Pedra de Rosetta: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Luckas-bot (conversa | contribucións)
m bot Engadido: et:Rosetta kivi
Xoacas (conversa | contribucións)
mSen resumo de edición
Liña 1:
[[Ficheiro:Rosetta Stone.jpg|thumbnail|right|Pedra de Rosetta]]
 
A '''pedra de Rosetta''' é unha [[estela]] [[Antigo Exipto|exipcia]] da época [[Historia do Exipto greco-romano|ptolemaica]] que contén un texto en tres tipos de escrita e a súa grande importancia radica en que foi a peza chave para o inicio do descifrado dos [[xeroglifos exipcios]] antigos. Grazas a [[Thomas Young]], [[Jean-François Champollion]] e outros estudiososestudosos do [[Antigo Exipto]], hoxe pode ser considerada como unha xoia na historia da linguaxe e a transcriciontranscrición.
 
É unha peza de [[granito]] negro, cunha inscripcióninscrición bilingüe ([[lingua grega|grego]] e [[lingua exipcia|exipcio]]) dun [[decreto]] de [[Ptolomeo V]], en tres formas de escrita: xeroglífica, [[demótico exipcio|demótica]] e [[uncial|grego uncial]] (grego en letras maiúsculas), de algo máis dun metro de longo, de 72 centimetros de ancho e 27 centimetros de grosor. Pesa 548 quilos.
 
== Historia ==
[[Ficheiro:Pierre_de_Rosette.jpg|thumb|left|150px|Fotografía tomada no Museo Británico]]
Foi descuberta o [[15 de xullo]] de [[1799]] no pobo exipcio do [[delta do Nilo]] denominado [[Rashid]], chamado polos franceses '''Rosetta''', polo capitán francés ''Pierre-François Bouchard'' cando as tropas capitaneadas por [[Napoleón Bonaparte]] atopábanse realizando a quque se convertíuconverteu nunha célebre exploración das terras de [[Exipto]].
 
A pedra ía ser transportada a [[Francia]] polos membros do Instituto de Exipto, pero os exércitos Ingleses, que desembarcaron na primavera de [[1801]], a confiscaron a pesares das enardecidas protestas de [[Étienne Geoffroy Saint-Hilaire]] ante o xeneral britanico Hutchinson. A pedra de Rosetta exhíbese no [[Museo Británico]], en [[Londres]], desde [[1802]]. Ao carón da pedra leva unha inscripción con pintura branca, dí ''Capture in Egypt by the British army'' (capturada en Exipto polo exército británico)
 
Só unha vez a pedra foi trasladada do Museo Británico, sucedeu no ano [[1972]], con ocasión do cento cincuenta aniversario do desciframiento dos xeroglifos, foi exposta no [[Museo do Louvre]] por algunhas semanas.
Liña 24:
Narra unha sentenza de Ptolomeo V, describindo varios impostos que revocara, ordenando ademais que o ronsel se erixise e que o decreto fose publicado na linguaxe dos deuses (jeroglíficos), e na escritura da xente (demótica).
 
Tradicionalmente pensábase que o decreto escrito na Pedra de Rosetta foi ideado en demótico polos sacerdotes de [[Menfis (Egipto)|Menfis]] cara ao ano [[-197|197 adC]]; pero os últimos estudos de expertos en demótico comprobaron que a inscripcióninscrición orixinal foi composta en grego e traducida posteriormente ao demótico, aínda que ás veces pouco fielmente.
 
=== Tradución dun anaco do texto da pedra de Rosetta ===
 
<Cite>"Baixo o reinado do mozo que recibiu a soberanía do seu pai, señor das insignias reais, cuberto de gloria, o instaurador da orde en Exipto, piadoso cara aos deuses, superior aos seus inimigos, que restableceu a vida dos homes, Señor da Festa dos Trinta Anos, igual que Hefaistos o Grande, un rei como o Sol, gran rei sobre o Alto e o Baixo país, descendientedescendente dos deuses Filopáteres, a quen Hefaistos deu aprobación, a quen o Sol deulle a vitoria, a imaxe viva de [[Zeus]], fillo do Sol, Ptolomeo, vivindo por sempre, amado de [[Ptah]]. No ano noveno, cando Aetos, fillo de Aetos, era sacerdote de Alejandro e dos deuses Soteres, dos deuses Adelfas, e dos deuses Evergetes, e dos deuses Filopáteres, e do deus Epífanes Eucharistos, sendo Pyrrha, filla de Filinos, athlófora de Berenice Evergetes; sendo Aria, filla de Diógenes, canéfora de Arsínoe Filadelfo; sendo Irene, filla de Ptolomeo, sacerdotisa de Arsínoe Filopátor, no (día) cuarto do mes Xandikos (ou o 18 de Mejir dos exipcios )".</Cite>
 
 
Liña 45:
 
* [http://www.thebritishmuseum.ac.uk/compass/ixbin/hixclient.exe?_IXDB_=compass&_IXFIRST_=1&_IXMAXHITS_=1&_IXSPFX_=graphical/full/&$+with+all_unique_id_index+is+$=ENC917&submit-button=summary Texto da Pedra de Rosetta] (en inglés)
* [http://www.el-mundo.es/larevista/num196/textos/rosetta.html La Revista: El milagro de la piedra de Rosetta] (en castelán){{es}}
* [http://www.ancientegypt.co.uk/writing/rosetta.html A Pedra de Rosetta no Museo Británico] (en inglés)