|
| pais = {{FIN}}
| carreiras = 101
| carreiraA= [[1974]], RallyRallye 1000 Lagos
| carreiraZ= [[2003]], RallyRallye Finlandia
| vitorias = 10
| vitoriaA = [[1980]], RallyRallye AcropolisAcrópole
| vitoriaZ = [[1985]], RallyRallye Suecia
| equipo = [[Volkswagen]]
| anos_coches = [[1976]]-[[1982|82]]<br>[[1982]]-[[1984|84]]<br>[[1984]]-[[1987|87]]<br>[[1987]]<br>[[1988]] <br>[[1988]]-[[1990|90]]<br>[[1988]]-[[1991|91]]<br> [[1991]] <br>[[1991]]-[[1993|93]] <br>[[1993]]-[[1994|94]] <br>[[1994]]-[[1998|98]] <br>[[1998]] <br>[[2003]]-[[2005|05]] <br>[[2003]] <br>[[2007]] <br>[[2008]]
| coches = [[Ford Escort RS1800 Mk2]]<br>[[Opel Ascona 400]]<br>[[Peugeot 205 T16]]<br>[[Ford Sierra Cosworth]]<br>[[BMW M3]]<br>[[Peugeot 405 T16]]<br>[[Mitsubishi Galant VR-4]]<br>[[Citroën ZX RallyRallye Raid]]<br>[[Subaru Legacy RS]]<br>[[Subaru Impreza 555]]<br>[[Ford Escort RS Cosworth]]<br>[[Ford Escort WRC]]<br>[[Nissan]] <br>[[Peugeot 206 WRC]]<br>[[Volkswagen]]<br> [[Ford Escort RS1800 Mk2]]
| vitorias_principais = [[Mundial de RallysRallyes]] en [[1981]]<br>[[RallyRallye Dakar]] no [[1987]], [[1989]], [[1990]] e [[1991]].
}}
[[Ficheiro:1981 Ford Escort RS.JPG|thumb|right|1981 Ford Escort RS de Vatanen]]
[[Ficheiro:Opel Ascona RallyeRallyee Rothmans.JPG|thumb|rigth|Ascona 400 do equipo Rothmans gañador no 1983 do [[RallyRallye Safari]] ás mans de Ari Vatanen.]]
[[Ficheiro:Peugeot 205 Turbo 16 - Race Retro 2008 01.jpg|thumb|Peugeot 205 Turbo 16 nunha carreira de clásicos no 2008.]]
[[Ficheiro:Peugeot 405 T16 Pikes Peak.jpg|thumb|180px|right|O Peugeot 405 T16 de Vatanen]]
[[Ficheiro:Citroen ZX RallyRallye Raid.jpg|thumb|Citroën ZX RallyRallye Raid, [[1991]].]]
'''Ari Pieti Uolevi Vatanen''', nado en [[Espoo]] o [[27 de abril]] de [[1952]], é un ex piloto de [[rallyRallye]]s e político [[Finlandia|finlandés]].
Os seus equipos foron [[Opel]], [[Ford]], [[Peugeot]], [[Subaru]], [[BMW]] e [[Mitsubishi]]. O seu primeiro rallyRallye foi o de Finlandia en [[1974]] e o derradeiro foi no [[2003]] en [[Finlandia]]. O vehiculo que usou no Dakar foi o [[Peugeot]], [[Citroën]], [[Nissan]] e o [[Volkswagen]].
==Biografía==
Aínda que naceu en [[Espoo]], na rexión metropolitana de [[Helsinki]], pero medrou na zona rural de [[Tuupovaara]] no leste de [[Finlandia]].
Este finés casado e con 4 fillos, comezou a correr no ano 1970, facendo o seu debut profesional nun RallyRallye na súa [[Finlandia]] natal, na súa primeira carreira profesional.
No [[1976]] firmou o seu primeiro contrato profesional con [[Ford]]. Porén, non foi ata o [[1980]] cando acadaría o primeiro triunfo importante da súa carreira ós mandos dun [[Ford Escort RS1800 Mk2]],e con [[David Richards]] de copiloto. Rematou a suasúa carreira no [[Mundial de RallysRallyes]] do ano [[1998]], pero non se desligou do mundo do automobilismo.
No ano [[1993]] radicouse no sur de [[Francia]] onde adquiriu unha granxa e unha viña e interesouse pola política.
