>, etc.
 
Contén un "tratado do [[corazón]]", no que destaca que o corazón é o centro do sistema sanguíneo, con vasos unidos a cada parte do corpo. Os exipcios describiron o corazón como o punto de reunión de numerosos vasos que transportaban os distintos fluídos como o sangre, as lágrimas, a urina e a esperma.
Liña 20:
Tamén ten un capítulo sobre as desordes mentais, no que se recollen trastornos tales como a [[depresión]] e a [[demencia]].
 
Así mesmo contén capítulos de contracepción, diagnóstico do embarazo así como sobre trastornos xinecolóxicos, dermatolóxicos, oftlamolóxicosoftalmolóxicos, odontolóxicos, enfermidades intestinais e parasitarias, uroloxía, e tamén sobre a observación médica de ambos os órganos sexuais. E de tratamentos cirúrxicos de abscesos e tumores, trastornos óseos e queimaduras. Á parte das receitas máxicas dos sacerdotes da deusa [[Sekhmet]], como o texto sobre o leite dunha nai recén parida para curar as queimaduras.
 
==Exemplos de remedios==
Liña 27:
 
* Asma: unha mestura de herbas quentadas sobre un ladrillo de maneira que o paciente puidera respirar os vapores.
* Ventre: para os trastornos gástricos: leite de vaca, grans de trigo e mielmel, reducidos en puré, tamizao e cocido, e despois tomado en catro porcións.
* Intestinos: para a evacuación dos intestinos: meliloto, dátiles, e o conxunto reducido en aceite e untado nas partes enfermas.
* Cancro: fronte a un "tumor contra o deus Xenus", recomensarecomenda "non farás nada contra iso".<ref>''United States National Library of Medicine'', en ''National Institutes of Health''.</ref>.
* Vestidos: os vestidos poden protexerse contra ratos e ratas aplicándolle materias graxas dos gatos.
* Estelas: aplicando sobre as estelas, un bálsamo feito de sangue de vermes e de excremento de asno. (Dado que este excremento, cargado de esporas do bacilo ''Clostridium tetani'', bastaría unha simple aplicación dunha soa estela para dar frecuentemente una morte horríbel como consecuencia do tétano.<ref>S.I. McMillen, M.D. & David Stern, M.D. (2000): ''None of These Diseases''.</ref>
* A morte: a mestura da metade dunha cebola e a escuma dunha crevexa estaba considerada como un remedio delicioso contra a morte.
* Dracunculose (verme de Guinea): enrolar os extremos do verme ao redor dun palillo (escarvadentes) e extraelo lentementelentamente (3500 anos máis tarde, iso continua sendo o tratamento estándardestándar).<ref>Uniformed ervices University of the Health Sciences, ''Dracunculiasis'', Tropical Medicine Central, [http://www.isradiology.org/tropical_deseases/tmcr/chapter27/intro.htm| véxase en liña]</ref>
 
==Notas==
Liña 48:
 
===Ligazóns externas===
* [http://www.egiptologia.org/fuentes/papiros/ebers/ Ficha del Papiro Ebers en ''La Tierra de los Faraones''] {{es}}.
* [http://www.whonamedit.com/synd.cfm/443.html Ebers's Papyrus] {{en}}.
 
[[Categoría:Historia da medicina|Papiro Ebers]]
[[Categoría:Historia da ciencia|Papiro Ebers]]
[[Categoría:Manuscritos|Papiro Ebers]]
 
[[ca:Papir Ebers]]