Clave (notación musical): Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Dbuga (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Servando2 (conversa | contribucións)
arranxiños
Liña 1:
Na [[notación musical]], unha '''clave''' serve para indicarlle ao músico como ler o [[pentagrama]]. Como a notación musical é relativa, cada nota pode ocupar calquercalquera liña ou espazo na pauta. A clave indica cal é a posición dunha das [[nota musical|notas]] e todas as demais son lidas en referencia a esa nota. Cada tipo de clave define unha nota diferente de referencia. A figura de abaixo mostra as claves máis frecuentes e as notas que elas definen. A nota destacada ao final de cada pauta é a nota de referencia.
 
[[Ficheiro:Music_clefs.png]]
Liña 6:
 
[[Ficheiro:helplines.png|150px|right|thumb|Liñas e espazos suplementares]]
As varias claves existen para permitir a escrita para [[Instrumento musical|instrumentos musicais]] ou voces, que posúen [[tesitura]]s diferentes, ou sexa, algúns son moito máis graves ou agudos do que os outros. Cando se utilizan apenas as cinco liñas e catro espazos da pauta, só é posíbel representar nove notas musicais, mais a maior parte dos instrumentos posúe unha extensión moito maior, o que esixe a utilización de liñas e espazos suplementares acimaenriba ou abaixo da pauta. O uso de até tres liñas suplementares acimaenriba ou abaixo é praticamentepracticamente inevitábel na maior parte das composicións, mais se usarmos moitas liñas suplementares a lectura tórnase moi difícil.
 
Ao utilizar claves diferentes pódese lograr que a maior parte das notas utilizadas polo instrumento estean representadas dentro da pauta e que se utilice o mínimo de liñas suplementares.
 
aindaAínda que xa teñan existido moitas claves, só tres continúan a ser usadas na notación musical moderna: a clave de sol, a de fa e a de dó. O deseño das claves sofreusufriu diversas alteracións desde a súa creación. Na súa forma moderna, unha clave de sol aseméllase a unha letra "S" maiúscula na súa forma [[cursiva]]. A de fá aseméllase a un "F" e a de Do parece un "B" maiúsculo ou dous "Cs" invertidos, un sobre o outro. A liña indicada pola clave recebe o nome da clave, ou sexa, a clave de Sol, define o Sol da [[oitava]] 3 (acimaenriba do Do central do [[piano]]). A clave de fa define que a liña por ela indicada representará o Fá da oitava 2 e a de dó indica o Dó-3 (o dó central do piano).
 
Cada unha das claves pode, teoricamente, ocupar calquercalquera liña na pauta, mais como apenas algunhas posibilitan os mellores resultados, na práctica as posicións utilizadas son as mostradas na figura de embaixo.
 
[[Ficheiro:Claves.png]]
Liña 19:
[[Ficheiro:Gclef.png|150px|right]]
{{Ver artigo principal|Clave de sol}}
A Clave de sol, xuntamente coa clave de fa na cuarta liña, é a máis utilizada na música atualactual. Coa posición mostrada na figura, a nota Sol-3 ocupa a segunda liña de baixo para cima, indicada polo inicio do deseño (punta da liña curva). Nalgunhas partituras antigas ou para fins de estudo, principalmente en [[Francia - France|Francia]], esta clave tamén pode ocupar a primeira liña, permitindo representar unha tesitura lixeiramente mais aguda.
 
Cando está na segunda liña, o Dó central do piano ocupará a primeira liña suplementar inferior. Por esta razón, esta clave utilízase para representar a man dereita en instrumentos de teclado. Utilizan esta clave a maior parte dos [[instrumento de madeira|instrumentos de madeira]] ([[flautafrauta]]s, [[clarinete]], [[oboeóboe]]), os [[instrumento de metal|metais]] mais agudos ([[trompeta]], [[trompa]], [[flugelhorn]]), ben como o [[violinoviolín]], o [[violón]] e algúns [[instrumento de percusión|instrumentos de percusión]] afinábeis. As voces máis agudas ([[soprano]] e [[contralto]] e [[tenor]]) tamén se escriben normalmente en clave de sol.
 
===Clave de fa===
{{Ver artigo principal|Clave de fa}}
[[Ficheiro:Bass clef.svg|100px|right]]
Nesta clave, a liña de referencia está indicada polos dous pontospuntos e asume a nota Fa-2. A posición máis frecuente é a cuarta liña. Con esta configuración, a nota Dó-3 do central do [[piano]] ocupa a primeira liña suplementar superior. Por esta razón, costúmaseacostúmase dicir que a clave de fa comeza onde a de sol termina.
 
Esta clave é utilizada na escrita da man esquerda dos [[instrumento de teclado|instrumentos de teclado]], instrumentos de rexistro grave, como o [[violoncello]], o [[contrabaixo]], o [[fagot]] e o [[trombón]], ben como as voces máis graves ([[barítono]] e [[baixo]]).
 
Tamén é posíbel escribir a clave de fa na terceira liña, posibilitando un rexistro lixeiramente máis agudo. No pasado esta clave era utilizada para o [[barítono]], mais seu uso na música atualactual é raro.
 
===Clave de dó===
[[Ficheiro:Alto clef.png|100px|right]]
{{Ver artigo principal|Clave de dó}}
A nota Dó-3 é indicada polo centro da figura (o encontro entre os doisdous Cs invertidos). Orixinalmente a clave de dó foi creada para representar as voces humanas. Cada voz escribíase coa clave de dó nunha das liñas. O ''alto'' representábase coa clave na terceira liña, o ''tenor'' na cuarta liña e o ''mezzo-soprano'' representábase coa clave de Dó na segunda liña. Este uso tornouse cada vez menos frecuente e esta clave foi substituída polas de sol para as voces máis agudas e a de fa para as máis graves.
 
Hoxe en día, a posición máis frecuente é a mostrada na figura, co dó na terceira liña, representando unha tesitura médiamedia, exactamente entre as de sol e fa. Un dos únicos instrumentos a utilizar esta clave na súa escrita normal é a [[viola (instrumento musical)|viola]]. Esta clave tamén pode aparecer ocasionalmente en pasaxes máis agudas do [[trombón]]. Ten aindaaínda un uso vocal cando se empregan partituras antigas.
 
===Clave de percusión===
Liña 44:
Esta clave non ten o mesmo uso das demais. A súa utilización non permite determinar a altura das liñas e espazos da pauta. Serve apenas para indicar que a clave será utilizada para representar [[instrumento de percusión|instrumentos de percusión]] de [[altura (música)|altura]] non determinada, como unha [[Batería (instrumento musical)|batería]], un [[tambor]] ou un conxunto de [[conga]]s. Neste caso as notas posiciónanse arbitrariamente na pauta, indicando apenas as alturas relativas. Por exemplo, nunha batería, o [[bombo]] pode ser representado na primeira liña por ser o tambor máis grave e un [[timbal]] pode estar nunha das liñas máis altas por se tratar dun instrumento máis agudo.
 
Os instrumentos de percusión afinábeis utilizan notación coas claves melódicas. Os [[tímpano (instrumento musical)|tímpanos]], por exemplo, escríbense na clave de fa.
 
{{NotacionMusical}}