== TraxectoríaTraxectoria politicapolítica ==
No ano [[1993]] radicouse no sur de [[Francia]] onde adquiriu unha granxa e unha viña. Interesouse pola política e, no [[1999]], xa establecido en Francia, foi escollido para o [[Parlamento Europeo|eurodeputado]] nas listas do [[Partido de Coalición Nacional (Finlandia)|Partido de Coalición Nacional]] finlandés, de tendencia [[conservadorismo|conservadora]]. Centrouse en temas como os impostos de vehículos, as políticas de control de tráfico, as axudas para os países en desenvolvemento e as políticas agrícolas. No [[2004]] foi reelixido, nesta volta polo partido conservador francés [[Unión por un Movemento Popular]].
== TraxectoríaTraxectoria de piloto de automobilismo ==
Vatanen está considerado como un dos mellores pilotos na historia do Mundial de RallysRallyes, e máis concretamente no Grupo B. O seu debut profesional foi RallyRallye na súa [[Finlandia]] natal. Non obstante, non sería ata o [[1976]] cando firmou o seu primeiro contrato profesional con [[Ford]], ano no que acadaría dúas vitorias no Campionato Inglés. Nos anos seguintes, [[1977]] e [[1978]], acadaría outras catro vitorias nos RallysRallyes do Campionato Inglés.
No [[1980]] acadou o primeiro triunfo importante da súa carreira ós mandos dun [[Ford Escort RS1800 Mk2]],e con [[David Richards]] de copiloto, Vatanen impúxose no [[RallyRallye Acrópolis]]. O mérito era enorme, xa que [[Ford]] dedicarase durante o [[1980]] ó desenvolvemento de modelos novos, có que Ari Vatanen encabezou o famoso equipo "Rothmans",totalmente privado.
Ari Vatanen seguiu correndo ese ano, logrando outros resultados importantes, como un segundo posto no [[RallyRallye de 1000 Lagos]] e outro no [[RallyRallye de San Remo]].
O ano [[1981]], foi un dos años máis importantes na vida deportiva do finés, xa que neste ano se fíxose có Campionato do Mundo de RallysRallyes, despois de colleitar tres vitorias nos rallysRallyes de [[RallyRallye de AcrópolisAcrópole|AcrópolisAcrópole]], [[RallyRallye de Brasil|Brasil]] e novamente no [[RallyRallye 1000 Lagos|1000 Lagos]]. ConvertiuseConverteuse no primeiro e único piloto ata a data en gañar un Mundial de RallysRallyes cun equipo privado.
No [[1982]] seguiu correndo co [[Ford Escort RS1800 Mk2]],pero tan só concorreu a un par de probas antes de marchar a [[Opel]]. Sendo neste mesmo ano cando trocou de copiloto, asociándose có veterano [[Terry Arriman]]. Non sendo un bo ano en xeral para Vatanen, tentando acostumarse á sua nova montura, o [[Opel Ascona 400]],un vehículo espectacular, con tracción traseira e 270 CV, que levara a [[Walter Rohrl]] a proclamarse campión do mundo no [[1982]].
No [[1983]] Ari Vatanen acadaríaconseguiría imponerseimpoñerse no [[RallyRallye Safari]] coa súa nova montura, sendo esta a única vitoria que acadou có [[Opel Ascona 400]] (Durante este RallyRallye, Vatanen tería o seu primeiro contacto con [[Jean Todt]]).Ese mesmo ano correría tamén co [[Opel Manta 400]], que viña a ser a continuación do Ascona, inda que este coche non acadou bos resultados nas probas do Campionato do Mundo, aínda que si noutros rallysRallyes británicos e franceses.
No ano [[1984]], [[Jean Todt]], por aquel entón xefe de [[Peugeot Sport]], conseguira que o novo [[Peugeot 205 T16]] (Un dos mellores coches de rallyRallye da historia), estivera a punto para ese ano. Porén, faltáballe un piloto e só contaba con [[Jean Pierre Nicolás]], alcumado cariñosamente "O gordo". Soando para o posto nomes de pilotos como o de Rohrl, [[Markku Alen]], o malogrado [[Toivonen]]... e Ari Vatanen, que se atopaba nunha situación máis incómoda que os demais, e aceptou a oferta de Jean Todt sen demasiados miramentos. Deste xeito, todo estaba listo para o primeiro rallyRallye da tempada e o primeiro do [[Peugeot 205 T16]], en [[Córsega]]. O rallyRallye rematou co abandono de Ari Vatanen cando marchaba líder, tras un espectacular accidente a causa da choiva invisible dunha mañá gris; [[Jean Pierre Nicolás]], "O Gordo", remataría nunha meritoria 4ª posición.
