Historia natural: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Xoio (conversa | contribucións)
Xoio (conversa | contribucións)
Cambiei algo a redacción orixinal (porque contiña algúns conceptos equivocados), engadindo achegas das Wikipedias en inglés e francés.
Liña 1:
:''Para a obra de [[Plinio o Vello]], véxase [[Naturalis Historiæ]]''.
 
A definición do termo '''Historia natural''' (derivado do [[lingua latina|latín]] ''naturalis historia'') é problemática, porque diversas disciplinas abórdana de maneira diferente. Moitas destas concepcións inclúen o estudo dos seres viventes (por exemplo, a [[bioloxía]], incluíndo [[botánica]], [[zooloxía]] e [[ecoloxía]]); outras concepcións estenden o termo ao campo da [[paleontoloxía]] e a [[bioquímica]], así como á [[xeoloxía]], [[astronomía]], e a [[física]].
[[Ficheiro:Table of Natural History, Cyclopaedia, Volume 2.jpg|thumb|250px|Táboa sobre Historia Natural, 1728 ''[[Cyclopaedia]]'']]
 
== Concepto ==
'''Historia natural''' é un termo cuxa definición é problemática, en tanto que diversas disciplinas abórdana de xeito diferente. Moitas destas concepcións inclúen o estudo das cousas viventes (por exemplo, a [[bioloxía]], incluíndo [[botánica]] e [[zooloxía]]); outras concepcións estenden o termo ao campo da [[paleontoloxía]], a [[ecoloxía]] e a [[bioquímica]], así como á [[xeoloxía]], [[astronomía]], e a [[física]]. Unha persoa interesada na historia natural é denominada ''naturalista''. A súa actividade principal consiste nunha investigación afeccionada, case nunca profesional. A orixe do interese nesta área en Gran Bretaña estivo vinculado coa tradición herbolaria. Isto derivou no desenvolvemento de múltiples campos de interese, como o [[ornitoloxía|estudo das aves]], as bolboretas ou as flores silvestres.
[[Ficheiro:Table of Natural History, Cyclopaedia, Volume 2.jpg|thumb|250px150px|TáboaLámina sobre [[Historia Naturalnatural]], 1728 ''[[Cyclopaedia]]'' de Ephraim Chambers, 1728]]
 
O camiño da observación e da descrición sistemática da natureza comeza xa na [[Antigüidade|Antigüidade greco-romana]] con [[Teofrasto]], Antigonios de Karystos e [[Plinio o Vello]],<ref>Véxase a enciclopedia co título ''[[Naturalis Histroriae]]'', publicada ca. 77-79 a.C.</ref> continuada na [[Idade Media]] sobre todo polos árabes e difundida e ampliada no [[Renacemento]] europeo.
Nos séculos XVIII e XIX, a historia natural foi un termo que se usou con frecuencia para referirse a todos os estudos científicos, en oposición á historia política ou eclesiástica (teolóxica).
 
Máis tarde, moitos científicos traballaron neste campo e a historia natural dividiuse en numerosas [[especialidade]]s. Pero aínda hoxe moitos considérana unha disciplina ''paraugas'' que acubilla a moitas ciencias especializadas.
 
O termo ''historia natural'' comezou a utilizarse en occidente para designar no [[século XVI]] os libros que describían os obxectos da natureza.
 
No século seguinte, e máis aínda no [[século XVIII]], a expresión servía para designar o estudo dos obxectos observábeis, tanto en [[astronomía]], como en [[botánica]], en [[zooloxía]] ou en [[xeoloxía]]. Nesta época, ao especialista en historia natural denominábase ''[[Natureza|naturalista]]''.
 
Para moitos científicos, especialmente no mundo de fala inglesa, a ''historia natural'' é a investigación científica de plantas e animais, pero inclinándose máis cara ás observacións máis que cara a métodos de estudo experimentais, comprendendo máis publicacións en revistas de información que en publicacións académicas ([[revistas científicas]]).<ref>Véxase ''Natural History'' en [http://wordnet.princeton.edu/] {{en}}</ref>
 
== Sociedades de historia natural ==
[[Ficheiro:Smithsonian Building NR.jpg|thumb|esquerda|250px|Sé central do [[Instituto Smithsoniano]]]]
 
O termo "''historia natural",'' enforma solitarioparte, ouna en ocasións asociado á [[arqueoloxía]] forma parteactualidade, do nome de moitas asociacións nacionais, rexionais e locais que se encargan do rexistro de aves[[mamífero]]s, mamíferos[[ave]]s, insectos[[réptil|réptiles]], [[anfibio]]s, [[invertebrado]]s, e plantas[[planta]]s. Adoitan incluír seccións dedicadas ao rexistro da vida [[microscopio|microscópica]] e a [[xeoloxía]].
 
Como exemplo podemos citar a [[Siociedade Galega de Historia Naural]], a [[Sociedade Española de Historia Natural]], a [[London Natural History Society]], etc.
 
Tamén forma parte do nome de moitas intitucións, como o [[Museo|Museo de Historia Natural]] de [[Londres]], o [[Museo|Museo Nacional de Historia Natural]] (que forma parte do [[Sithsonian Institutution|Instituto Smithsoniano]]) de [[Washington]], ou o [[Museo|Museo Americano de Historia Natural]] de [[Nova York]] (que tamén publica unha revista chamada ''Natural History''), etc.
 
== Referencias ==
O termo "historia natural", en solitario, ou en ocasións asociado á [[arqueoloxía]] forma parte do nome de moitas asociacións nacionais, rexionais e locais que se encargan do rexistro de aves, mamíferos, insectos, e plantas. Adoitan incluír seccións dedicadas ao rexistro da vida microscópica e a xeoloxía.
<references/>
 
== Véxase tamén ==
* [[Ciencias naturais]]
* [[Museo de Historia Natural]]
* [[Sistema natural]]
 
=== EnlacesLigazóns externosexternas ===
* [http://rshn.geo.ucm.es/ Real Sociedade Española de Historia Natural]
* [http://www.sghn.org/ Sociedade Galega de Historia Natural]
* [http://membersrshn.tripodgeo.com/smhnucm.orges/ SociedadeReal Sociedad MexicanaEspañola de Historia Natural]
* [http://www.nhm.ac.uk/ Natural History Museum, London]
* [http://www.lnhs.org.uk/ London Natural History Society]
* [http://freespace.virgin.net/clare.h/bnhs.htm Birmingham Natural History Society]
* [http://www.bnhs.org Bombai Natural History Society, India]
* [http://www.gnhs.freeuk.com/ Glasgow Natural History Society]
* [http://www.manchestermicroscopical.org.uk/ Manchester Microscopical & Natural History Society]
* [http://www.sorby.org.uk/ Sorby Natural History Society, Sheffield]
* [http://www.amnh.org American Museum of Natural History, New York]
* [http://www.washington.edu/burkemuseum/ Burke Museum of Natural History and Culture, Seattle]
* [http://www.fieldmuseum.org/ Field Museum of Natural History, Chicago]
* [http://www.uri.edu/ce/rinhs/index.htm Rhode Island Natural History Survey]
 
[[Categoría:Ciencia]]
[[Categoría:Ciencias naturais]]
[[Categoría:Historia natural]]