Illas Xónicas: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
m Corribot: Cambiando: "bah?a" -> "baía".; cambios estética
Liña 18:
O principal centro urbano das Illas Xónicas é a cidade de [[Corfú]].
 
== Fisiografía ==
O arquipélago consta de illas eslabonadas case paralelas á costa meridional da [[Península dos Balcáns]], ao ser parte dunha cordilleira, as illas son de relevo moi accidentado coas costas xeralmente moi abruptas así como repletas de bahíasbaías e cabos. A flora típica é a [[garriga]] mediterránea, predominando os [[ciprés|cipreses]], [[oliveira|oliveiras]]s, [[mirto|mirtos]]s, [[loureiro]] e [[vide]]. Os únicos cursos de auga superficial son pequenos regatos de moi escaso caudal que adoitan manterse secos durante o estío.
 
== Clima ==
O clima é o [[clima mediterráneo|mediterráneo]], aínda que nas Illas Xónicas existe un microclima dado pola forte influencia do mar e pola alternancia dos ventos cálidos provintes de África cos fríos (vento ''[[Bóreas]]'') procedentes do cuadrante nordés. Deste xeito o arquipélago ten un clima máis húmido que o doutras costas mediterráneas e, a pesar dos ventos fríos, un clima cálido que reforza características subtropicales.
 
== Fauna ==
Na actualidade case a totalidade da fauna maior é doméstica, destacándose con todo Zante pola presenza nas súas praias de grandes tartarugas mariñas da especie ''Caretta caretta'', que chegan a medir un metro e medio de lonxitude.
 
== Historia ==
 
As illas foron colonizadas polos gregos, posiblemente xa en 1200 aC, e seguramente polo século 9 aC. As illas foron na súa maioría un remanso na antigüidade grega e ocuparon un lugar irrelevante na política grega. A única excepción foi o conflito entre Kerkyra e a súa Cidade-nai Corinto no 434 a. C., que trouxo a intervención de [[Atenas]] e provocou a [[Guerra do Peloponeso]].
Liña 33:
Itaca era o nome da illa fogar de [[Ulises]] no poema épico [[grego antigo]] [[A Odisea]] de [[Homero]]. Fixéronse intentos para identificar a Itaca poética ca illa de Itaca, pero a xeografía da illa real non se adapta á descrición de Homero.
 
=== Dominación romana e bizantina ===
 
No século 4 a.C., a maioría das illas, son absorbidas polo imperio de [[Macedonia]]. Algúnhas permaneceron baixo o control do reino de Macedonia ata o 146 a.C., cando a península grega foi anexionada por [[República Romana | Roma]]. Logo de 400 anos de pacífica dominación romana as illas pasaron ao [[Imperio Romano de Oriente]], e formaron parte do [[imperio bizantino]] outros 900 anos, ata a destrución de Constantinopla durante a IV [[Cruzada]] en 1204.
 
Cando os aliados da Cuarta Cruzada - os gobernantes franceses do [[Imperio Latino]] con sede en Constantinopla e os venecianos, que competian cos bizantinos polo control do comercio no Mediterráneo - dividiron o botín dos territorios bizantinos entre eles, os venecianos adquiriron Kerkyra, Paxi, e tamén Kythera, que utilizaron como bases para o seu comercio marítimo co [[Levante]]. Cefalonia e Zante converteronse no [[Condado Palatino de Cefalonia e Zante]] ata 1357, cando esta entidade fusionouse con Lefkada e Ítaca para converterse no Ducado de Leucadia baixo ducados franceses e italianos. Cando os gregos volveron tomar Constantinopla en 1261, liberraron brevemente algunhas das illas, pero os venecianos aumentaron gradualmente o seu control.
 
=== Dominio veneciano ===
 
A partir de [[1204]] a [[República de Venecia]] controlou Corfú e aos poucos todas as illas Xónicas, caeron baixo dominio veneciano. No século 15, o [[Imperio Otomán]] ocupou a maior parte de Grecia, pero as illas mantíveronse cristiás grazas aos venecianos. Zakynthos pasou definitivamente a Venecia en [[1482]], Cefalonia e Itaca en [[1483]], Lefkada en [[1502]]. Kythera foi veneciana desde [[1393]].
Liña 49:
No século 18, empezou a xurdir o movemento de independencia nacional grego, e o estatuto das illas Xónicas, fixo de base natural para os intelectuais gregos exiliados, loitadores pola liberdade e simpatizantes estranxeiros.
 