Despois dun novo abandono no [[RallyRallye Acrópolis]], chegaría a espectacular racha de triunfos de Vatanen, ata cinco vitorias consecutivas, entre o [[1984]] e o [[1985]], sendo: [[1984]] [[RallyRallye 1000 Lagos]], [[1984]] [[RallyRallye de San Remo]],[[1984]] [[RallyRallye RAC]], [[1985]] [[RallyRallye de Montecarlo]] e no [[1985]] [[RallyRallye de Suecia]].
Destaca de entre todas elas, unha, a acadada no [[1985]] no [[RallyRallye de Montecarlo]], que encumbrou a Vatanen á categoría de mito, xa que tras unha penalización de 8 minutos por chegar antes de tempo a un control, Vatanen saíu con todo... "Imos a gañar a pesar de todo", dixo a [[Jean Todt]]. Tramo a tramo, foi gañando tempo a [[Rohrl]], ata o derradeiro tramo, o porto de [[Saint-Raphael]], con rodas de cravos, un coche achegabaseachegábase á línealiña de meta. Era Ari Vatanen, dous minutos despois, seguiaseguía sen chegar Rohrl. Polo que Vatanen voltaba a tomar a cabeza cun minuto e medio de antelación e gañaba o rallyRallye. Jean Todt, despois de aquilo, díxolle: "Eu pensaba en Ari. Ningún piloto fixera tal fazaña. Si,de verdade era dos mellores. Dende aquel día eu estaba en débeda con el para toda a vida". NiseNese mesmo ano producirase o accidente máis grave da suasúa carreira, acontecido no [[RallyRallye de Arxentina]]. Na 2ª proba especial, e despois de facer un ''[[scratch]]'' na 1ª especial, Ari Vatanen non chegaba á meta, polo que saíu un [[helicóptero]] na procura do coche, soando pouco despois na radio do box de [[Peugeot]] que localizaran o coche e que tratábase dun accidente moi grave. Ari Vatanen estivo ano e medio sen correr, recuperándose de tan tremendo accidente, pero non esqueceu como se conducía e no [[1987]], ós mandos do [[Peugeot 205]], acada a vitoria no Dakar, con [[Bernard Giroux]] de copiloto.
Ese mesmo ano, logrou acabar 2º no [[RallyRallye 1000 Lagos]] cun [[Ford Sierra Cosworth]].
No ano [[1988]] ficha polo equipo [[Mitsubishi]], non sen antes probar un [[BMW M3]] no [[RallyRallye 1000 Lagos]] dese ano. No [[RallyRallye Dakar]] nese ano, o seu novo coche, o [[Peugeot 405 T16]], foi misteriosamente roubado, quedando o finés eliminado..
Sen embargo, logrou resarcirse na edición de [[1989]], gañando novamente o Dakar, con [[Bruno Berglund]] de copiloto. Aínda así, estaba lonxe de acadar aí a súa racha de triunfos na proba africana, xa que no ano [[1990]], novamente co [[Peugeot 405 T16]], e no [[1991]] co [[Citroen ZX RallyRallye Raid]], volveu a selo máis rápido.
No ano [[1989]], Vatanen, tamén correu a mítica proba americana, a "Subida a [[Pikes Peak]]", acadando o mellor tempo, quedando o crono nun tempo de 10m 47s 22m, batendo o récord que tiña [[Walter Rohrl]], nunha demostración de pilotaxe única.
Ó mesmo tempo, Ari Vatanen segue correndo no [[Mundial de RallysRallyes]] co [[Mitsubishi Galant VR-4]], aínda que sen acadar grandes resultados.
AsiAsí chega ó equipo [[Subaru]] no [[1991]], para correr co [[Subaru Legacy RS|Legacy RS]] (sendo o seu copiloto [[Bruno Berglund]] dende o [[1988]]); acadando como mellor resultado con este coche, un 2º posto no [[RallyRallye RAC]] de [[Inglaterra]] do [[1992]].
No [[1993]], co novo e espectacular [[Subaru Impreza 555]], acada outro 2º posto no [[RallyRallyee 1000 Lagos]], no que era o debut do modelo xaponés en RallyRallye.
Xa chegado o ano [[1994]], Ari Vatanen volta novamente ó equipo [[Ford]] para correr co [[Ford Escort RS Cosworth|Escort RS Cosworth]], acadando como mellores resultados dous terceiros postos, un no [[RallyRallye de Arxentina]] do ano [[1994|94]], e outro no [[RallyRallye Safari]] do [[1998|98]], se ben aquiaquí xa corría co [[Ford Escort WRC]].
