Historia de Iacarta: Diferenzas entre revisións

'''[[Iacarta]]''' comezou como un pequeno porto na beira dun monte ao lado do río Ciliwung no século XV. Hai constancia dun asentamento hindú coma porto na desembocadura do [[río Ciliwung]] dende os séculos IV-V : ''Sunda Kelapa''. En concreto, no [[450]], o rei Purnawarman de Tarumanagara fai construirconstruír un canal de dez km ata o mar. Entre os séculos XII e XIV alcanza o séuseu florecemento sendo o maior porto do reino hinduistahinduísta de Papajaran (capital na actual [[Bogor]]).

Entre [[1513]] e [[1522]] os portugueses arriban á zona e conseguen a concesión dun posto comercial con fortín, na procura de aliados por parte dos induistashinduístas fronte á amenazaameaza do reino islámico veciño. Pero todo foi en balde : no [[1527]], o príncipe Fatahillah de Banten conquista Kelapa e a renomea ''Jayakarta'' ("gloriosa vitoria"). Asentada no lado oeste do río posuía o característico centro ritual ou alun-alun das vilas xavanesas co palacio do reyrei ou ''dalem '' no seu lado sur ao que os musulmáns engaden a mezquitamesquita no costado oeste. A superficie encercada sería dunhas 30 Ha.

De inmediato, Jan Pieterszoon da [[Compañía Holandesa das Indias Orientais]] encarga ao enxeñeiro Simon Stevin o plano duhnadunha nova cidade. Fronte ao solar baleiro de Jayakarta na outra beira do río <ref>[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ef/Andries_Beeckman_-_The_Castle_of_Batavia.jpg]</ref> e segundo o modelo da metrópolimetrópole, [[Amsterdam]] : unha urbe articulada mediante canais (waterstad), con parcelas alongadas e estreitos lotes entre medianeiras <ref>[http://www.engelfriet.net/Aad/NedIndie/1672batavia.jpg][http://www.ulib.niu.edu/rbsc/batavia1629.jpg]</ref>. Na segunda metade do século, o modelo duplícase ocupando o descampado de Jayakarta na outra beira. O total encercado aproxímase as 100 Ha <ref>[http://www.flc.kyushu-u.ac.jp/~michel/serv/eujap/voc/batavia/pics/batavia_1681_mx.jpg]</ref>.

Nos comezos do século XIX, trala liquidación da [[Compañía Holandesa das Indias Orientais]], prodúcese un novo pulo ao desenvolvemento urbano. Os problemas de salubridade da cidade aconsellaban unha nova ubicación para o centro administrativo da colonia. Elíxese un lugar máis elevado, Weltevreden, 5 km ao sur e entre 1800-35 levántase un novo centro urbano arredor de dúas grandes prazas, a maior, Koningsplein, dunhas 100Ha (a actual Medan Merdeka). Planifícase de maneira espaciosaespazosa, para europeos pero adaptada as condicións tropicáistropicais. Dominan a tipoloxía de vila con xardín e as oficinas gubernamentáisgobernamentais.

No [[1835]], unha nova línealiña de defensas, laa Vanden Bosch, marca os límites e da coherencia a cidade bicéfala, organismo urbano que manterásese manterá sen grandes cambios perante un século <ref>[http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7c/Batavia_1897.jpg]</ref>.

Así foi ata o desenvolvemento de Gondangdia e Menteng entre 1920 e 1935 ao sur da Koningsplein, urbanizacións segundo o tipo de cidade-xardín para europeos acomodados <ref>[http://niehorster.orbat.com/016_netherlands/maps/Batavia%201920.gif]</ref> ; e un novo porto en Tanjung Priok, uns sete kilómetrosquilómetros ao leste de Kota, iniciado coa chegada do ferrocarril na segunda metade do XIX <ref>[http://niehorster.orbat.com/016_netherlands/maps/_batavia.jpg]</ref>.

Tra la independencia en 1949, [[Iacarta]], xa con este nome, dobrou a súa poboación. DecidíuseDecidiuse planificar una cidade satélite, Kebayoran Baru, inda máis ao sur. O seu diseñodeseño era unha mixturamistura de principios urbanísticos occidentais (cidade-xardín) e xavaneses (modelo dos kampungs indíxenas, autosuficientes e separados por espaciosasespazosas rutas de tráfico e zonas verdes) <ref>[http://maps.google.com/maps?f=q&hl=en&q=jakarta&ie=UTF8&ll=-6.240647,106.804447&spn=0.041552,0.05785&t=k&z=14&om=1]</ref>.

Coma capital da [[Indonesia|República de Indonesia]], [[Iacarta]] seguíuseguiu a crecer descontroladamente ata converterse nuhna das maiores cidades do mundo <ref>[http://cache.eb.com/eb/image?id=70817&rendTypeId=4]</ref>, mantendo polo menos un centro de referencia, o alun-alun do país na Medan Merdeka ou Monas, polo monumento conmemorativo alí enhiesto erixido<ref>[http://www.budpar.go.id/imgdata/_cache/_w500h375_paper-gallery-img824_monas1152x864.jpg]</ref>.

* [[Indias Orientais Neerlandesas]].

* [[Compañía Holandesa das Indias Orientais]].

* [[Iabotabek]].