Celtiberos: Diferenzas entre revisións

O termo '''''celtiberos''''' acostuma usarse para as tribos [[celtas]] ou celtizadas da [[penínsulaPenínsula Ibérica]], así como os idiomas que estes grupos falaban, aínda que en realidade o termo celtibero refirese unicamente a un dos pobos célticos da penínsulaPenínsula Ibérica, existiendo outros con outros nomes ([[Vetón|vetóns]], [[vacceos]], [[lusitanos]], [[carpetanos]], etc.). Este pobo celtíbero habitaba no [[oeste]] da [[Cordilleira Ibérica]]<ref>Os romanos chamábanlles ''Idoubeda''</ref>. Os [[Antiga Roma|romanos]] considerábanos unha mestura de celtas e [[iberos]]<ref>[[Marcial]] no século I&nbsp;d.&nbsp;C., así os consideraba nun dos seus [[epigrama]]s, ''"¿por que me chamas irmán a min, que descendo de celtas e de iberos e son cidadán do Teixo?"''. [[s:Epigramas (Marcial)|Ver: Epigramas de Marco Valerio]]</ref>, diferenciándose así dos seus veciños, tanto dos celtas da meseta como dos iberos da costa. Hoxe sábese que os celtiberos foron un pobo de lingua e cultura celta.

Con este termo adoita facerse referencia ás tribos celtas ou celtizadas da penínsulaPenínsula Ibérica, así como aos idiomas que estes grupos falaban, aínda que, realmente, o termo celtíbero refírese unicamente a un dos pobos célticos da penínsulaPenínsula Ibérica existindo outros con outros nomes ([[vettones]], [[vacceos]], [[lusitanos]], [[carpetanos]] etc.). Este pobo celtibero, que habitaba na Cordilleira Ibérica e á que os romanos consideraban unha mestura de celtas e íberos, diferenciábase dos seus veciños, tanto dos celtas da meseta como dos íberos da costa. Pero esta idea de que os celtiberos son o resultado da unión dos celtas e os íberos é un erro que xa se deu en época romana. Hoxe sabemos que os celtiberos son un pobo de cultura celta, que recibe influencias dos íberos pola súa proximidade, pero en ningún caso son o resultado dunha mestizaxe entre ambas culturas.

A xulgar polo rexistro arqueolóxico, os celtas chegaron á penínsulaPenínsula Ibérica no [[século -XIII|século XIII adC]] coa gran expansión dos pobos da [[Cultura dos Campos de Urnas]], ocupando entón a rexión noreste. No [[século -VII|século VII adC]], durante a [[Cultura de Hallstatt]] se expanden por amplas zonas da meseta e [[Portugal]], chegando algúns grupos a [[Galicia]]. Con todo, trala fundación grega de ''Massallia'' (actual [[Marsella]] na [[Francia]]), os [[íberos]] volven ocupar, o val medio do [[Ebro]] e o noreste peninsular aos celtas, dando pé a novos establecementos gregos ([[Ampurias]]). Os celtas da Península quedaron así desconectados dos seus parentes continentais, de maneira que nin a cultura celta de [[La Tène]] nin o fenómeno relixioso do [[Druída|druidismo]] lles chegarían nunca{{ReferenciaRequerida}}. A cultura celta na penínsulaPenínsula Ibérica chegará ao seu final coa conquista romana, á que moitas tribos célticas opuxéronse.

* [http://www.arkeotavira.com/Mapas/Iberia/Populi.htm Mapa etnografíco dos pobos pre-romanos na penínsulaPenínsula Ibérica arredor de 200 antes de Cristo.]