No ano [[1998]] deu por rematada a suasúa carreira no [[Mundial de RallysRallyes]]. Dende o [[2003]], participa novamente en competicionescompeticións de rallyRallye, especialmente no RallyRallyee Dakar, e gañou unha das tiradas no [[2005]]. No RallyRallyee Dakar do [[2003]] voltou a competir acadando 3 vitorias de etapa co seu Nissan nº 204, demostrando que non esquenceraesquecera facer o que mellor sabía pilotar un coche. Gañando unha das tiradas no RallyRallyee Dakar do ano [[2005]].
DesputouDisputou un total de 84 probas do Mundial de RallysRallyees, gañando 10 delas e sendo 2º en 12 das mesmas.
==Vitorias no Dakar==
!1991
|{{FINb}} Ari Vatanen/{{SWEb}} [[Bruno Berglund]]
|[[Citroën ZX RallyRallye Raid]]
|[[París]]-[[Tripoli]]-[[Dakar]]
|-
|-
| 1
| {{GREb}} [[RallyRallye Acropolis|27º RallyRallye Acropolis]]
| [[1980]]
| {{RUb}}[[David Richards]]
|-
| 2
| {{GREb}} [[RallyRallye Acropolis|28º RallyRallye Acropolis]]
| [[1981]]
| {{RUb}}David Richards
|-
| 3
| {{BRAb}} [[RallyRallye do Brasil|3º Marlboro RallyRallye do Brasil]]
| [[1981]]
| {{RUb}}David Richards
|-
| 4
| {{FINb}} [[RallyRallye de Finlandia|31º RallyRallye 1000 Lagos]]
| [[1981]]
| {{RUb}}David Richards
|-
| 5
| {{QUEb}} [[RallyRallye Safari|31º Marlboro RallyRallye Safari]]
| [[1983]]
| {{RUb}}[[Terry Harryman]]
| [[Opel Ascona#Ascona B i400 rallycarRallyecar|Opel Ascona 400]]
|-
| 6
| {{FINb}} [[RallyRallye Finlandia|34º RallyRallye 1000 Lagos]]
| [[1984]]
| {{RUb}}Terry Harryman
|-
| 7
| {{ITAb}} [[RallyRallye San Remo|26º RallyRallye San Remo]]
| [[1984]]
| {{RUb}}Terry Harryman
|-
| 8
| {{RUb}} [[RAC RallyRallye|33º Lombard RAC RallyRallye]]
| [[1984]]
| {{RUb}}Terry Harryman
|-
| 9
| {{MONb}} [[RallyRallye de Monte Carlo|53º RallyRallye de Monte-Carlo]]
| [[1985]]
| {{RUb}}Terry Harryman
|-
| 10
| {{SWEb}} [[RallyRallye de Suecia|35º RallyRallye de Suecia]]
| [[1985]]
| {{RUb}}Terry Harryman
| 3
| [[1987]]
| [[RallyRallye dos Faraóns]]
|-
| 4
| [[1988]]
| [[RallyRallye de Túnez]]
|-
| 5
| [[1988]]
| [[RallyRallye do Atlas]]
|-
| 6
| [[1988]]
| [[RallyRallye da Baixa]]
|-
| 7
| [[1988]]
| [[RallyRallye dos Faraóns]]
|-
| 9
| [[1989]]
| [[RallyRallye dos Faraóns]]
|-
| 10
| [[1990]]
| [[RallyRallye Todo Terreo do Baixo Aragón]]
|-
| 11
| [[1992]]
| [[RallyRallye Hong Kong-Beijing]]
|-
| 12
| [[1995]]
| [[RallyRallye do Atlas]]
|-
| 13
| [[1995]]
| [[RallyRallye Baixa Portugal]]
|-
| 14
| [[1996]]
| [[RallyRallye Baixa España]]
|-
| 15
| [[1996]]
| [[RallyRallye Master]]
|-
| 16
| [[1996]]
| [[RallyRallye Hong Kong-Beijing]]
|-
| 17
| [[1997]]
| [[RallyRallye do Atlas]]
|-
| 18
| [[1997]]
| [[RallyRallye Baixa Portugal]]
|-
| 19
| [[1997]]
| [[RallyRallye Master]]
|-
| 20
| [[1997]]
| [[RallyRallye UAE Desert Challenge]]
|}
{{DEFAULTSORT:Vatanen, Ari}}
[[Categoría:Campións do Mundial de RallysRallyes]]
[[Categoría:Pilotos de rallyRallye finlandeses]]
[[Categoría:Políticos de Francia]]
| 