Freixo común: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
gralha, segunda forma do artigo e forma plena da contracción ao
Desfíxose a edición 1883466 de 212.163.211.13 (conversa) as formas ó e -la son correctas en galego
Liña 19:
== Descrición ==
[[Ficheiro:AskarVinter.jpg|left|200px]]
As [[folla]]s do freixo son dun tamaño que oscila entre os 20 e os 30 centímetros, caedizas, opostas, imparipinnadas, compostas de 9 a 13 folíolos (ás veces pode haber menos) de 5-11 x 1-3 cm cada un, sentados ou case sentados, entre ovados e lanceolados, acuminados no ápice, cuneados na base, serrados en todo o seu contorno, cun número de dentes dobre do número de nervios secundarios, verdes escuras na face e máis pálidas no envés. As follas, aoó caer, adquiren unha tonalidade amarelenta moi chamativa.
 
As [[flor]]es son de distintos tipos, unhas unisexuais e outras hermafroditas, pouco vistosas, amarelo-verdosas ou púrpuras, pequenas (2 mm), núas, con 2 estames e ovario súpero, agrupadas en panículas curtas de 2 a 3 cm, primeiro erectas, logo colgantes.
Liña 37:
 
== Usos medicinais ==
As follas en infusión téñense empregado como laxante e diurético, e tamén para combater as enfermidades [[ril|renais]] e a reuma. A cortiza pode empregarse para baixar a [[febre]] e tamén como aromática, aperitiva, tónica e expectorante. Para curar acura-la dor de cabeza úsanse infusións da casca maumiña de freixo.
 
Na [[Fonsagrada]] ([[Lugo]]), para curar acura-la úlcera dos meniños, empregan este remedio: botan nun prato de freixo nove cabezas de [[estruga]]s e nove areas de [[sal]], fan sobre o corpo de cativo varias cruces e círculos e recitan a seguinte oración: “''Sal de salgar,/ ortiga de ortigal,/ márchate Ulcera/ pró teu lugar,/ que nin crezas/ nin avivezas,/ nin fagas cousas/ que mal parezas./ Pol-o poder de Dios/ e da Virxe María,/ un Padre Nuestro/ e-un Ave María''”. Débese repetir esta oración por nove veces, á vez que se botan ó lume o sal e as estrugas ([[Jesús Rodríguez López]] e [[Víctor Lis Quibén]]). Lis Quibén tamén recolleu en [[Cotobade]] outro tratamento popular para cura-la úlcera que tamén utiliza un prato de freixo: botan nunha cunca de madeira de freixo nove gotas de aceite, nove de viño, nove de auga e nove areas de sal. Bendicen a parte enferma cun hisopo feito de nove gromos: tres de [[silva]], tres de estruga e tres de [[fiúncho]]. O tratamento e o ensalmo correspondente repítese tres veces aoó día durante nove días seguidos.
 
== Cantigueiro ==