=== Época napoleónica ===
 
En [[1797]] [[Napoleón Bonaparte]] conquistou [[Venecia]], e polo [[Tratado de Campo Formio]] os insulares atopáronse baixo dominio francés, organízanse as illas como [[departamento en Francia | Departamentos]] [[Mer-Égée]], [[ithaque]] e [[Corcyre]]. En 1798, o ruso [[Almirante Ushakov]] expulsou aos franceses, e estableceu a [[República das Sete Illas]] baixo protectorado ruso-otomá, foi a primeira vez que os gregos tiveron autogoberno limitado desde a [[caída de Constantinopla]] en [[1453]]. Con todo, en [[1807]] se cederon de novo aos franceses que as anexionaron directamente ao [[Primeiro Imperio Francés | Imperio Francés]].
 
=== Goberno británico ===
[[Ficheiro:Flag of the United States of the Ionian Islands.svg|thumb|Bandeira das Illas Xónicas Británicas.]]
 
En 1809, os británicos derrotaron á flota francesa en Zakynthos (2 de outubro de 1809) capturando Cefalonia, Zante e Citera, e tomaron Lefkada, en 1810. Os franceses mantiveronse en Kerkyra ata 1814. O [[Tratado de París (1815) | Tratado de París]], en 1815 convertiu ás illas nos "[[Estados Unidos das Illas Xónicas]]" baixo a protección británica (5 de novembro de 1815). En xaneiro de 1817, os británicos concederon ás illas unha nova constitución. Os insulares elixiron unha Asemblea de 40 membros, que aconsellaba ao Alto Comisionado Británico. Os británicos melloraron moito as comunicacións das illas, e introduciron a educación moderna e os sistemas de xustiza. Os insulares celebraron a maior parte destas reformas, e adoptaron o té da tarde, o [[cricket]] e outros pasatempos británicos.
 
Unha vez establecida a independencia grega logo de 1830, os insulares empezaron a rexeitar a dominación estranxeira e presionaron a ''[[Enosis]]''-unión con Grecia. O estadista británico [[William Gladstone]] percorreu as illas e recomendou que se cederan a Grecia. O goberno británico resistiuse, xa que como os venecianos descubriron que as illas eran útiles bases navais. Tamén consideraban que o rei de Grecia de orixe alemá, [[Otto de Grecia | O rei Otto]], era pouco amigable con Gran Bretaña. Pero en 1862, Otto foi deposto e coronouse un rei pro británico, [[Xurxo I de Grecia]].
 
=== Goberno grego ===
Liña 65:
En 1862 Gran Bretaña decidiu transferir as illas a Grecia, como un xesto de apoio destinado a reforzar a popularidade do novo rei. O 2 de maio de 1864, os británicos foronse e as illas convertéronse en tres provincias do Reino de Grecia, aínda que Gran Bretaña conservou o uso do porto de Corfú.
 
=== Segunda Guerra Mundial ===
 
En 1941, cando as forzas do Eixo ocuparon Grecia, as Illas Xónicas (agás Kythera) foron entregadas aos italianos, que nos seus tres anos de goberno tratou de [[italianización | italianizar]] a poboación de Corfu. En 1943, os alemáns substitúen aos italianos. En 1944 a maioría das illas estaban baixo o control da [[Fronte de Liberación Nacional (Grecia) | EAM ]] / [[acodes Exército de Liberación Nacional (Grecia) | ELAS]] movemento de resistencia, e seguiron sendo un bastión da esquerda desde entón.
 
=== O terremoto de 1953 ===
 
As illas foron afectadas por un [[terremoto]] de gran magnitude, [[Escala de Richter| magnitude 7´1]], o 12 de agosto de 1953. Os danos nos edificios foron grandes e o sur das illas de Cefalonia e Zante foi practicamente arrasado. As illas foron reconstruídas desde cero ao longo dos anos seguintes, baixo un estrito código de construción. O código demostrou ser sumamente eficaz, desde entón moitos terremotos non causaron ningún dano aos novos edificios.
 
== Economía ==
No [[2005]] o principal factor da economía nas Illas Xónicas é o [[turismo]], séguenlle en importancia a industria naval, a pesca, e a produción de [[aceite de oliva]] e [[viño]]s.
 
== Demografía ==
A maior parte da poboación é de etnia grega, aínda que se radicaron moitas persoas procedentes doutras zonas de Europa (albaneses, rusos, croatas, italianos, ingleses, alemáns etc). O número de habitantes cara ao [[2001]] roldaba as 200.000 persoas, vivindo máis da metade en [[Corfú]]..
 
[[Categoría:Periferias de Grecia]]
[[Categoría:Illas de Grecia]]
Liña 86 ⟶ 87:
[[el:Περιφέρεια Ιόνιων νησιών]]
[[en:Ionian Islands]]
[[es:Islas Jónicas]]
[[eo:Ioniaj insuloj]]
[[es:Islas Jónicas]]
[[et:Joonia saared]]
[[fi:Jooniansaaret]]